تولیدات صنایع پتروشیمی اغلب با تداوم، درجه حرارت بالا، فشار بالا، جرمگرفتگی و خوردگی قوی همراه است. بهتر است، تجهیزات را از این موارد در امان نگه داشت و با رسیدگی دقیق و به موقع از فاجعهای چه بسا بزرگ جلوگیری کرد. بنابراین اگر هر شرکتی بخشی از سرمایه اولیه خود را برای اورهال در نظر بگیرد، از این مشکلات در امان خواهد بود.
نگهداری و تعمیرات اساسی هزینه بر است، اما در برابر هزینهای که ممکن است در قبال خرابی که پیامد جدی برای کارخانه به همراه داشته باشد، خیلی مبلغ زیادی نخواهد بود. در صورت بروز حوادث ممکن است که توقفهای حتی کوتاه مدت در تولید ایجاد شود که علاوه بر ضرر عدم تولید باعث نارضایتی مشتریان و لطمه به شهرت آن واحد تولیدی خواهد شد.
اورهال چیست؟
اورهال یا واژه انگلیسی Overhaul به معنی تعمیرات اساسی است که میتواند تعمیرات هر چیزی باشد. از کوچکترین قطعات لوازم مکانیکی و الکترونیکی تا دستگاهها و ابزار صنعتی را در بر میگیرد.
تعمیرات اساسی کاری کاملا تخصصی است؛ زیرا در عصر حاضر و با توجه به پیچیدگی دستگاههای صنعتی این تجهیزات نیازمند تعمیرات تخصصی نیز هستند. پس باید از نیروهای متخصص مکانیک، الکترونیک، صنایع و ایمنی برای تعمیرات استفاده کرد.
تعمیرات تخصصی برای تعمیر اساسی پالایشگاهها و دیگر تجهیزات و شبکههای صنعتی اتلاق میشود. این تعمیرات به معنای پیادهکردن و دوباره سوارکردن، سراسر بازدیدکردن، تعمیرات و بازدید موتور را شامل میشود.
هدف از انجام اورهال چیست؟
پالایشگاه و صنایع پتروشیمی نیز همانند هر کارخانه دیگری بعد از گذشت مدت زمانی از کارکرد، نیاز به تعمیرات دارد. این تعمیرات علاوه بر جلوگیری از عیوب احتمالی، میتواند سلامت و ایمنی سیستمها را نیز تضمین کند. این مشکلات عبارتند از:
جرم گرفتگی داخلی
بیشترین مشکلات این تجهیزات جرمگرفتگی است که عمده جرم ها عبارتند از:
🔰 بخش زیادی از این جرم را سولفور آهن که از تماس مواد نفتی با سطح تجهیزات و قطعات تشکیل میشود را در بر میگیرد.
🔰مواد سنگین پلیمری و کک از جمله موادی هستند که موجب مسدود شدن مسیرها و جرمگرفتگی تجهیزات میشوند. اگر به موقع رسیدگی نشود، ممکن است حادثه آفرین نیز باشند.
🔰 سرد کنندههای پالایشگاهی نیز یکی دیگر از محلهایی است که رسوب و جرمها و حتی مواد سخت آب در آن موجب بستهشدن راه عبور خواهند شد.
جرم گرفتگی سطح
ممکن است جرم گرفتگی روی برجها و سینیها اتفاق بیفتد. در این صورت موجب کاهش راندمان دستگاهها و فرسودگی زودتر از موعد تجهیزات شود.
خورندگی و ساییدگی
مواد نظیر سولفور و نیتروژن به همراه فراوردهها وقتی از داخل لوله و تجهیزات عبور میکنند به دلیل سرعت، گرما و فشاری که وجود دارد موجب خورندگی و ساییدگی تجهیزات و فلزات موجود در قطعات میشود. این خورندگیها و ساییدگیهایی که توسط این مواد ایجاد میشود به مرور باعث از بین رفتن ضخامت تجهیزات خواهد شد.
اگر به این موارد رسیدگی نشود و این ضخامت به طور کامل از بین برود ممکن است شکستگی و پارگی در تجهیزات رخ دهد. اگر این اتفاق در حین عملیات پالایشگاه صورت گیرد، ممکن است منجر به حادثه، آتشسوزی و انفجارهای مهیب شود.
آلودگیها و اتفاقات به مرور زمان در مراحل پالایش نفت و فراوردهها به دلیل این عیوبی که گفته شد اتفاق میافتد. اینجاست که عملیات اورهال یا تعمیرات اساسی ضرورت پیدا میکند. این عملیات در دنیا از استانداردهای خاصی برخوردار است. طبق برنامهریزیها و بر اساس زمان بندی مورد نیاز در تمام پالایشگاهها اجرا میشود.
