اصلی ترین اجزای موتورخانه شوفاژ

موتورخانه (موتورخانه شوفاژ) بخش یا فضایی از یک ساختمان است که تمامی اجزا و تجهیزات تاسیساتی مربوط به سیستم‌های تهویه مطبوع و گرمایش در آن قرار می گیرد. موتورخانه‌ها برخی مواقع در بخشی از ساختمان اصلی ( معمولاً زیر زمین ) قرار دارد و در برخی مواقع نیز در بخشی کاملا مجزا از ساختمان اصلی می‌باشد. طراحی موتورخانه به علت تجهیزات و وسایلی که در آن قرار می گیرد بسیار مهم است و از این روز نیاز است تا نکاتی در طراحی موتورخانه لحاظ گردد.

از معمول ترين مولد هاي گرما ،ديگ هاي فولادی یا چدنی مي باشند . ديگ ها به سه نوع ديگ آبگرم ، آب داغ و ديگ بخار تقسيم مي شوند.

طرز کار دیگ ها: دیگ ها که جزو اجزای اصلی تشکیل دهنده موتورخانه ها هستند ، خود نیز از اجزایی تشکیل شده اند که این اجزا در عملکرد دیگ هر یک به طور مستقل نقشی را ایفا می کنند. میتوان از مشعل ، محفظه ی احتراق، مبدل حرارتی و کنترل ها به عنوان اجزای حیاتی دیگ ها اعم از گازی و گازوئیلی نام برد که در فرایند گرم کردن آب ، از سوختن کنترل شده ی سوخت تاثیر مستقیم دارند. مشعل، سوخت و اکسیژن را باهم ترکیب می کند و به کمک یک دستگاه احتراق شرایط سوختن را ایجاد می کند.این فرایند سوختن اکسیژن همراه با سوخت در یک محفظه ی احتراق روی می دهد و گرمای ایجاد شده ناشی از این فرایند به اب منتقل می شود. این آب گرم تولید شده توسط دیگ، از درون لوله ها پمپاژ می شود و به تجهیزات ساختمان می رسد و باعث گرم شدن ساختمان میگردد.

خرابی های رایج دیگ بخار یا بویلر:

یکی از رایج ترین خرابی های بویلر ، نشتی می باشد.علاوه بر آن مشکلاتی نظیر کاهش دمای آب یا افزایش بسیار زیاد دمای آب از خرابی های رایج دیگ بخار بوده که باید حتما عیب یابی شود. فراموش نکنید که تعمیر دیگ بخار یک فعالیت بسیار تخصصی بوده که حتما باید توسط افراد متخصص در این زمینه انجام شود.

منبع کوئل ، یکی دیگر از اجزای اصلی تشکیل دهنده موتورخانه ها که در زمان اجرای موتورخانه باید به آن دقت کرد .برای تامین آب گرم مصرفی تاسیسات ، ساختمان ها و صنایع مختلف از منبع کوئل دار (Domestic Hot Water Generator) استفاده می شود که در نقشه ها و جداول تاسیساتی به اختصار با نماد DHWG مشخص می گردد.یکی از مناسب ترین روش ها برای گرم کردن آب سرد ورودی از سیستم لوله کشی و رساندن آن به دمای مناسب برای مصارف بهداشتی و شست و شو (حدود ۵۰ درجه سانتی گراد) استفاده از منبع کوئل دار است.منبع کویل دار متشکل از یک مخزن و یک کوئل (شاخه های لوله ای رفت و برگشت) می باشد و در آن ، آب سرد با قرار گرفتن در مجاورت غیرمستقیم آب گرمِ بویلر، گرم می­ شود.جنس این لوله ها بیشتر از مس و استیل است چون این نوع فلز ها ضریب انتقال حرارت بالایی دارند و به آسانی حرارت را به آب منتقل می کنند.به طور خلاصه می توان گفت که منبع کوئل­ دار یک مخزن تهیه و ذخیره­ آب گرم مصرفی است.

منبع انبساط بعد از منبع کوئل ، یکی از اصلی ترین اجزای اصلی تشکیل دهنده موتورخانه ها می باشد . به مخزنی که بار فشار اضافی سیالات گرم شده را متعادل کرده و کمبود آب در گردش درون سیستم های حرارت مرکزی را جبران می کند ، منبع انبساط می گویند. از منبع انبساط به منظور کم کردن بار فشار آب ناشی از گرم شدن و افزایش حجم بخار آب در دیگ ها و پکیج ها و جبرانه کاهش فشار ناشی از کم شدن آب در سیستم های حرارت مرکزی استفاده می شود. منبع انبساط جزء مهم ترین بخش های یک سیستم گرمایشی می باشد و این مقدار اهمیت ناشی از آن است که آب ورودی به سیستم لوله کشی و مدار گرمایش شوفاژ ابتدا وارد منبع انبساط شده و سپس توسط لوله های متصل به آن به کلکتورها ، دیگ و پمپ های سیرکولاسیون منتقل می گردد.

