شستن فرش دستباف یکی از مهمترین اقداماتی می باشد که ما باید در جهت نگهداری قالی های دست بافت انجام دهیم. فرش های دستباف همواره برای ما ایرانیان دارای ارزش بالایی در بین وسایل منزلمان بوده و یک کالای لوکس به حساب می آید، نه صرفا بخاطر اینکه از نظر قیمتی دارای ارزش بالایی می باشد بلکه فرش دستباف را جزئی از اصالت و فرهنگ مان میدانیم و برای آن ارزش و جایگاه بالایی قائل هستیم .
با توجه به نکاتی که اشاره کردیم نگهداری و شستشوی فرش برایمان اهمیت دارد در این مطلب از مطالب فرش فراهان قصد داریم تجربه های خودمان که روزانه بارها برایمان در مجموعه فرش فراهان تکرار می شود را نیز با شما در میان بگذاریم .
نگران نباشید با خواندن این مقاله مطمئنا نکاتی هست که می توانید برای شستن فرش دستباف خود در خانه از آن استفاده کنید و بدون هیچگونه آسیبی به راحتی فرش را در منزل خودتان بشویید.
نکاتی که قبل شستن فرش دستباف باید به آن دقت کنیم
نوع رنگ فرش دستباف
فرش های های دستبافتی که در بافت آن ها از خامه هایی با رنگ های شیمیایی استفاده می شوند این مشکلات را بیشتر دارند که برای فهمیدن این موضوع کافی است با یک پارچه سفید نخی که نم دار است، بر روی قسمت های رنگی فرش و مخصوصا رنگ های تیره بکشیم؛ اگر دستمال رنگی شد دلیل بر رنگ دهی و ترکیب رنگ های فرش می باشد که در حین شستشو فرش دستباف اتفاق می افتد. .
اهمیت نوع بافت در شستشو فرش دستباف
بافت فرش و نو ع کوتاهی و بلندی پرزهای فرش نیز در نحوه شستشو فرش دستباف اهمیت دارد اگر فرش شما دارای پرزهای بلند و بافت سستی می باشد حتما در حین شستشو خیلی دقت کنید تا بافت فرش از هم باز نشود و فرش شما خراب نشود .
یک نکته ای که لازم است در این جا به آن اشاره کنیم این است که فرش های دستباف را شما باید در محل مناسب خود استفاده کنید. به طور مثال بهتر است به هیچ وجه از فرش های پرز بلند در راهروهای منزل خود استفاده نکنید، زیرا راهروها و محل های پر رفت و آمد به خاطر پاخور بودن بالا بیشتر در معرض کثیفی و آلودگی می باشند و به همین خاطر گردو غبار بیشتری به خود جذب می کنند و استفاده از فرش پرز بلند به خاطر قدرت جذب بیشتر به عنوان فرش راهرو اصلا مناسب نیست.
مواد شوینده مناسب شستن فرش
مواد شوینده نیز در شستن فرش دستباف خیلی مهم می باشد، همانطور همه مان بارها تجربه کردیم بعضی از مواد شوینده آسیب های غیر قابل جبران به لباس هایمان زده اند در فرش نیز مواد شوینده نامناسب آسیب های غیرقابل جبرانی را به جا میگذارند پس انتخاب از شوینده های مخصوصا شستن فرش همراه با آنزیم های کنترل شده یک اصل مهم در شستشو می باشد.
به طور کلی در شستشوی فرش دستباف از شوینده های خنثی مانند پودر دستی و شامپوی فرش استفاده نمایید بهتر است که پودر را حتماً درون آب حل کنید و سپس استفاده کنید و همچنین برای زدودن چربی روی فرش نیز بهتر است از مایع ظرفشویی یا پودر صابون حل شده استفاده نمایید و هیچگاه از مواد قلیایی برای شستن فرش استفاده نکنید.
مورد بعدی که لازم است به آن دقت کنید این است که شما برای ایجاد یکه لکه روی فرش خود نیاز نیست که فرش خود را کامل بشویید و از شوینده هایی مثل پودر دستی استفاده کنید و می توانید از مواد طبیعی همچون سرکه سفید، جوش شیرین، نمک و.. استفاده کنید که این موضوع را به طور دقیق در مقاله لکه برداری فرش دستباف بررسی کردیم و متناسب با هر لکه ماده شوینده مناسب را معرفی کرده ایم.
مراحل شستن فرش دستباف
شستن فرش یکی از نوستالژی های دوران کودکی ما ایرانی ها بخصوص در روزهای پایان سال وروزهای گرم تابستان بوده است و تقریبا دارای پیش زمینه فکری در این مورد نیز هستیم به همین خاطر می توان گفت اینکار به نوعی با مروز خاطرات کودکی مان همراه است.
