انواع قطعات بتنی پیش ساخته شامل محصولاتی هستند که با ریختن بتن در قالب‌های مخصوص تولید می‌شوند و پس از تولید برای بهره‌برداری، از کارخانه به محل اجرای پروژه منتقل می‌شوند. اخلاط بتن و همچنین بتن ریزی در محل اجرای پروژه کاری سخت و طاقت فرسا است. همچنین این فرایند نیاز به زمان، هزینه و نیروی کار زیادی دارد. اما قطعات بتنی پیش ساخته مدوالر هیچکدام از مشکلات فوق را دربردارند و به راحتی قابل اجرا هستند. انواع قطعات پیش ساخته بتنی در ایران با استفاده از بهترین و بروزترین ماشین آلات اتوماتیک و تجهیزات پیشرفته، به تولید می‌رسند و قابلیت لازم برای تامین امنیت سازه‌های بتنی مختلف را دارند.
انواع قطعات بتنی پیش ساخته پلیمری
در حال‌حاضر قطعات بتنی پیش ساخته پلیمری در انواع و اقسام مختلفی تولید می‌شوند که کاربردی‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند.
بتن اکسپوز (پلاک کف پلیمری)
بتن اکسپوز یا به عبارت دیگر پالک کف پلیمری یکی از انواع قطعات بتنی پیش ساخته است که این روزها برای نمای داخلی و خارجی انواع ساختمان به صورت گسترده مورد بهره‌گیری قرار می‌گیرد. این دسته از محصولات به صورت پانل ساخته می‌شوند و سطحی کاملاً صاف و صیقل و استحکام بالایی دارند. از اینرو در شرایط جوی مختلف قابل استفاده هستند.
مهمترین ویژگی‌های این دسته از بتن‌های پیش ساخته شامل شرایط اجرا و نصب راحت، قیمت مناسب، طراحی ظاهری زیبا و ساده، سرعت اجرای بالا و برخورداری از تنوع طرح و اندازه است. متریال مورد نیاز برای ساخت بتن اکسپلور شامل آب، سیمان، رزین مخصوص رنگ‌کاری، ماسه، ریزدانه و افزودنی‌ها است. همچنین تولید کنندگان جهت عرضه محصولی مطلوب و قابل نصب برای و افزایش استحکام این نوع قطعات پیش ساخته از پرکننده و روان‌کننده نیز استفاده می‌کنند.
بتن اکسپلور به‌واسطه دستگاه ویبراتور به تولید می‌رسد و بخاطر لرزشی که این دستگاه در حین کار ایجاد می‌کند، تمامی حباب‌های موجود در آن از بین می‌رود. به همین دلیل سطح بتن اکسپوز درجه‌یک و مرغوب همواره کاملاً صاف و صیقل بوده و هیچ گونه تخلخل و فرورفتگی در آن مشاهده نمی‌شود.
مزایای قطعات بتنی پیش ساخته
مزایای قطعات بتنی پیش ساخته سبب شده است که در حال‌حاضر بسیاری از پیمانکاران ترجیح دهند به جای اخلاط بتن در محل اجرای پروژه، به سراغ انواع قطعات بتنی پیش ساخته بروند. زیرا استفاده از انواع قطعات پیش ساخته بتنی نقش موثری در افزایش سرعت انجام پروژه دارند و همچنین استفاده از آنها منجر به کاهش ضایعات ساختمانی و در نتیجه کاهش هزینه‌های مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های مختلف می‌شود.
از طرف دیگر انواع قطعات پیش ساخته بتنی در ایران در شرایط بسیار مطلوب و استانداردی تولید می‌شوند و همین عامل سبب شده است که استفاده از آنها در کنار دیگر مزایای نام برده منجر به افزایش استحکام سازه شود. گاهی اوقات شرایط جوی و گرم یا سرد بودن هوا سبب می‌شود که عملیات بتن‌ریزی در محل پروژه با مشکلات مختلفی به همراه شود.
