این روزها به خصوص در کلانشهرها، به دلیل مهاجرت افراد برای یافتن کار و زندگی بهتر، شاهد ساختمانهایی مرتفع و چند طبقه هستیم. اکثر خانههای یک طبقه و دو طبقه کمکم جای خود را به برجها و ساختمانهای بلند میدهند. در این ساختمانها، یعنی ساختمانهایی که بیش از ۴ طبقه دارند، نصب آسانسور الزامی است. اما بین ساکنان یک ساختمان در رابطه با هزینه تعمیر و نگهداری آسانسور، شارژ ماهیانه و بسیاری مسائل مرتبط دیگر ممکن است، اختلاف نظر پیش آید. اینجاست که باید به قانون مراجعه کرد و دید که قانون آسانسور چه میگوید؟
قانون آسانسور چه میگوید؟
با توجه به اختلاف نظراتی که بر سر استفاده از آسانسور وجود دارد، قانونگذاران در این زمینه، وارد عمل شده، و بندها و تبصرههایی (قوانین استفاده از آسانسور) در رابطه با مسئله آسانسور در یک ساختمان وضع کردهاند. شما نیز در صورت بوجود آمدن مشکل بین اهالی ساختمانتان بهتر است که از قوانین آسانسور استفاده نمایید.
اختلافاتی که بر سر آسانسور وجود دارد، عمدتا شامل مواردی مانند: پرداخت هزینههای نصب و تعمیر آسانسور، پرداخت هزینه سرویس و نگهداری آسانسور، مقررات و آداب و رسوم استفاده از آسانسور و اصلاً اجازه نصب آسانسور است. در ادامه به هر کدام از این مسائل به صورت جداگانه میپردازیم.
قانون آسانسور: اجازه نصب آسانسور
آسانسور برای چند طبقه الزامی است؟ در ساختمانهایی که بیش از ۴ طبقه دارند، نصب آسانسور الزامی است. اما گاهی پیش میآید که در ساختمانهایی که سه طبقه و یا چهار طبقه هستند، ساکنین طبقات بالایی درخواست نصب آسانسور دارند؛ ولی طبقات همکف و طبقه اول با این مسئله مخالف هستند. امکان به وجود آمدن مخالفت با نصب اسانسور اجتناب ناپذیر است؛ در چنین شرایطی بهتر است که بهوسیله مدیر ساختمان و با توافق همه اهالی ساختمان و بعد از حل شدن اختلاف در نصب آسانسور، این وسیله خریداری و نصب شود. مطالعه مقاله نکات خرید آسانسور پیشنهاد میشود.
قانون آسانسور در آپارتمان بیانگر این موضوع است که پیگیری کارهای نصب آسانسور وظیفه مدیر است.
قانون تملک ساختمانها در این زمینه میگوید، در صورتی که فضای لازم برای نصب آسانسور در ساختمانی وجود داشتهباشد، و ساکنان طبقات بالایی خواستار نصب آن باشند، حتی با وجود مخالفت ساکنین طبقه همکف و اول هم میتوانند، اقدام به نصب آسانسور نمایند.
در صورتیکه مساحت طبقات دوم به بعد که خواستار آسانسور هستند بیشتر از مجموع مساحت طبقه همکف و اول باشد، حق السهم نصب آن را به همراه خسارت احتمالی میتوانند از مالکین مخالف و معترض دریافت نمایند.

قانون آسانسور: استفاده نکردن از آسانسور و پرداخت شارژ
یکی دیگر از اختلافاتی که بر سر آسانسور وجود دارد، مسئلهی پرداخت شارژ آن است. طبق قانون، واحدهایی که خالی هستند (چه واحدهایی که فروش و یا اجاره نرفتهاند و چه واحدهایی که ساکنان آن به دلیل مسافرت در ساختمان حضور ندارند) هم باید شارژ ماهیانه خود را پرداخت کنند؛ حتی با وجودی که از آسانسور استفاده نمیکنند.
