دستگاه حفاری روتاری و کاربرد آن

دستگاه حفاری روتاری را با نام دستگاه حفاری چرخشی نیز می شناسند. این دستگاه به صورت چرخشی عمل کرده و با وارد کردن سوزن یا مته حفاری به زمین فرآیند حفاری را صورت می دهد. در واقع مته حفاری در عین چرخش با نفوذ به عمق زمین منجر به پدید آمدن چاه آب خواهد شد. در سیستم حفاری روتاری از ماده ای تحت عنوان گل حفاری استفاده می شود. بجای گل حفاری ممکن است از یک فوم مخصوص نیز استفاده شود.

گل حفاری یا فوم مخصوصی که از آن یاد کردیم در حین حفاری از مته خارج شده و کف چاه سرازیر می شود. سپس از دهانه چاه خارج خواهد شد. نقش اساسی این ماده را می توان خنک کنندگی مته در حین اجرای عملیات حفاری دانست. از طرفی خرده های سنگ و خاک های حفاری شده توسط این فوم از چاه خارج می شوند و فضا برای حفاری مته مهیا خواهد شد.

استفاده از گل حفاری در حفاری روتاری از ریزش دیواره های چاه نیز جلوگیری می کند چرا که دارای فشار بسیار بالایی می باشد. در نهایت بعد از اینکه از دستگاه حفاری روتاری جهت حفر چاه آب استفاده شد به منظور خارج نمودن بقایای گل حفاری و ته مانده های خرده سنگ ها، اقدام به شستشو دادن دیواره های چاه می نمایند.

از دیگر کاربردهای دستگاه حفاری روتاری، حفاری اکتشافی می باشد چرا که استفاده از این دستگاه منجر به افزایش سرعت حفاری می شود و علاوه بر این فرآیند حفاری را ساده سازی می کند. به دلیل استفاده از گل حفاری در این روش دیگر نیازی به لوله جداری جهت حفاری چاه های مختلف وجود ندارد. در حفاری اکتشافی نیز نیروی موتور به مته منتقل شده و با حرکت دورانی و چرخشی مته در زمین فرآیند حفاری صورت می پذیرد.

حفاری چرخشی به واسطه دستگاه حفاری روتاری، یکی از پر کاربردترین روش های حفاری در صنعت نفت و گاز است. برای حفر چاه های عمیق نفت و گاز از دستگاه حفاری روتاری استفاده می شود. هر چند که تا دهه های اخیر چاه های نفت را به شیوه کابلی حفاری می نمودند با این حال چند دهه ای می شود که حفاری چرخشی جایگزین روش کابلی در حفاری چاه های عمیق نفت و گاز شده است. بدین منظور از دستگاه حفاری روتاری استفاده می شود. تجهیزات مورد استفاده در حفاری چرخشی دارای بهینگی بیشتری برای حفر چاه های زیرزمینی عمیق هستند.

به کار بردن دستگاه حفاری روتاری منجر به بالا رفتن سرعت حفاری به طرز چشمگیری می شود. بنابراین اگر سرعت در اجرای پروژه حفاری حرف اول را بزند استفاده از دستگاه حفاری روتاری راهکاری کلیدی خواهد بود. این دستگاه در خاک های خشک و سنگ های سخت نیز عملکرد ایده آلی دارد و می توان از آن برای حفر سنگ های سخت نیز استفاده کرد.

بالا بودن کیفیت کار و تمیز در آمدن چاه حفاری از دیگر مزایای این دستگاه است. قائم چاه با استفاده از دستگاه حفاری روتاری منحرف نمی شود و حفاری چاه بسیار تمیز در خواهد آمد. از طرفی به دلیل استفاده از گل حفاری برای خارج سازی سنگ های خرد شده از دل چاه، دیگر نیاز به لوله جداری وجود ندارد. و اما مهمترین مزیت دستگاه حفاری روتاری که باید از آن یاد کنیم عدم وجود محدودیت در عمق چاه می باشد. عمق حفاری با استفاده از دستگاه حفاری روتاری هیچ محدودیتی را شامل نمی شود.