مراحل اورهال و تعمیرات اساسی را بدانید
در اورهال تمامی تجهیزات و قطعاتی که قبلا بسته شده است را باز میکنند و بعد از رسوبزدایی و شستوشوی کامل، شناسایی و رفع عیوب احتمالی انجام میشود. همچنین در صورت نیاز قطعات جدید و باز سازی کامل تجهیزات صورت میگیرد. بعد از اتمام مراحل باز نگری تمامی قطعات بسته شده و راه اندازی میشوند. تمام این موارد در مراحلی انجام میشود که عبارتند از:
بازرسی تجهیزات
خورندگی در نقاط مختلف لولهها و در نواحی که مواد جریان دارد صورت میگیرد و معمولا این نقاط متغیر هستند. بنابراین در لولههایی که مواد با سرعت و شدت بیشتری عبور میکنند باید این نقاط با حساسیت و دقت بیشتری بازرسی و کنترل شوند.
در صورتی که میزان خورندگی لوله اجازه فعالیت مجدد به تجهیزات را بدهد، آن را تمیز کنند. در غیر این صورت اگر خوردگی لوله بیش از حد باشد، بهتر است آن قسمت را تعویض کنند.
عایق بندی
گاهی اوقات میزان خورندگی در قسمتهایی که از عایق بندگی برخوردار هستند، به درستی مشخص نمیشود. حتی گاهی برخی از دستگاهها نیز نمیتوانند آن را عیبیابی کنند. نواحی که از عایق بندی برخوردار است مخصوصا در زمانی که نم و رطوبت اطراف دستگاه بوجود آمده است، عیب یابی را مشکل میکند؛ در نتیجه بهترین کنترل و بازرسی باید توسط اپراطور انجام شود. در غیر این صورت این خوردگیها از چشم مخفی میماند و ممکن است حادثه کوچک و گاهی بزرگ ایجاد شود.
بازرسی واحدهای حساس
کاتالیست های پالایشگاهها جزو واحدهای حساسی است که بیشتر از واحدهای دیگر دچار جرمگرفتگی شده و به مرور زمان آلودگیها، از جمله گوگرد روی تجهیزات آن جمع میشود. نیتروژن و فلزات دیگر با رسوبی که روی کاتالیستها ایجاد میکنند سبب افت کارایی کاتالیست و کاهش عمر تجهیزات میشوند. این موضوع موجب میشود این واحد با دقت و وسواس بیشتری در طول عملیات اورهال بررسی و احیا شود.
در زمان احیای عملیات واحد کاتالیستی در زمان تعمیرات اساسی پالایشگاهها ، ککهای رسوب کرده روی کاتالیست به طور کلی سوزانده میشود. کاتالیستها طی این روند به طور کامل احیا شده و به حالت اولیه برمیگردند
استاندارد فاصله زمانی بین دو اورهال و تعمیرات اساسی چقدر است؟
استاندارد فاصله زمانی بین دو تعمیر اساسی برای پالایشگاهها در گذشته سه سال بوده است. درسته که با پیشرفت تجهیزات شناسایی عیوب و خوردگی این زمان را برای برخی از تجهیزات به 4 سال یک بار تغییر دادهاند، اما برای واحدهای کاتالیستی به دلیل حساسیتهایی که گفته شد و واحدهایی نظیر واحد تقطیر از جمله بخشهایی است که فاصله زمانی تعمیرات اساسی همان 3 سال بوده و تغییری نکرده است.
زمان مورد نیاز برای اورهال چقدر است؟
خوب همانطور که تا به الان گفته شد زمان مورد نیاز برای اورهال مهم است ودر این مدت زمان، کار پالایشگاهها تعطیل میشود. هر چند این زمان برای قسمتهای مختلف نیز متغیر است، زیرا بسته به سنگین یا سبک بودن آن واحد و تجهیزاتی که در آن واحد نیاز به تعمیر دارند بستگی دارد.
برخی از واحدهای سنگین مانند آیزوماکس به خاطر کاتالیستی بودن و همچنین به دلیل حجم بالای کمپرسورها، تجهیزات، برجها و ظروف مورد نیاز به زمان بیشتری نیز احتیاج دارند.
تعمیرات اساسی بهتر است چه زمانی انجام شود؟
تعمیرات اساسی قبل از رسیدن دستگاه به حالتی از شکست یا خرابی انجام میشود. این عملیات فعالیتی قابل پیشبینی است و نقش پیشگیری از شکستگی، سوراخشدن، حادثه و انفجار در تجهیزات پالایشگاهی را ایفا میکند.
همانطور که میدانید کار تعمیرات اساسی با توجه به محدوده پروژه انجام میشود. تعیین محدوده پروژه به عنوان کیلد اصلی و مشکل تعمیرات اساسی در نظر گرفته میشود.
چه نکاتی در زمان تعمیرات اساسی باید رعایت شود؟