برای تعیین شارژ ماهیانه آسانسور، دو روش وجود دارد:
روش قانونی: در این روش تمامی طبقات و واحدهای ساختمانی باید شارژ برابر بابت آسانسور بپردازند.
روش قراردادی: ساکنان ساختمان میتوانند، جلسه ترتیب داده و بر سر این که واحدهای طبقات همکف و اول که از آسانسور استفادهای نمیکنند، شارژ مثلاً نصف بپردازند. تمامی واحدها باید بر سر این موضوع به توافق برسند.
*یکی از ملاکهای قیمتگذاری برای یک ساختمان، امکانات آن است. آسانسور هم یکی از امکانات ساختمان است که باعث بالاتر رفتن قیمت ملک میشود. این افزایش قیمت در رابطه با طبقه همکف و اول که نیازی به آسانسور ندارند، مبلغ کمی است. ولی برای طبقات بالاتر تأثیر بیشتری دارد. بنابراین منصفانهتر این است که طبقات پایین، شارژ کمتری نسبت به بقیه طبقات بپردازند.
قانون استفاده از آسانسور در آپارتمان
اختلاف درمورد شرایط آسانسور ساختمان، در اماکن مختلف وجود دارد. یکی از جاهایی که درگیری در آن درمورد آسانسور بسیار بالاست، آپارتمان هاست. اصولا آپارتمان نشین ها در موضوعات مختلف این وسیله به مشکل میخورند که از جمله آنها می توان به دو مورد زیر اشاره کرد:
قانون حمل بار با آسانسور
با توجه به قانون نصب آسانسور در آپارتمان، حمل و جابجایی اسباب سنگین با این وسیله ممنوع است و بهتر است دور این آسانسور را خط بکشید. در صورتی که فردی خودسرانه اقدام به جابجایی بار کند به احتمال زیاد با جریمه حمل بار با آسانسور از سمت مدیر روبرو خواهد شد. با توجه به قانون استفاده از اسانسور برای اسباب کشی احتمالا چیزی حدود ۳۰۰ هزارتومان جریمه خواهید شد. البته بیمه دات کام درمورد میران جریمه چیزی را تایید نمیکند و این انعکاس کامنت و صحبت های مردم عزیز است. به هر حال استفاده از بار باعث آسیب به دستگاه شده احتمال سقوط آسانسور را بیشتر خواهد کرد.
هزینه آسانسور برای هر طبقه یا حق شارژ آسانسور
در صورتی که با چنین مشکلی در آپارتمانتان روبرو شدید بهتر است ابتدا به قوانین آسانسور در آپارتمان ها رجوع کنید و بعد بدانید هزینه اسانسور برای هر طبقه یکسان است و اعتراض ساکنین طبقات اول غیرمنطقی است.
قانون آسانسور: هزینه سرویس و نگهداری آسانسور
در مورد آسانسور نیاز است که بررسیهای دورهای و به صورت منظم صورت بگیرد تا از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل شود. معمولاً این بازرسیها به صورت ماهیانه انجام میشود. مسئلهی سرویس و نگهداری آسانسور به قدری مهم است که در مقررات ملی ساختمانها بخشی به این مسئله اختصاص داده شدهاست.
طبق قانون آسانسور، مالکان ساختمان و یا مدیر ساختمان باید ماهیانه یک بار آسانسور را سرویس کنند. اگر آسانسور نیاز به تعمیر داشت، فوراً بقیه را هم در جریان قرار داده و نسبت به تعمیر آن اقدام کنند. طبق مقررات ملی آپارتمانها، علاوه بر سرویس ماهیانه، تمامی اجزا و بخشهای مختلف آسانسور هم باید یکبار به صورت سالیانه مورد بازرسی کامل قرار بگیرند.
برای بازرسی سالیانه و سرویس و نگهداری ماهانه بهتر است با شرکتهای معتبر و دارای تأییدیه صلاحیت از سازمان ملی استاندارد، قرارداد بسته شود.

