تراشکاری( turning) یکی از روش های شکل دهی به فلزات با حذف مواد اضافی (براده برداری) برای تولید قطعات صنعتی است. فلزات که عمدتاً به شکل استوانه هستند (اشکال دیگر فلز نیز قابل استفاده می باشد) با قدرت و سرعت معین به چرخش درآمده و با حرکت تیغچه های تراشکاری بر روی آن، عمل براده برداری با عمق و سرعت معین انجام می شود تا قطعه جدید ساخته شود. محور حرکت قطعه می تواند خط صاف یا در راستای مجموعه ای از منحنی ها و زوایا باشد.در بیشتر موارد ابزار ها ساکن هستند و قطعه بر روی دستگاه تراش در حال چرخیدن می باشد.
تراشکار به چه کسی گفته می شود؟
تراشکار به کسی گفته می شود که با استفاده از ابزارهای خاص به شکل دهی و شیار زنی فلزات می پردازد. تراشکاری در صنعت اهمیت زیادی دارد و مادر صنایع نامیده می شود و به علت نیاز صنایع به قطعات و قالب تراشکاری ، شغلی پرکار و در نتیجه پردرآمد خواهد بود.کسانی که علاقه مند به شغل و رشته تراشکاری هستند می تواند از چند طریق وارد این شغل پرسود بشوند.
تحصیل در رشته تراشکاری در هنرستان
گذراندن دوره های فنی حرفه ای و کسب تجربه در کارگاه های تراشکاری
انتخاب رشته دانشگاهی مهندسی مکانیک یا ساخت و تولید گرایش ماشین ابزار
تراشکاری یکی از زیر شاخه های مهم و کاربردی مهندسی مکانیک است که نقش سازنده ای در صنعت ایفا می کند، این رشته گرایشهای مختلف فنی را در بر می گیرد و هریک از این گرایش ها در بخش های مختلف صنعت بسیار پرکاربرد می باشد.
یک تراشکار ماهر باید علاوه بر داشتن دانش کافی در زمینه فعالیت خود، دارای تجربه عملی مفید در آن باشد و هیچ یک به تنهایی نمیتواند نتیجه مطلوب را ارائه نماید به عبارت دیگر یک تراشکار خوب، یک متخصص فنی به شمار می رود که لازم است توانمندی های زیر را دارا باشد:
نیروی جسمانی و علاقه ی زیاد
داشتن توانایی لازم در نقشه خوانی و نقشه کشی
توانایی انجام کار های فلز کاری، جوشکاری و سرویس دهی دستگاه ها و آج زدن قطعه ها
آشنایی کافی با متریال های صنعتی (انواع فلزات ویا انواع پلیمرهای صنعتی) و دستگاه های مختلف تراشکاری
خطرات تراشکاری و راه های پیشگیری از آن ها
تراشکاری نیز مانند سایر رشته های فنی دارای خطراتی نیز می باشد و در صورتی که ایمنی در محیط کار رعایت شود می توان از بروز خطرات گاها جبران ناپذیری جلوگیری کرد. ازجمله خطراتی که در شغل تراشکاری وجود دارند و می توان به آنها اشاره کرد موارد زیر می باشد:
آسیب های چشمی به دلیل برخورد ریز تراشه های فلز با سطح خارجی و حتی داخلی چشم آمار بسیار بالایی را به خود اختصاص می دهند. ( راه پیشگیری: استفاده از عینک های مخصوص)
پراکنده شدن ریز فلزات در محیط و معلق ماندن ذرات در فضا که در طولانی مدت باعث ایجاد بیماری تنفسی می شود. ( راه پیشگری: استفاده از ماسک )
صدای بلند ماشین آلات تراش در بعضی کارگاه ها در دراز مدت به شنوایی تراشکار آسیب می رساند.
جراحت های ناشی از بریدگی، پاره شدگی و له شدگی دست هنگام کار با دستگاه ها به ویژه ماشین تراش نیز حائز اهمیت است.( را ه پیشگری : پوشیدن لباس کار، عدم استفاده از دستکش، شال گردن، لباس گشاد، نداشتن انگشتر و ساعت و..)
تفاوت بین تراشکاری سنتی و صنعتی:
در تراشکاری سنتی تراشکاری به صورت دستی و با استفاده از دستگاه تراش سنتی انجام میگیرد که نیاز به حضور مداوم یک تراشکار یا اپراتور است. زیرا در این روش عملیات تراشکاری به صورت دستی انجام می شود اما در تراشکاری صنعتی تمام مراحل به صورت تمام اتوماتیک انجام می شود که از دستگاه تراش اتوماتیک استفاده می شود که از رایج ترین نوع آن دستگاه سی ان سی (cnc) می باشد. امروزه استفاده از روش های تراشکاری اتوماتیک در مراکز صنعتی تراشکاری بسیار رواج پیدا کرده است.