در چنین شرایطی بتن‌های پیش ساخته نقش فرشته نجات را بازی کرده و از فدا شدن استحکام سازه به دلیل شرایط جوی نامساعد و یا متوقف شدن اجرای پروژه جلوگیری به عمل می‌آورند. دیگر مزایای قابل ذکر برای بتن‌های پیش ساخته شامل بسترسازی ایمن، زیبایی شناسی و دوام است.
تولید قطعات بتنی پیش ساخته
جهت شروع تولید قطعات ، ابتدا محوطه یا سوله بایستی به مواردی نظیر بچینگ یا بتونیر ، جرثقیل (سقفی ، تاور کرین و غیره) ، سیلو سیمان ، دستگاه بخار ، آب ، برق ، گاز و غیره مجهز شود. پس از تجهیز کارگاه ، قالب قطعات مورد نظر ساخته می شوند. این قالب ها یا به صورت آماده خریداری شده یا توسط نیروی متخصص در محل کارگاه ساخته می شوند.
نمای مورد نظر در قالب ها توسط ابزار مختلفی ساخته می شود ؛ به عنوان مثال در تولید طرح شادولاین ، از ورق برای طراحی نمای آن استفاده می شود در حالی که برای تولید بتن با نمای دیگری امکان دارد از سیلیکون یا مواد دیگری در قالب ها استفاده گردد. پس از قالب سازی ، آرماتوربندی قطعات توسط آرماتوربند انجام شده و درون قالب ها قرار می گیرند. در این مرحله ، اتصالات انجام گرفته ، جهت ایجاد فاصله آرماتورها از اسپیسر استفاده شده و قلاب ها نیز به آرماتورها جوش داده می شود.
مرحله ی بعدی ، بتن ریزی می باشد. با توجه به شرایط موجود ، در بتن افزودنی نیز اضافه می گردد و بتن توسط پاکت یا پمپ به داخل قالب ها ریخته می شود. پس از بتن ریزی ، مرحله ی عمل آوری توسط دستگاه بخار شروع می شود. قطعات در جایی نزدیک به دستگاه اتوکلاو چیده شده و با چادر ، روی آنها پوشانده می شود ؛ سپس دستگاه بخار (اتوکلاو) ، بخار را با فشار زیاد پخش کرده و این بخار باعث افزایش سرعت هیدراسیون گشته و بتن زودتر به مقاومت مورد نظر می رسد. پس از بخار دهی ، قطعات را با جرثقیل از داخل قالب ها خارج کرده و در مکانی مناسب دپو می کنند. پس از دپو نمودن ، بتن ها باید آب داده شوند تا عملیات هیدراسیون متوقف نگشته و مقاومت بتن به حد بالایی برسد.
حمل قطعات پیش ساخته بتنی
جهت حمل قطعات پیش ساخته بتنی ، با توجه به حجم و تعداد قطعات اقدام به انتخاب نوع وسیله حمل می گردد. قطعات توسط جرثقیل سقفی یا تاور کرین یا جرثقیل های معمولی بر روی تریلی یا سایر ماشین ها بارگیری شده و آماه ی انتقال به محل نصب می باشند. به عنوان مثال برای بارگیری دیوار بتنی پیش ساخته از خرک در پشت ماشین استفاده می گردد تا هم تخلیه ی آنها راحت بوده و هم از فضا استفاده ی بهینه گردد. همچنین برای جلوگیری از وارد شدن ضربه و خرد شدگی بتن ها معمولا از چوب مابین قطعات استفاده می شود.
نصب قطعات بتنی
پس از حمل و تخلیه قطعات تا پای کار ، عملیات نصب شروع می شود. قبل از شروع نصب ، زیرسازی آن باید انجام گیرد. بسته به نوع قطعات ، زیرسازی ها نیز متفاوت می باشد به عنوان مثال زیرسازی نصب دیوار بتنی شامل کنده زمین و ریختن بتن مگر می باشد در حالیکه زیرسازی نصب قرنیز بتنی پیش ساخته شامل آهن کشی و آماده سازی جهت جوشکاری پشت قطعات می باشد. پس از اجرای زیرسازی ها ، نصب قطعات انجام می گیرد. نوع جرثقیل با توجه به وزن قطعات و نیز ارتفاع نصب ، انتخاب می شود.