قانون آسانسور: خسارت به آسانسور و قبول مسئولیت
اگر به خاطر بیفکری و یا بیاحتیاطی یکی از ساکنان ساختمان و یا فرد یا افرادی که مربوط به یکی از واحدها بوده، آسانسور دچار خرابی شود، در این صورت، بر اساس قانون آسانسور، آن واحد ملزم به پرداخت مبلغ خسارت است. مثلاً اگر کالایی برای یکی از واحدها آورده شدهباشد و به جای تحویل درب منزل، از پیک خواسته شود که آن را درب واحد تحویل بدهد و پیک باعث خرابی آسانسور شود؛ در این صورت، واحد مربوطه باید خسارت را جبران نماید.
قانون آسانسور: حمل بار
حمل بار با آسانسور مخصوص بار، باید صورت گیرد. در ساختمانهایی که یک آسانسور دارند، طبق قانون، حمل اسباب در هنگام اسبابکشی و مصالح ساختمانی و نخالههای ناشی از آن با آسانسور نفربر ممنوع است؛ چون ممکن است باعث آسیب به آسانسور شود. این مسئله جدای از ظرفیت وزنی است که آسانسور توان تحمل آن را دارد. تنها در صورتی این کار مجاز است که با موافقت هیئت مدیره ساختمان انجام شود.
قوانین استفاده از آسانسور در آپارتمان با طبقات اختصاصی
در ساختمان های لوکس و برج ها، واحدهای اختصاصی وجود دارند، این واحدها در برخی اوقات به دنبال استفاده از آسانسور هستند که قوانین اسانسور اپارتمان برای آنها ممانعاتی ایجاد نکرده است.
در بعضی ساختمان ها واحدهای اختصاصی وجود دارند. این واحدها بصورت خودمختار میتوانند درمورد خرید و نصب آسانسور مجزا وارد عمل شوند. قانون شهرداری هم برای نصب آسانسور نیز با این کار مشکلی ندارد و تنها کسب اجازه از مدیر ساختمان کافی است.
آداب و رسوم استفاده از آسانسور در ساختمان
در یک ساختمان تمامی افراد موظفند در استفاده از آسانسور یک سری نکات را رعایت کنند:
* آسانسور وسیلهی بازی کودکان نیست.
* حمل بار با آسانسور غیر مجاز است و تنها در صورتی مجاز است که با موافقت مدیر ساختمان صورت بگیرد.
* هزینه سرویس و تعمیر آسانسور باید به موقع و ماهیانه پرداخت شود.
* انتظار این را داشته باشید که آسانسور برخی ماهها هزینهی بیشتری برای تعمیر و سرویس روی دوش شما بگذارد.
* به نشانههای خرابی آسانسور توجه کنید و آنها را جدی بگیرید.
* استفاده نادرست و غیرمسئولانه از آسانسور میتواند باعث کاهش طول عمر آن و آسیبهای جدی شود.
* در خصوص باز کردن درب آسانسور در صورت گیر باید اصول خاصی را رعایت کنید که در این مقاله کامل برای شما نوشتهایم.
بیمه آسانسور
درست است که در زندگیهای شهری امروزی با ساختمانهای چند طبقه، استفاده از آسانسور باعث راحتتر شدن تردد، بین طبقات و در نتیجه آسانتر شدن زندگی شدهاست؛ ولی این وسیله عاری از خطر نیست. آسانسور هم مانند وسایل دیگر، ممکن است دچار اشکالات فنی شود و باعث آسیب رساندن و یا حتی فوت افراد شود. به همین خاطر بهتر است که طبق قوانین بیمه مرکزی، هر ساختمانی برای کنترل اتفاقات و خسارات، بیمه آسانسور داشته باشد.
یکی از انواع بیمه، بیمه مسئولیت است که وقتی فردی مسئولیت انجام کاری یا مسئولیت در قبال وسیلهای را داشتهباشد، میتواند از آن استفاده کند. در هنگام بروز حادثه، شرکت بیمهگر، خسارات ناشی از آن مسئولیت را جبران میکند. یکی از این بیمههای مسئولیت مهم، بیمه مسئولیت آسانسور و یا بیمه آسانسور است.