یه موضوعی را همین اول اشاره کنیم که با تورمی که داخل مملکت ما وجود دارد روز به روز نه تنها خرید فرش دستباف بلکه خرید خیلی از اقلام دیگر خانه در حال سخت تر شدن می باشد و به همین خاطر نگهداری از وسایل از اهمیت بیشتری برخوردا میشه و در مورد فرش، شستشوی مناسب یکی از مهمترین موارد در زمینه نگهداری می باشد که در صورت عدم انجام صحیح آن عمر فرش شما به شدت افت خواهد کرد.
1: غبار روبی فرش
مطمئنا بارها بارها غبار روبی فرش به صورت حضوری یا از طریق تلویزیزون را دیده اید فرش دستباف به دلیل پرز زیاد و بلند مستعد جذب گرد و غبار در لابه لای پرز های آن می باشد. اگر این مرحله بخوبی انجام نشود گرد و غبار در اثر تماس آب در محل گره فرش تبدیل به گل شده به مرور زمان باعث پوسیدگی فرش می شود.
از گذشته تا کنون با زدن آهسته یک چوب نسبتا ضخیم یا تکان دادن فرش می توان از شر این گرد و غبار ها راحت شد و شستشو فرش در زمان خیلی کمتری انجام شود.
دقت کنید هرگز فرش خود را به زمین نکوبید و یا اینکه ضرباتی که با چوب به آن وارد میکنید خیلی محکم نباشد، مخصوصا اگر فرش شما قدیمی می باشد و یا دارای پارگی و رفوشدگی می باشد زیرا؛ این کار باعث گسستن تار و پود فرش می شود.
البته ذکر این نکته که امروز با استفاده مکرر جاروبرقی و مکش آن در طول سال می توان گفت از غبار روبی فرش به صورت سنتی و گذشته تقریبا بی نیاز شده ایم و خیلی نیاز به اینکار نمی باشد .
2: خیس کردن فرش
شاید خیس کردن نادرست فرش و طولانی مدت فرش یکی از کارهایی است که بیشترین آسیب های غیر قابل جبران به فرش دستباف را وارد می کند و این یک باور نادرست می باشد. در گذشته با اعتقاد با اینکه خیس کردن یک یا چند روزه فرش مخصوصا با آب داغ باعث تمیزی بیشتر فرش می شود باعث آسیب های جدی به فرش بخصوص ترکیب رنگ ها و دفرمه شدن فرش می شد.
درشستن فرش دستباف حتما از آب ولرم ترجیحا سرد استفاده کنید و ریسک ترکیب رنگ های فرش را به حداقل برسانید و ظرف نهایت 2 الی 3 ساعت شستن فرش را به پایان برسانید .
3: آبکشی درست فرش
همانطور در بالا اشاره شده استفاده از مواد شوینده یک امر ناگریز می باشد پس باید تمام دقت را در آبکشی نهایی فرش برای خروج این مواد شوینده از بافت فرش داشته باشیم . باقی ماندن مواد شوینده در بلند مدت باعث پوسیدگی و از بین رفتن بافت فرش می شود .
در شستن فرش دستباف که حدس میزنید رنگ پس دهد پس از اتمام شستشو آن را با پارو آبگیری کنید و سپس آب پرز آن را با دستمال نخی یا حوله ای بگیرید و یک ساعت به همان حالت روی زمین قرار دهید تا آب آن خارج شود و به هیچ وجه پس از اتمام شستشو آن را لوله نکنید تا از رنگدهی قسمت های مختلف جلوگیری کنید.
4: خشک کردن فرش
س از آبکشی کامل دقت کنید که هیچگاه پس از لوله کردن فرش درون آن آب نگیرید و هنگام پهن کردن فرش دوباره روی ریشه آن آب نگیرید زیرا ریشه های آن حتما زرد خواهد شد. سپس اجازه دهید به مدل یک ساعت در همان حالت بماند تا آب اضافی از فرش خارج شود .سپس فرش در مکانی شیب دار ترجیحا پشت به آفتاب پهن کنید تا در جریان هوای آزاد خشک شود .
ما در فرش فراهان فرایند خشک کردن را در جریان هوای آزاد و بروی شن های درشتی که قدرت جذب آب و گردش هوا وجود دارد انجام میدهیم. امیدواریم که تونسته باشیم نکات مهمی را در زمینه شستن فرش دستباف برای شما گفته باشیم تا بتونید شستشو قالی را به صورت حرفه ای و درست انجام دهید .