فیروزه، سنگی با رنگی از آبی مایل به سبز و همچنین سبز مایل به زرد، با الگوهای فوق العاده ماتریس قهوه ای و سیاه پر شده است که عمدتا از رسوبات مس تشکیل شده است. گرچه فیروزه قرن ها فکر انسان را مجذوب خود کرده است، اما کسی دقیقاً از زمان کشف آن مطمئن نیست. اعتقاد بر این است که مردم ما قبل تاریخ آن را به دلیل رنگ های سبز آبی و آبی مورد استفاده و جایزه قرار داده اند زیرا قطعات حکاکی شده در مکان های دفن و باستان شناسی در سراسر کره زمین پیدا شده است.
زیبایی و تاریخچه فیروزه به سختی قابل تطبیق است! با غرق شدن در تاریخ و دسیسه ها، واقعاً یک سنگ فریبنده است. این در دین، هنر، تجارت، مذاکرات معاهدات و البته به عنوان جواهرات ارزشمند برای بسیاری از پادشاهی ها و مردمان استفاده شده است. به نظر می رسد که فیروزه همیشه سنگی از زندگی، زیبایی و خوش شانسی به حساب می آید.
فیروزه یکی از قدیمی ترین سنگ های درمانی در طول تاریخ است. قرن ها به عنوان ابزاری شفابخش برای کل تمدن ها خدمت کرده است. این سنگ یکی از اولین سنگ های قیمتی است که تاکنون استخراج شده است و قدمت آن به 6000 سال قبل از میلاد مسیح در شبه جزیره سینا در مصر بر می گردد. مصریان باستان مردگان خود را با سنگ فیروزه به خاک می سپردند و حتی در ایران و دیگر سواحل ایرانی نیز این سنگ دارای ارزش معنوی زیادی شناخته می شد. در مکزیک، آزتک ها نیز چیز خاصی در سنگ قیمتی فیروزه مشاهده کردند و اغلب هنگام ساخت ماسک های زیبا از آن استفاده می کردند. در دنیای مدرن تر ما، فیروزه مترادف فرهنگ بومی آمریکا است و مردم ناواهو و زونی اغلب از آن برای پخت و پز طلسم های زیبا، طلسمات، آویزها، انگشترها، دستبندها و حتی سگک های کمربند استفاده می کنند.
ترکیب شیمیایى:
از نظر شیمیایى، یک فسفات هیدراته از مس و آلومینیوم است. معمولا در مناطق دگرسانى در محل هاى خشک یا بیابانى یافت مى شود.این مناطق محل هایى هستند که سنگ هاى اصلى بر اثر نفوذ دیگر سنگ ها با فعالیت آتشفشانى یا تحت تاثیر گرما دگرسان شده اند.دگرسانى گرمابى با محلول هاى ماگمایى-که از عمق زمین به وسیله منافذ و شکستگى ها، سطح را تحت تاثیر قرار مى دهند- باعث تغییر سنگ هاى اصلى مى شود. مراحل و عوامل زیادى در ساختن فیروزه دخالت دارند.ابتدا باید یک منبع مس و همچنین فلدسپات آلومینیوم دار نیز موجود باشد.دگرسانى گرمابى، فلدسپات را مى شکند وآلومینیوم لازم براى فیروزه را آزاد مى کند.فسفات معمولا از اسید فسفریک از آپاتیت در طول آلتراسیون گرمابى به دست مى آید. مس معمولا در سنگ میزبان همراه صعود ماگماى داغ تولید مى شود.مس به آسانى در نزدیکى سطح هنگامى که در محلول داغ است، اکسید مى شود و آزادانه با آلومینیوم و اسید فسفریک واکنش مى دهد تا تشکیل فیروزه بدهد. در این زمان، دیگر کانى ها داخل ساختمان فیروزه مى شوند و رنگ هاى مختلف آن را مى سازند.
فرمول شیمیایى (CuAl6(PO4)84H20):
این ساختمان با داخل شدن آهن، کلسیم، منگنز، منیزیم، سیلیکات و روى بسیار بزرگ تر خواهند شد. این عناصر هنگامى که به ساختمان مولکولى فیروزه اضافه مى شوند، رنگ و سختى آن را تحت تاثیر قرار مى دهند.رنگ فیروزه مى تواند آبى تیره تا سبز تیره و رنگ هاى مابین این دو متغیر باشد.معمولا، مس در ساختمان مولکولى فیروزه آبى تیره بیشتر است و آهن داخل شده باعث سبز تر شدن آن مى شود. عوامل دیگرى تولید فیروزه را تحت تاثیر قرار مى دهند، به عنوان مثال سختى فیروزه در ژرفاى ۱۰۰ فوتى زمین زیاد مى شود و همچنین افزایش و دوره حرارت بر سختى فیروزه اثر دارند. فیروزه در شبه جزیره سینا و استرالیا در سنگ ماسه و شیل یافت مى شود. در این مناطق سنگ هاى آذرین وجود ندارند اما سیلیسى شدن که یک فعالیت هیدروترمال و دگرسانى است، روى داده است.سیلیس یک همراه معمول در تولید ذخیره فیروزه است.