ویژگی برنج مرغوب

به طور کلی برنج اصیل ایرانی در مقایسه با برنج خارجی عطر و طعم و بوی بهتری دارد. چراکه برخاسته از بهترین شالیزارهای مناطق حاصلخیز کشور است. اگر بخواهیم میزان عطر و بوی انواع برنج ایرانی رو بررسی کنیم، برنج های پرمحصول مثل شیرودی، فجر، ندا پخت بهتری دارند ولی میزان عطر و بوی انها ضعیف تر از برنج طارم، صدری و هاشمی است.

در برداشت مکانیزه شالی، دانه ها از خوشه ها جدا شده و به اصطلاح همزمان با درو , خرمنکوبی صورت می گیرد و با این روش رطوبت 25درصدی ناشی از ساقه زنده به شلتوک می رسد که باید در کمتر از 24ساعت از گونی خارج و به مدت 48 تا 72 ساعت در دمای 30 تا 40 درجه خشک شود، تا خطر بنددارشدن و بالا رفتن ضریب شکستگی از بین برود.
در برداشت مکانیزاسیون اگر شالی به صورت نم دار تبدیل به برنج سفید شود، درصد شکستگی آن تا 25 درصد افزایش پیدا میکند و قیمت آن در اثر خالدار و بند دار شدن کم می شود. به همین دلیل برنجی که اشتباه خشک شده باشد نیم بند میشود و یه خط در وسط برنج می افتد و با یه ضربه میشکند.

معمولا بعد از برداشت برنج و انتقال به شالیکوبی ها فرایند پوست کندن و سفید کردن برنج انجام میشود. برنج هایی که مقاومت کمتری دارند طی این فرایند شکسته و خرد میشوند و به عبارتی تبدیل به برنج های نیمدانه، لاشه، و سرلاشه میشوند. برای یکدست کردن، برنج ها رو چندین بار الک میکنند و بسته به نوع دانه (کامل یا شکسته) بسته بندی میکنند.

برنج خوب ایرانی، رنگی نیمه شفاف یا به عبارتی دیگر نیمه بلوری دارد و حالت کدر بودن برنج‌های خارجی را ندارد. رنگ برنج کهنه استخوانی و تازه اش روشن است.

یکی از راه های مهم برای تشخیص برنج خوب این است که بدونیم برنج به خوبی خشک شده است یا نه. برنج در ابتدای برداشت رطوبت بالایی دارد. این میزان از رطوبت برنج ، هم کار پخت را مشکل می‌کند، هم نگه داری برنج را دشوار کرده و ان را در برابر حشرات و … آسیب پذیر می­کند.

گاهی دانه های برنج تکه های سفیدی مثل ابر دارد. این سفیدک ها باعث زیاد شدن لعاب و وارفتن برنج موقع پختن میشود.
سفیدک زدن برنج زمانی اتفاق میفتد که برنج در شالیزار بخاطر بارش بی موقع باران در زمان برداشت، گرفتن رطوبت در کارخانه و خیس شدن در انبار در زمان نگهداری پیش بیاید، مجموعه این عوامل باعث می شود از مرغوبیت برنج کم شده و به هنگام پخت خرد و شکسته میشود و اصلا مجلسی در نیاید و شفته می شود.