در مورد بیمه آسانسور، مدیر ساختمان، مالک ساختمان و شرکتهای سرویس و نگهداری آسانسور در قبال آسانسور مسئول هستند. اگر حادثهای برای افرادی که از آن آسانسور استفاده میکنند اتفاق بیافتد، آنها مقصر شناخته شده و باید خسارت بپردازند. ولی اگر قبل از حادثه، بیمه آسانسور خریداری شده باشد، شرکت بیمه خسارات افراد حادثهدیده را جبران میکند. حتی اگر همسایهها هم بیمه آسانسور را قبول نکنند، باز مدیر باید اقدام کند.
در خصوص آسانسور خودروبر باید به قوانین مخصوص آن مراجعه کرد.
پوششهای بیمه آسانسور
پوششهای بیمه آسانسور برای آسانسورهای نفربر شامل: فوت، نقص عضو و هزینههای پزشکی ناشی از حادثه میشود. برای آسانسورهای حمل بار، علاوه بر این موارد، پوشش خسارت مالی هم اضافه میشود. البته باید در نظر داشت که تمامی مشخصات آسانسور در بیمهنامه ذکر میشود و اگر حادثهای مثلاً به دلیل استفاده بیش از تعداد نفرات مجاز اتفاق بیفتد، آنگاه شرکت بیمه همهی خسارت وارده را نمیپردازد. در اینگونه مواقع، کارشناس باید نظر دهد.
در هر صورت، در حوادثی که در مورد آسانسور اتفاق میافتد، کلیه افرادی که مسئولیت دارند، بهتر است که بیمه مسئولیت آسانسور را داشته باشند تا در صورت حادثه، نگرانی از بابت پرداخت خسارت نداشته باشند.
بیمه آتشسوزی ساختمان
در بسیاری از کشورهای جهان، مردم ساختمان خود را حتماً بیمه آتش سوزی میکنند. بیمه آتشسوزی ساختمان شما را در برابر حوادثی مانند: حریق، صاعقه و انفجار بیمه میکند. در صورتی که به علت این حوادث، خسارتی به ساختمان شما وارد شود، شرکت بیمهگر شما این هزینه را جبران میکند.
حوادث ذکر شده در بالا، جزء پوششهای اصلی بیمه آتشسوزی هستند. اما جالب است بدانید که این بیمه بخش اختیاری هم دارد که حوادثی مانند زلزله، سیل و دیگر بلایای طبیعی را نیز پوشش میدهد. فقط کافیست در هنگام خرید بیمه، این حوادث را هم انتخاب کرده و با پرداخت هزینه کمی بیشتر، ساختمان خود را در برابر این حوادث نیز بیمه کنید. خصوصاً اگر ساختمان شما در منطقه زلزلهخیزی قرار دارد، بیمه زلزله برای ساختمان شما بسیار مفید است.
باید بدانید حق بیمه آتشسوزی، هزینه کردن و از کف رفتن مال نیست، بلکه نوعی سرمایهگذاری است. با بیمه کردن ساختمان خود، در وقت حادثه، دیگر نیازی به نگرانی در رابطه با خسارات مالی نیست، شرکت بیمهگر در کنار شماست.
هزینه بیمه آتشسوزی برای ساختمانهای مختلف اعم از صنعتی و غیر صنعتی، بسته به استحکام و مصالحی که برای ساخت آن به کار رفته است، متفاوت است.
سخن پایانی
در آخر باید گفت، چون اکثر ساختمانها این روزها مجهز به آسانسور هستند، خصوصاً در شهرهای بزرگ، اختلاف بر سر آن امری رایج است. برای حل اختلافات مربوط به آسانسور، باید به قانون آسانسور مراجعه کرد و دید که قانون درباره این مسئله چه نظری دارد. روی هم رفته، به دلیل اینکه ساکنان یک ساختمان قرار است مدت طولانی در کنار هم زندگی کنند، بهتر است اختلافات با مذاکره حل و فصل شود.
