انواع سنگ فیروزه

انواع سنگ فیروزه که در ایران ما آن را با همین نام می‌شناسیم در زبان انگلیسی با نام سنگ ترک (تورکویز) شناخته می‌شود. شاید علت نامگذاری این سنگ به سنگ ترکی این بوده است که در سال‌های گذشته که هنوز معدن‌های سنگ فیروزه در کشورهای اروپایی و آمریکایی کشف نشده بودند، بازرگانان ایرانی سنگ فیروزه را از معادن استخراج می‌کرده و آن‌ها را به بازرگانان کشور ترکیه می‌فروختند.بازرگانان کشور ترکیه نیز سنگ‌های خریداری شده را به بازرگانان اروپایی و آمریکایی می‌فروختند و چون آنها این سنگ را از کشور ترکیه وارد کشور خود می‌کردند نام آن را سنگ ترکی نهاده بودند. البته برخی دیگر نیز معتقد بودند نام این سنگ برگرفته از یک اسم فرانسوی است که برای توصیف این سنگ به کار برده می‌شده است. با این حال سنگ فیروزه را با هر نامی که شناخته شود، می‌توان بر اساس سه ویژگی دسته‌بندی کرد:

بر اساس این ویژگی فیروزه به دو دسته عجمی و شجری تقسیم می‌شود. فیروزه شجری فیروزه‌ای است که روی آن رگه‌هایی وجود دارد. به فیروزه شجری فیروزه عنکبوتی و یا اسپایدر گفته می‌شود. زمانی که رگه‌های فیروزه شجری طلایی باشد ارزش فیروزه بالاتر و قیمت آن بیشتر خواهد بود. فیروزه عجمی فیروزه‌ای است که بدون رگه می‌باشد و سطح آن صاف و کاملاً یک دست است. تنها جایی که می‌توان در آن فیروزه عجمی پیدا کرد، ایران است. این نوع فیروزه در بین عرب‌ها بسیار پرطرفدار است اما برای بیشتر مردم جهان و حتی خود ایرانیان فرقی نمی‌کند که از چه نوع فیروزه‌ای استفاده کنند شجری و یا عجمی. لازم به ذکر است این نوع دسته‌بندی بیشتر در کشورهای عربی مرسوم می‌باشد.

فیروزه سنگی است که دارای طیف رنگی بسیار گسترده‌ای می‌باشد. فیروزه را می‌توان در رنگ‌های آبی تیره، آبی کم رنگ، سبزه تیره تا سبز روشن پیدا کرد. لازم به ذکر است هر اندازه رنگ آبی تیره در سنگ فیروزه بیشتر از رنگ سبز آن باشد، ارزش سنگ فیروزه بیشتر خواهد بود. لذا جواهراتی که از این نوع سنگ‌ها ساخته می‌شوند گران‌بها خواهند بود و ارزش بیشتری خواهند داشت.

تقریباً می‌توان گفت در تمام نقاط دنیا فیروزه یافت می‌شود و قابل استخراج است اما فیروزه‌ای که از معادن تبت، ایران، آمریکا و مصر استخراج می‌شود، ارزش بالاتری نسبت به فیروزه‌های استخراج شده از سایر معادن فیروزه جهان دارد. در ایران مهم‌ترین معادن فیروزه در شهرهای نیشابور، کرمان و دامغان قرار دارند. از میان آن‌ها نیز فیروزه نیشابور ارزش بیشتری دارد و جزء منابع تجاری در جهان شناخته می‌شود. همه ساله فیروزه‌های زیادی از این معادن استخراج و به سایر نقاط جهان صادر می‌شود. بعد از فیروزه نیشابور به ترتیب فیروزه شهر کرمان، دامغان و سپس فیروزه تبت و آمریکا کیفیت بهتر و در نتیجه ارزش بالاتری نسبت به فیروزه‌های سایر مناطق جهان دارند.