کاربرد گیاهان در طب سنتی و در طعم دار کردن غذاها از دیرباز تا کنون مورد توجه همه بوده است. در دنیای امروزی نیز پیشرفت علم و تکنولوژی خواص و فواید گیاهان را مشخص کرده است. توجه به گیاهان و استفاده از آنها به دلیل خواص و فوایدشان در طب سنتی و در آشپزی اهمیت خاصی دارد. دقت داشته باشید مشغله‌های بسیار زیاد در دنیای امروز و آلودگی‌های به وجود آمده در اثر تکنولوژی سبب شده است افراد به دنبال بهترین راهکار برای استفاده از گیاهان در رژیم غذایی‌شان باشند. یکی از بهترین روش‌ها، استفاده از گیاهان به شکل ادویه در غذاهاست. این روش در کنار خواص و فواید بی‌شمار، عطر، طعم و رنگ ویژه‌ای به غذا می‌بخشند. به همین دلیل قصد معرفی ادویه جنوبی، طرز تهیه و انواع ادویه جنوبی را داریم.

در غذاهای ایرانی جایگاه ادویه به عنوان چاشنی غذاها مشخص است. همچنین ایرانی‌ها برای طبخ هر نوع غذا ادویه مخصوص به آن را استفاده می‌کنند. ادویه های پرطرفدار در هر منطقه از ایران با یکدیگر متفاوت است. مثلا ادویه جنوب کشور تند و فلفلی هستند و یا ادویه های شمال ایران بیشتر ترش و ملس هستند.

تخم گشنیز یک پیمانه
فلفل سیاه یک دوم پیمانه
۱۵ عدد گل محمدی خشک
دارچین چند شاخه ی کوچک
جوز هندی سه عدد
زیره سبز یک دوم پیمانه
زیره سیاه یک دوم پیمانه
میخک پنج عدد
زنجبیل یک تکه بزرگ

برای تهیه این ادویه در ابتدا تمامی تخم‌ها مانند گشنیز، زیره و … را تمیز کنید زیرا ممکن است داخل آنها سنگ ریزه یا خار وجود داشته باشد. در ضمن برای بهتر کردن طعم و عطر غذا بهتر است تخم گشنیز را مقداری تفت بدهید ولی دقت کنید که نسوزد. در صورت سوختن تخم گشنیز از آن استفاده نکنید زیرا ادویه را تلخ می‌کند. در صورتی که از تخم گشنیز خام استفاده کنید ادویه شما رنگ روشن‌تری خواهد داشت. سپس جوز هندی، زنجبیل، میخک را به شکل جداگانه در داخل هاون بکوبید تا برای آسیاب کردن نرم شوند. مواد و ترکیبات را به شکل جداگانه آسیاب کنید تا هر کدام عطر و طعم خودشان را حفظ نمایند. یکی از نکات مهم در تهیه و معرفی ادویه جنوبی، رعایت اضافه کردن این مواد به یکدیگر است.

پودرهای بدست آمده را در یک کاسه با هم مخلوط کنید. اکنون ادویه جنوبی شما آماده است. این ادویه عطر و طعم ویژه ای به خورشت می‌بخشد. برای نگهداری از این ادویه کافیست آن را در ظرف درب بسته شیشه ای بریزید و در یخچال نگهداری کنید. دقت داشته باشید امکان کم یا زیاد کردن هر کدام از ادویه ها بر طبق سلیقه شخصی وجود دارد اما مقادیر اصلی همانی است که در بالا ذکر شد.

