کمپرسور باد که به آن پمپ باد هم گفته می شود، دستگاهی ضروری است که برای تولید نیرو در صنایع مختلف استفاده می شود. کمپرسورها با فشرده کردن هوا می توانند نیروی لازم برای بسیاری از دستگاه ها را تامین کنند و به وسیله آن دستگاه ها از امکانات متنوعی برخوردار می شوند. کمپرسور باد دستگاه مکانیکی است که با فشرده کردن هوا و کاهش حجم آن باعث بالا رفتن دما می شود. استفاده های فراوانی که از این دستگاه می شود، موجب شده که به آن ها اسب بارکش صنایع هم گفته شود.
انواع کمپرسور باد با کارکرد خاص خودشان می توانند به رشد و پیشرفت بسیاری از صنایع منجر شوند و بازدهی و بهره وری آن ها را افزایش دهند. امروزه این دستگاه ها برای بسیاری از مصارف عمومی و صنعتی کاربرد دارند. کمپرسور های باد در مقایسه با دستگاه های تامین کننده نیرو وزن سبک تری دارند و به دلیل ماندگاری بالاتر نیاز به نگهداری کم تری هم خواهند داشت.
بالا بودن راندمان و کاربرد های گسترده چنین ماشین هایی در صنایع مختلف باعث شده که این دستگاه ها در انواع و ظرفیت های گوناگون تولید و روانه بازار شوند. کمپرسورها در صنعت چوب هم جایگاه ویژه ای دارند و به منظور نگه داری و تعمیر دستگاه های این حوزه از آنها بهره گرفته می شود. از جمله مهم ترین کاربردهای کمپرسور را می توان در تعمیر و نگهداری و تنظیم سیستم پنوماتیک و واحد مراقبت لبه چسبان دانست. جزئیات این کاربرد در مطلبی جداگانه منتشر شده است.
انواع کمپرسور باد
کمپرسور های هوا طبق انتقال انرژی به دو دسته کمپرسور های دینامیک و کمپرسور های جابه جایی مثبت تقسیم بندی شده است. کمپرسور های دینامیک به صورت همیشگی و دائم هوا را فشرده می کنند و در کمپرسور های جابجایی مثبت به صورت متناوب انرژی مورد نیاز وسایل تامین می شود. این کمپرسور ها تفاوت های قابل توجهی در عملکرد خود دارند، برای نمونه کمپرسور های جابه جایی مثبت در مقایسه با انواع دینامیکی آن می تواند قدرت بیش تری برای تراکم داشته باشند و از آن در دستگاه های قدرتمندی استفاده می شود که نیاز است هوا را در حجم زیادی فشرده کرد.
از جمله این دستگاه ها می توان به لبه چسبان اشاره کرد که برای تنظیم سیستم پنوماتیک آن به دستگاه کمپرسور قدرتمندی نیاز خواهد بود. هر کدام از این کمپرسور ها خود به نوعی تقسیم بندی می شود که در هر کدام از آن ها هوا به روش های خاصی فشرده می شود.
کمپرسور های جابه جایی مثبت شامل دو مدل برگشت پذیر و پیچ دوار می باشند.
کمپرسور برگشت پذیر
عملیات فشرده کردن هوا در کمپرسور های برگشت پذیر یا رفت و برگشتی توسط پیستون انجام می شود و معمولا با نام کمپرسور باد پیستونی در بازار شناخته می شود. این کمپرسور می تواند حجم بسیاری از هوا را از محیط بگیرد و در خود ذخیره کند. این دستگاه زمانی که در محیط فضای بسته قرار می گیرد، فشار آن به شدت افزایش پیدا می کند. پیستون که یکی از اصلی ترین ابزارها در کمپرسور های باد می باشد، درون یک محفظه استوانه شکل وجود دارد و به فشرده کردن هوا و تولید نیرو کمک می کند.
کمپرسور های پیستونی در دو مدل روغنی و اویل فری طراحی و تولید می شوند و در دو نوع باز و بدون منفذ عرضه می شوند که فشار و ظرفیت های مختلفی هم دارند. از نظر پیکربندی و چگونگی عملکرد کمپرسور های پیستونی را می توان به تک مرحله ای و دو مرحله ای یا روغن کاری شده یا بدون روغن تقسیم کرد. عمده کمپرسور های پیستونی از نوع روغن کاری شده تولید می شود و نوعی که در صنعت چوب و برای تعمیرات دستگاه هایی چون دستگاه لبه چسبان استفاده می شود، از نوع روغنی است.
با این که روغن در این کمپرسور ها باعث روان کاری و بهبود عملکرد شده و مانع از داغ شدن آن هم می شود، اما با این حال بسیاری از دستگاه های حساس مثل کمپرسور دندان پزشکی به دلیل آن که احتمال نشتی روغن وجود دارد، از نوع کمپرسور های خشک استفاده می کنند. کمپرسور پیستونی کاربرد های بسیاری دارد که یکی از مهم ترین کاربردهای آن در پردازش گاز طبیعی، پالایشگاه های نفت، کارخانه های مواد شیمیایی، دندان پزشکی، ساخت اتومبیل و… است.
کمپرسور پیچ دوار
کمپرسور پیچ دوار یکی از معروف ترین انواع کمپرسور باد از نوع جا به جایی مثبت می باشد که با کمک روتور ماده و نر که پشت سرهم قرار می گیرند و در واقع قطعات اصلی دستگاه به شمار می رود، فشرده سازی هوا را انجام می دهد. این کمپرسور ها در دو مدل فاقد روغن و روغنی تهیه می شوند که بهتر است آن ها را بر اساس نوع دستگاه انتخاب و خریداری کنید. از مزایای کمپرسور پیچ دوار می توان به خروج هوای صاف و فاقد پالس با حجم زیاد اشاره کرد و همچنین دوام نسبتا زیادی هم دارند.
روغنی که در کمپرسور های روغنی وجود دارد، علاوه بر آن که از زیاد شدن حرارت روتور ها و دیگر قطعات پیشگیری می کند، باعث کاهش فرسایش قطعات نیز می شود. کمپرسور های پیچ دوار کاربرد های بسیاری دارد و از مزایای آن هم می توان به کم مصرف بودن، فشار زیاد به طور دائم و تولید هوای فشرده شده بسیار اشاره کرد که باعث شده افراد این نوع کمپرسور ها را در مقایسه با سایر کمپرسور ها بیش تر مورد استفاده قرار دهند و معمولا در صنایعی همچون دارویی، غذایی، بهداشتی و… کاربرد دارد. هم چنین انواع روغنی این کمپرسورها را می توان برای تعمیرات انواع دستگاه لبه چسبان کوچک و بزرگ به کار برد.
