اجزای اصلی سیم کشی خودرو
سیم کشی خودرو یکی از پیچیده ترین اجزای سیستم برق خودرو می باشد. در نتیجه اجزای مختلفی دارد. در این بخش اجزای اصلی سیم کشی خودرو را بررسی می کنیم. اجزای اصلی سیم کشی خودرو عبارت است از:
سیم ها
فیوز ها
اتصالات
شاید اجزای سیم کشی خودرو بسیار ساده باشد. زیرا در هر دستگاه الکترونیکی این اجزا وجود دارد. اما در سیم کشی خودرو همین اجزا ساده نقس بسیار مهمی دارند. زیرا برق تولید شده برای کارایی خودرو را به مصرف کننده های سیستم برق خودرو می رسانند.
1.سیم ها
سیم ها از زمانی وارد زندگی بشری شدند که انرژی الکتریکی جز اصلی سبک زندگی انسان امروزی شده است. سیم ها اگر نباشند زندگی بشری مختل می شود. سیم ها در سیستم برق خودرو هم به همین اندازه اهمیت دارد. سیم های موجود در سیم کشی خودرو ویژگی های منحصر به فردی دارد. اما با تمام این توضیحات وطیفه اصلی سیم ها در سیستم برق خودرو انتقال سیگنال های آنالوگ و دیجیتال و از همه چیز مهم تر رساندن برق تولید شده و یا ذخیره شده در باتری به اجزای دیگر سیستم برق خودرو برساند. عوامل موثر در انتخاب سیم مناسب در سیم کشی خودرو عبارت است از:
طول
سیم ها دارای مقدار مقاومت مشخصی در هر متر می‌باشند و این دو رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند؛ به عبارت دیگر، هرچه طول سیم بیشتر باشد، مقدار مقاومت نیز افزایش می‌یابد. با افزایش میزان مقاومت، انرژی بیشتری نیز به صورت گرما هدر می‌رود و همین گرما، شدت جریان مجاز را کاهش می‌دهد؛ چرا که سیم طوری طراحی می‌شود که گرمای تولید شده سبب ذوب شدن عایق نشود.
جنس
سیم های مورد استفاده در صنایع خودروسازی عموما از رشته های مسی مرغوب ساخته می‌شوند. هرچه کیفیت رشته ها بیشتر باشد، مقاومت کمتر شده و در نتیجه جریان بیشتری از سیم عبور می‌کند. شایان ذکر است، جنس مس مورد استفاده نیز، بر میزان مقاومت سیم تاثیر بسزایی دارد.
سایز
سایز سیم رابطه معکوسی با میزان مقاومت آن دارد؛ به عبارت دیگر، هرچه سایز سیم بیشتر باشد، مقاومت کمتری در برابر عبور جریان از خود نشان می‌دهد؛ برای مثال، سیم سایز 16 در مقایسه با سیم سایز 24، دارای مقاومت بیشتری است.
نحوه سیم‌پیچی
نحوه سیم‌پیچی تاثیر بسزایی بر میزان گرمای اتلاف شده دارد. برای مثال، اگر در یک سیم‌پیچ 50 رشته سیم در کنار یکدیگر وجود داشته باشد، در مقایسه با زمانی که تنها یک رشته وجود دارد، شدت جریان کمتری از آنها عبور می‌کند. بدین ترتیب، با پیشرفت تکنولوژی های مورد استفاده در صنایع خودروسازی و افزوده شدن وسایل جدید به خودروها، تعداد سیم ها نیز بیشتر می‌شود و همین امر، انتخاب سیم های درست را با پیچیدگی بسیاری روبرو می‌کند.
2.فیوز ها
بعد از سیم ها فیوز ها هستند که نقش اصلی را در سیم کشی برق خودرو ایفا می کنند. وظیفه اصلی فیوز ها در سیم کشی برق خودرو محافظت از سیم های متصل شده به آن ها می باشد. برای مثال، اگر شدت جریان زیادی به صورت ناگهانی به سمت رادیوی خودرو روانه شود، فیوز با پریدن و قطع کردن جریان از سوختن رادیو جلوگیری می‌کند؛ در حقیقت، فیوز با قطع کردن جریان از سیم های متصل شده به آن محافظت می‌کند. بسیاری از فیوزهای مورد استفاده در خودروهای امروزی از اتصالات دو تیغه و یک محفظه پلاستیکی حاوی سیم رسانا تشکیل شده‌اند. در سیم‌کشی خودرو فیوزهایی نیز وجود دارند که از آنها با عنوان اتصالات ذوب شونده یاد می‌شود. سیم رسانای داخل فیوز از جنس سیم لحیم بوده و به همین دلیل، از نقطه ذوب پایین تری برخوردار است.
3.اتصالات
اتصالات سومین بخش از سیم کشی خودرو می باشد. امروزه و با پیشرفت علم الکترونیک اتصالات یا همان سوکت ها اهمیت بسیار زیادی پیدا کردند. زیرا راه اتصال سیستم سیم کشی برق خودرو به دستگاه های مصرف کننده، سوکت ها و اتصالات می باشد. این اهمین به قدری زیادی است که اگر اتصالات و سوکت ها وجود نداشته باشد تعمیر قطعات و سیستم برق خودرو تقریبا غیر ممکن است. در هر قسمت قابل تعویض از خودرو که سیم پیچ ها به آن متصل شده‌اند یا از داخل آن عبور کرده‌اند، باید از این اتصالات استفاده شود تا امکان تعویض قطعه فراهم شود. گفتنی است، هر یک از این اتصالات می‌تواند بیش از 100 رشته سیم را داخل خود جای دهد. در گذشته، اتصالات نامطمئن سبب بروز مشکلات الکتریکی بیشماری می‌شدند؛ اتصالات باید علاوه بر ضد آب و ضد زنگ بودن، اتصال الکتریکی خوبی نیز ایجاد کنند.
اجزای مهم سوکت ها
سوکت ها یا همان اتصالات طراحی و ساخت پیچیده ای ندارند. اما به دلیل کوچک بودن آن ها زراحی ظریف و دقیقی دارد. اجزای اصلی سوکت ها عبارت است از:
پوسته سوکت: پوسته سوکت بخشی ظریف و پیچیده است و گیره تعبیه شده در قسمت بیرونی آن، دو نیمه اتصال را به یکدیگر متصل می‌کند. در این قطعه سوراخ هایی برای قرار گرفتن پین ها، خارهای مخصوص قفل کردن پین ها و شیارهایی برای نگهداری واشرهای آب بندی در هنگام ساخت طراحی می‌شود.
پین ها: این قطعات به گونه ای طراحی می‌شوند که با کمی فشار به یکدیگر متصل شده و جریان الکتریسیته را از یک سوی اتصال به سوی دیگر آن هدایت کنند. یک سر پین ها به قسمت لخت سیم و سر دیگر آن به قسمت عایق متصل است و همین امر بیرون کشیدن سیم از داخل پین را دشوار می‌سازد.
نگهدارنده پین: این قطعه پلاستیکی که از قسمت جلو داخل اتصال فرو می‌رود، مقابل خارهای پلاستیکی قرار می‌گیرد و از بیرون آمدن پین ها جلوگیری می‌کنند.
واشرهای آب بندی: واشرهای آب بندی، همان طور که از نامشان پیداست، از ورود آب به داخل اتصال جلوگیری می‌کنند.