پودر زنجبیل یک قاشق چایخوری
پودر دارچین یک قاشق غذاخوری
پودر گل سرخ دو قاشق غذاخوری
هل سبز ده عدد ساییده شده
میخک یک عدد
جوز هندی یک تکه کوچک
زیره سیاه یک قاشق چایخوری

در صورتی که ادویه های خریداری شده تازه هستند باید ابتدا مقداری آنها را در هاون بکوبید تا بافت‌شان از هم بپاشد. سپس به صورت جداگانه هر کدام را آسیاب کنید. اگر از پودر ادویه ها استفاده می‌کنید تنها کافیست از هر کدام از ادویه ها به مقدار ذکر شده در ظرفی بریزید و سپس با هم مخلوط کنید. ادویه پلویی شما حاضر است. در معرفی ادویه جنوبی باید توجه داشته باشید که یکی از مهمترین کاربردهای این ادویه، ادویه پلویی است.
این ادویه پلویی جنوبی خوش عطر در پلو استفاده شده و سبب بخشیدن رنگ، عطر و طعم ویژه‌ای به پلو می‌شود. کاربرد این ادویه را می‌توان در پلوهای مخلوط مثل عدس پلو، لوبیا پلو و … مشاهده کرد. ادویه پلویی جنوبی به دلیل داشتن زیره، زنجبیل و دارچین طبع گرمی دارد که به برنج با طبع سرد گرمی می‌بخشد و سبب ایجاد اعتدال در غذا می‌شود. برای داشتن ادویه سالم و استفاده از آن به مدت طولانی کافیست آن را در ظرف درب دار بریزید و در یخچال نگه دارید.

یکی از معروف‌ترین ادویه های جنوب ادویه آبادانی است که در آن ترکیبی از گیاهان مختلف به کار رفته و بسیار خوش عطر و طعم است. در ادامه طرز تهیه ادویه خوزستانی را بیان می‌کنیم.

پودر هل سبز
ترخون خشک
ادویه کاری
زیره
پاپریکا
فلفل قرمز
گلپر
میخک
فلفل سیاه
دانه گشنیز
پودر خسرودار
رازیانه خشک
لورل
زردچوبه
پودر لیمو عمانی
شنبلیله خشک
جوز هندی
پودر خردل
پودر گل سرخ
نعناع خشک
آویشن خشک
پودر انبه

از هر کدام از ادویه های ذکر شده یک قاشق غذا خوری تهیه کنید. اگر ادویه ها پودر شده نیستند ابتدا هر کدام را جداگانه بکوبید و آسیاب کنید. سپس همه مواد را در کاسه ای با هم مخلوط کنید. روی یک تابه با شعله ملایم ادویه ها را بریزید و تف دهید تا عطر آن آزاد شود سپس اجازه بدهید ادویه ها سرد شوند.

این ادویه به مدت شش ماه قابل استفاده است و بعد از آن عطر و بوی خود را از دست می‌دهد. بهتر است ادویه را در ظرف درب بسته و در جای خنک و بدور از نور خورشید استفاده کنید. توجه داشته باشید که در معرفی ادویه جنوبی، به اهمیت بوی آن پی بردیم پس به این موضوع باید توجه ویژه‌ای داشته باشیم.

یکی از پرطرفدارترین و محبوب ترین ماهی ها، ماهی جنوبی است که در آن از ادویه های خاصی استفاده شده است. ماهی بوی زخمی دارد که برای گرفتن این بو لازم است آشپز از ادویه های خاصی استفاده کند و در طبخ آن مهارت کافی داشته باشد. در اینجا طرز تهیه ادویه ماهی جنوبی را آموزش می‌دهیم تا با استفاده از آن بتوانید ماهی را به روش جنوبی ها بپزید و از طعم آن نهایت لذت را ببرید.

پودر آویشن پنج قاشق چایخوری
نمک دو قاشق چایخوری
پودر زیره یک قاشق چایخوری
پودر سیر یک قاشق چایخوری
پودر پیاز یک قاشق چایخوری
فلفل قرمز دو قاشق چایخوری
فلفل سیاه دو قاشق چایخوری
پودر گشنیز یک قاشق چایخوری
آرد سوخاری ده قاشق غذاخوری
آبلیمو به میزان لازم
زعفران دم کرده سه قاشق چایخوری