دانه قهوه چیست؟
جالب است بدانید گیاه قهوه ابتدا یک دانه سبز رنگ خام است که در خاک کاشته می‌شود. حدودا 2.5 ماه طول میکشد تا این دانه در دل خاک جوانه زده و تبدیل به یک گیاه کامل شود. درخت قهوه زمانی که جوان است کاملا شکننده و حساس بوده و باید برای محافظت از آن، آن را زیر سایبان قرار داد. حدودا سه تا چهار سال طول میکشد تا گیاه میوه داده و از میوه آن برای تولید قهوه استفاده شود.
ابتدا گیاه قهوه شکوفه می‌دهد و سپس شکوفه ها به گیلاس قهوه که یک میوه قرمز و آبدار است، تبدیل می‌شود. در درون گیلاس قهوه، دانه‌های قهوه سبز وجود دارند. گیلاس قهوه از لایه‌های مختلفی تشکیل شده است و شامل دانه قهوه، پوسته نقره ای، پوسته کاغذی یا پکتین، لایه گوشتی یا پالپ و پوسته خارجی می‌شود. زمانی که گیلاس قهوه کاملا به رنگ قرمز در آمد یعنی آماده برداشت است.
برداشت دانه‌های قهوه کار بسیار پر زحمتی است و معمولا با دست انجام می شود. اگر به صورت کلی همه دانه‌ها با هم چیده شوند، باید دانه‌های سبز حتما جدا شده تا قهوه بد مزه نشود.
اما اگر دستچین کنند باید ابتدا دانه‌های رسیده و قرمز برداشت شوند و بعد از چند روز مابقی دانه‌ها چیده شود. بعد از برداشت باید دانه‌ها پردازش شوند. یعنی دانه قهوه از دل گیلاس قهوه بیرون آورده شود. این کار باید خیلی سریع بعد از چیدن گیلاس قهوه آغاز شود. پردازش قهوه به دو روش خشک و تر انجام می‌شود.
آشنایی با انواع دانه قهوه
۱. دانه قهوه عربیکا
از محبوب‌ترین و خوشمزه‌ترین انواع قهوه، دانه قهوه عربیکا بوده که طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد. جالب است بدانید حدود ۶۰ درصد قهوه جهان از قهوه عربیکا (Arabica) تشکیل می‌شود. این دانه قهوه طعم ملایم و شیرینی دارد اما از نظر کشت و کشاورزی بسیار سخت‌تر از سایر انواع قهوه است. البته بسته به محل کشت و رشد گیاه، قهوه عربیکا مزه و طعم آن متفاوت بوده ولی به طور کلی با کیفیت ترین نوع قهوه محسوب می‌شود. و از محبوب ترین نوع قهوه که با استفاده از دان قهوه عربیکا درست می‌شود، می توان به اسپرسو اشاره کرد.
۲. دانه قهوه روبوستا
این نوع از دانه قهوه بیشتر در کشورهایی مانند اندونزی، ویتنام و افریقا کاشته می‌شود و به عنوان دومین دانه محبوب در جهان شناخته می‌شود. دانه قهوه روبوستا (Robusta) اسیدیته پایین تر و کافئین بیشتر و طعم تلخ تری نسبت به قهوه عربیکا داشته و در چربی سوزی بدن، هوشیاری و افزایش تمرکز افراد بسیار موثر است. طعم تلخ آن در ترکیب با سایر انواع قهوه‌ها بسیار عالی و بی نظیر خواهد شد. شکل دانه قهوه روبوستا گردتر و بزرگتر از سایر دانه‌های قهوه بوده و درخت آن بیشتر رشد می‌کند.
۳. دانه قهوه لیبریکا
دانه قهوه لیبریکا در آفریقای مرکزی و غربی و لیبریا کاشته می‌شود. این دانه از قهوه، طعم دودی و عطری تند و غلیظ دارد و از نظر شکل و ظاهر بسیار شبیه به دانه قهوه روبوستا هستند. گیاه قهوه روبوستا بیشتر در مناطق گرم و مرطوب رشد می‌کند. طعم دودی آن باعث شده است بسیاری از افراد آن را دوست نداشته باشند اما افراد زیادی هم هستند که طعم دودی و غیر معمول این قهوه را به شدت دوست دارند.
۴. دانه قهوه اکسلسا
چهارمین نوع دانه قهوه، قهوه اکسلسا است و دارای طعم و عطر بی نظیر و کافئین سبکی است. این دانه از قهوه در آسیای شرقی و در ارتفاعات متوسط کشت می‌شود و از نظر ظاهری شباهت زیادی به قهوه لیبریکا دارد. طعم دانه قهوه اکسلسا ترکیبی از تلخ و ترش بوده و به یاد آورنده رست قهوه تیره است. اگر این قهوه را با سایر انواع قهوه‌ها ترکیب کنید، طعم خاص و بی نظیری را تجربه خواهید کرد.
آیا خوردن دانه قهوه خوب است؟
همان طور که نوشیدن قهوه فواید بسیاری دارد جویدن و خوردن دانه قهوه نیز خاصیت زیادی به همراه دارد. خوردن دانه‌های قهوه به دو صورت انجام می‌شود؛ یا به صورت شکلات یا دراژه قهوه و شکل دوم به صورت رست قهوه معمولی و بو دادن دانه‌های قهوه است.
البته خوردن دانه‌های سبز و نرسیده قهوه به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. همچنین دانه قهوه رست نشده طعمی تلخ، خاکی، گس و کال دارد و ممکن است مورد پسند همه افراد نباشد. خوردن دانه قهوه می‌تواند فیبر مورد نیاز بدن را تامین کند. از فواید دیگر و مهم خوردن دانه قهوه وجود آنتی اکسیدان زیاد در دانه‌های قهوه می‌باشد که می‌تواند از بسیاری از بیماری‌های قلبی و التهاب‌ها جلوگیری کند.
با همه این فواید چنانچه بیش از اندازه دانه‌های قهوه را مصرف کنید، ممکن است دچار سوزش در قلب و بالا رفتن ضربان قلبتان شود. همچنین به خاطر داشته باشید میزان کافئین در دانه‌های قهوه بیشتر از کافئین موجود در قهوه دم کرده می‌باشد.