انواع کپسول آتش‌نشانی

کپسول آتش‌نشانی یک مخزن استوانه‌ای شکل است که از مواد مخصوصی و تحت فشار پر می‌شود. اصولا در مواقعی که حادثه آتش سوزی رخ می‌دهد، افراد می‌توانند توسط کپسول آتش‌نشانی، آتش را مهار و اتفاء کنند. اما از آن‌جا که علت پدید آمدن آتش‌سوزی و حریق، معمولا از عوامل مختلف و متفاوتی ناشی می‌شود، مقابله با آتش‌سوزی‌های متفاوت نیز روش‌های متفاوتی را می‌طلبد. از این رو کپسول‌های آتش‌نشانی نیز دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام به منظور اتفاء و مهار حریق‌های خاصی کارایی خواهند داشت.

کپسول پودر و گاز کپسول CO2 کپسول فوم کپسول آب و گاز

کپسول‌های پودری متدوال‌ترین نوع کپسول‌های اتفاء حریق به شمار می‌روند. از کپسول‌های آتش‌نشانی پودری برای مقابله با انواع آتش‌سوزی‌های نوع A, B, C, D, E استفاده می‌شود. اما در عین‌حال توصیه می‌شود، از کپسول‌های پودری در فضای بسته استفاده نشود، زیرا احتمال دارد به بینائی و دستگاه تنفسی افراد آسیب وارد کند. به طور کلی کپسول‌های آتش‌نشانی پودر خشک، برای مهار آتش سوزی نوع D بهترین عملکرد را دارند. برای بهرمندی از کارایی مطلوب این کپسول‌ها، توصیه می‌شود، ماهیانه یک مرتبه، محفظه آن را سر و ته کنید و مجدداً در محل خود قرار دهید. از این طریق مواد داخل کپسول ته‌نشین می‌شوند. خاموش کننده‌های پودری، عموما دارای یک برچسب آبی هستند. اگرچه ممکن است در برخی از کشورها و برند‌های تولید کننده، کپسول‌های پودری رنگ برچسب متفاوتی نیز داشته باشند. در نهایت این نکته را اضافه کنیم که خاموش‌کننده‌های پودری، شعله‌های آتش را خنک نخواهند کرد.

کپسول های آتش‌نشانی CO2 یا دی‌اکسیدکربن، برای مبارزه با آتش کلاس B یا همان آتش‌سوزی مایع قابل اشتعال و همچنین آتش‌سوزی کلاس E یا همان آتش سوزی برق طراحی شده‌اند. از این رو کپسول‌های آتش‌نشانی CO2، عموماً در مکان‌هایی که از وسایل الکترونیکی برخوردارند مانند اتاق‌های سرور، ادارات، مدارس، بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها گزینه پر کاربردی هستند. استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی دی‌اکسید کربن از مزایای مختلفی برخوردار است که مهم‌ترین آن‌ها را برمی‌شماریم: گاز co2 یک ماده پایدار است و کیفیت خود را به مرور زمان از دست نمی‌دهد. گاز co2 یک ماده غیر سمی، غیر خورنده و عایق برق است. کپسول‌های دی‌اکسید کربن، به عنوان ارزانترین خاموش‌کننده گازی شکل شناخته می‌شوند که برای آتش سوزی‌های مکرر مناسب خواهند بود. این نوع کپسول‌های آتش‌نشانی، تمیز و خشک هستند و آسیبی به تجهیزات مکانی دچار حریق‌ شده نمی‌رسانند. همچنین رسوبات یا پس‌ماندی در انتهای فرآیند خاموش کردن آتش از خود به جا نمی‌گذارند.

