" بربط (عود یا رود) "
بربت، رود یا عود، سازی ایرانی از رده سازهای زهی زخمه‌ای است که در خاورمیانه از جمله ایران و کشورهای عربی رواج دارد. بربط از دیگر آلات موسیقی ایرانی می باشد که در زبان عربی آن را عود نامیده اند. عود سازی زهی زخمه ای محسوب می شود که دارای کاسه ای بزرگ و دسته ای کوتاه است. عود از جنبه تعداد سیم انواع گوناگونی دارد اما نوع معمول آن دارای 10 سیم است که به صورت دوتایی کوک می شوند و بعضی اوقات سیم یازدهم به سیم های دیگر اضافه می شود.
از اجزای تشکیل دهنده ساز می توان اشاره به لیست زیر کرد: صفه رو - خرک و سیم گیر - دسته - شیطانک - سرپنجه - پل - گوشی ها
" تار "
تار از سازهای زهی و ایرانی است که با زخمه نواخته می‌شود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و ارمنستان و گرجستان و دیگر نواحی نزدیک قفقاز برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها و بخش‌ها رایج است. واژه تار خودش در فارسی به معنی رشته است. تارها از دوبخش کاسه و دسته تشکیل شده‌اند که در این میان کاسه تار نقش مهم‌تری دارد. این کاسه از چوب گردو، توت و یا فوفل ساخته می‌شود.
" تنبور "
تنبور سازی است که دسته‌ای بلند و کاسه‌ای گلابی شکل دارد و معمولاً از چوب توت ساخته می‌شود. کاسه آن به دو صورت یک تکه (کاسه‌ای) که از قدیم مرسوم بوده و چند تکه‌ای (ترکه‌ای یا چمنی) است که به تقلید از کاسه سه تار در دهه‌های اخیر ساخته شده‌است .
" دیوان "
دیوان از جمله سازهای مضرابی است. این ساز یک ساز کُردی است. و یکی از سازهای خانواده تنبور به حساب می‌آید، که غیر از کردستان ترکیه در مناطق مختلف کردستان عراق و کردستان ایران و کردستان سوریه استفاده می‌شود و انواع خاصی از آن در مناطق مختلف کردستان ترکیه وجود دارد. دیوان سایز بزرگتر تنبور است. این ساز بر اثر سایزهای مختلفش به سه دسته جرا کوچک ترین سایز، دسته کوتاه و دسته بلند تقسیم می‌شود. دسته دیوان 47 پره داشته و شامل 7 سیم است.
" سه‌تار "
سه‌تار از سازهای زهی و مضرابی موسیقی ایرانی است که با ناخن انگشت اشارهٔ دست راست نواخته می‌شود. این ساز که به کمک انگشتان دست راست نواخته می‌شود ، دارای ۴ سیم از جنس فولاد و برنج است که به موازات دسته، از کاسه تا پنجه کشیده شده‌اند. سه‌تار دارای ۲۵ پردهٔ قابل حرکت از جنس روده‌ی حیوانات یا ابریشم است. صدای آن ظریف و تو دماغی و تا حدودی غمگین است و گستره صوتی آن از هنگامِ بمِ دو زیر خط حامل تا لا بمل بالای خط حامل و در نتیجه نزدیک به ۳ اکتاو است. هنر نوازنده به کمک سه‌تار می‌تواند نوای دلنشین و معمولا ظریف و غمگین را بیافریند که توجه بسیاری را به خود جلب می‌کند.
" سنتور "
سنتور ساز زهی کوبه‌ای موسیقی ایرانی است. سنتور به شکل ذوزنقه که دارای سیم‌های بسیاری است و با دو زخمه چوبی نواخته می‌شود. رایج‌ترین نوع سنتور (۹ خرکی) دارای ۷۲ سیم است که به دسته‌های ۴ تایی و در ۱۸ دسته تقسیم می‌شود. این ساز را به حالت نشسته طوریکه ضلع بزرگ آن مقابل نوازنده و به صورت افقی قرار دارد به وسیله دو مضراب چوبی توسط نوازنده نواخته می شود.
ساز سنتور تشکیل شده است از اجزایی همچون: صفه رو - شیطانک - سیم گیر - گوشی ها - جعبه صوتی - پل ها - خرک و مفتول روی خرک - کلید کوک
" کمانچه "
کمانچه (ساز زهی آرشه ای) یکی از سازهای ایرانی و موسیقی خاور زمین است. این ساز از جنس چوب، استخوان، فلز و پوست حیوانات ساخته می شود. نواختن این ساز به صورت نشسته صورت می گیرد این ساز علاوه بر شکم، دسته و سر، در انت های پایینی ساز، پایه‌ای دارد که روی زمین یا زانوی نوازنده قرار می‌گیرد. نوعی از کمانچه معروف به کمانچه لری وجود دارد که پشت باز است و مردمان لر به آن «تال» می‌گویند کمانچهٔ امروزی دارای ۴ سیم می‌باشد. کمانچه در زمان قدیم تنها سه سیم داشته و پس از ورود ویولن به ایران به تقلید از آن سیم چهارم به آن افزوده شده‌است. این سیم‌ها به موازات درازای ساز گستردگی دارد .
" گیتار "
گیتار نوعی ساز زهی است که با پیک یا انگشت نواخته می‌شود و از این جهت که سیم‌های آن در اثر ارتعاش تولید صدا می‌کنند، به سازهای گروه کوردوفون (به انگلیسی: Cordophones) یا زه‌صدا تعلق دارد. این ساز علاوه بر داشتن قدمت تاریخی قابل توجه (چه از لحاظ ساختار آن و چه از لحاظ تکنیک‌های نوازندگی) توانسته‌است هم‌گام با تحولات موسیقی غرب پیشرفت چشمگیری داشته باشد؛ که در نتیجه گونه‌های متفاوتی از آن بوجود آمده و هم اکنون جایگاه ویژه‌ای در موسیقی جهان دارد. گیتارها براساس تعداد و جنس سیم‌های بکار رفته در آن به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند که شامل:
* گیتارهای چهار و پنج سیم
* گیتار شش سیم
* گیتار با سیم فلزی
* گیتار با سیم نایلونی
* گیتار هشت سیم و یا دوازده سیم
" ویولن "
ویولن ساز زهی و آرشه‌ای است. این ساز کوچک‌ترین عضو سازهای زهی-آرشه‌ای است. برای نواختن معمولاً روی شانه چپ قرار می‌گیرد و با آرشه که در دست راست نوازنده است نواخته می‌شود.کوک سیم‌های ویولن از زیر به بم به ترتیب: می (سیم اول)، لا (سیم دوم)، ر (سیم سوم)، سل (سیم چهارم). ویولن یک ساز رشته‌ای است. به طور معمول، ویولن چهار رشته دارد و معمولاً با کشیدن کمانی روی رشته‌های آن اجرا می‌شود. ویولن‌ها آلات موسیقی مهمی در انواع مختلف ژانرهای موسیقی از جمله جاز، کانتری، راک و موسیقی پاپ هستند.