در فرایند سرمایشی مربوط به موتور خانه از چیلر یا سرد کن استفاده می شود که این چیلر دمای آب تا حدود ۴ الی ۸ درجه سانتی گراد بالای صفر خنک می کند و برای این کار از انرژی الکتریسیته استفاده می کند.چیلر می تواند در موتور خانه و یا پشت بام بر حسب مجهز شدن به دستگاه برج خنک کننده مستقر شود.اگر از دستگاه برج خنک کننده استفاده کنیم می توانیم چیلر را در موتور خانه (چیلر تراکمی آب خنک) و اگر از این دستگاه استفاده نکنیم می توان چیلر را در پشت بام (چیلر تراکمی هوا خنک) مستقر کنیم.چیلر هم عضوی از اجزای اصلی تشکیل دهنده موتورخانه ها است .

سامانه ای که از طریق آن تجهیزات داخل موتور خانه متناسب با نیاز حرارتی ساختمان به کار گرفته می شود را سیستم کنترل هوشمند موتور خانه می گویند که از طریق سنسور های داخل و خارج ساختمان و با توجه به شرایط محیطی توسط سیستم هوشمند bms که building management system می باشد ، انجام می پذیرد.تفاوت در موتور خانه هایی که توسط سیستم سنتی و سیستم هوشمند کنترل می شوند در استفاده از ترموستات هایی که بر سر دیگ ها و پمپ ها در سیستم سنتی استفاده می شوند و در واقع دمای آب در سیستم سنتی ثابت است مگر آن که آن را به طور دستی تغییر دهیم.این در حالی است که دمای آب و بار حرارتی مورد نیاز در ساختمان با توجه به عوامل داخلی و خارجی ، هر لحظه نیازمند تغییر می باشد لذا برای حفظ دمای محیط و اینکه افراد ساکن در ساختمان در فصل های متفاوت احساس سرما یا گرما نا مطلوب نداشته باشند ، استفاده از سیستم هوشمند موتور خانه توصیه می شود.

برای زیاد شدن فشار آب و همچنین گردش آب درون سیستم موتور خانه از انواع پمپ ها در سیستم موتور خانه استفاده می شود.به دستگاهی که وظیفه گردش سریع آب در داخل سیستم لوله کشی شوفاژ ساختمان و مدار منابع دو جداره و کوئل دار را به عهده دارد پمپ سیستم موتور خانه می گویند.حرارت تولید شده توسط بویلرها یا سرمای تولید شده در چیلرها توسط پمپ های سیرکولاسیون به مبدل هایی همچون رادیاتور ، حوله خشک کن ، هواساز و فن کوئل منتقل می شود.به طور کلی در هر مکانی که نیاز به انتقال یک نوع سیال باشد از پمپ های سیرکولاسیون استفاده می شود.یکی از مهم ترین اجزای اصلی تشکیل دهنده موتورخانه ها ، پمپ می باشد.این قطعه معمولا به مرور زمان دچار نقص می شود و به صورت دقیق عمل نمی کند.همانطور که می دانید ، برای انتقال آب گرم از موتورخانه به واحد های ساختمان ، از پمپ استفاده می شود.کوچک ترین نقص در این قطعه باعث کاهش فشار آب یا حتی قطعی کامل آب در طبقات ساختمان شود.در این زمان باید هرچه سریع تر به تعمیر پمپ موتورخانه بپردازید ، زیرا با تعویق انداختن آن ممکن است هزینه های بسیار زیادی را متحمل شوید.

توليد گرما در ديگ ها توسط مشعل صورت مي پذيرد . مشعل ها معمولاً با سوخت هاي مايع يا گاز كار مي كنند.مشعل ها را فارغ از نوع تامیت هوای احتراق، می توان از لحاظ سوخت به ۳ دسته کلی تقسیم بندی نمود:

_سوخت گازی:مشعل با سوخت های گازی از مهمترین و معمول ترین آن ها بوده که به علت قیمت مناسب، در دسترس بودن و آلایندگی کمتر، مورد اقبال بیشتر قرار می گیرند. _سوخت مایع:در صورت در دسترس نبودن گاز طبیعی از مشعل های با سوخت مایع استفاده می شود. _سوخت دوگانه:در مواردی که به علت افزایش راندمان از دو نوع سوخت در ساختمان مشعل استفاده نماییم ، که از پرکاربرد ترین آن ها مایع‌گاز می باشد. این نوع مشعل را دوگانه سوز نامیده و راندمان بالایی در اشتعال دارا می باشند.