یکی از انواع کپسول‌های پرکاربرد آتش‌نشانی، کپسول فوم است. در این کپسول‌ها به جای پاشش آب یا گاز co2، از پاشش فوم برای اطفاء حریق استفاده می‌شود‌. سازکار کپسول‌های فوم به این صورت است که، این کپسول‌ها، برای اطفاء حریق، مکانیکی عمل می‌کنند و با پاشش فوم روی آتش از انتشار گازهای آتشزا جلوگیری می‌نمایند. در این کپسول‌ها، فوم با خاصیتی که دارد روی آتش را می‌پوشاند و مانع گسترش حریق می‌شود‌. در واقع پوشش کامل آتش توسط فوم، مانع رسیدن اکسیژن به آتش می‌شود. فوم‌ها وزن سبکی دارند و به همین دلیل تا زمانی که با آب شسته نشوند، از بین نمی‌روند. بنابراین همواره زمان کافی برای اطفاء حریق را به شما خواهند داد.

کپسول آتش نشانی آب و گاز را شاید بتوان پرکاربردترین نوع خاموش‌کننده معرفی کرد. این نوع کپسول‌ها در محیط کار و منازل بیش‌ترین کاربرد را دارند و عموما از آن برای خاموش کردن حریق ناشی از چوب و کاغذ استفاده می‌شود. اصولا آب بهترین و ساده‌ترین ماده خاموش کننده، برای آتش سوزی نوع A به شمار می‌رود. کپسول‌های آتش‌نشانی آب و گاز، برای مهار و کنترل حریق‌های ناشی از مواد جامد بهترین گزینه خواهند بود. در واقع آب به کمک گاز نیتروژن از این کپسول‌ها خارج می‌شود. به قاعده دو سوم این کپسول‌ها آب است و در داخل محفظه‌ کپسول با هوا تحت فشار قرار گرفته است. ممکن است در برخی از کپسول‌های آب و گاز، مواد شوینده نیز به آب اضافه شود تا کف نیز تولید کنند. کپسول‌های آب و گاز را می‌توان با کپسول‌های پودر و گاز مقایسه کرد. زیرا شباهت‌های زیادی با هم دارند، اما در کپسول‌های آب و گاز از آب به جای پودر استفاده می‌شود. سازوکار کپسول‌های آب و گاز به این صورت است که با خنک کردن سطح، آتش را خاموش می‌کنند تا عنصر گرما را در مثلث آتش از بین ببرند.

اکنون با توجه به ویژگی‌های کپسول‌های آتش‌نشانی مختلف، مناسب‌ترین کپسول آتش‌نشانی برای بیمارستان، کپسول‌های شیمیایی خشک و فوم دار خواهد بود. زیرا هر دو این مدل‌ها، کپسول‌های چند منظوره هستند و می‌توانند انواع کلاس‌های آتش را خاموش کنند. تناسب کپسول آتش‌نشانی با محیط و شرایط بیمارستان: در واقع باید از قبل پیش‌بینی شود که احتمال وقوع چه نوع حریقی در آن قسمت از بیمارستان وجود دارد. توجه به برخی پارامترهای فضاهای مختلف بیمارستان، مانند دما، جریان هوا، مواد و مایعات قابل اشتعال توجه به امکان دسترسی ساده و کاربرد آسان کپسول آتش‌نشانی انتخاب نوع کپسول با توجه به امکان شدت و گسترش میزان آتش سوزی در قسمت‌های مختلف بیمارستان‌ دقت در برچسب مندرج بر کپسول آتش نشانی، که اطلاعات مرتبط با کپسول اطفا حریق را شامل می‌شود

ساختمان‌های مسکونی و تجاری به منظور افزایش ایمنی ساختمان، از تجهیزات آتش‌نشانی مانند کپسول آتش‌نشانی، استفاده می‌کنند. اکنون دیگر ضرورت وجود کپسول آتش‌نشانی در ساختمان‌ها به عنوان یک ماده قانونی تعریف شده است. اما برای این‌که کپسول آتش‌نشانی در ساختمان‌ها، به شکل کارآمدی آتش را مهار کند، باید توجه نمود که کدام نوع کپسول، برای آتش‌سوزی احتمالی هر ساختمان مناسب خواهد بود. اما در صورتی که به این نکته توجه نشود، کپسول آتش‌نشانی ساختمان، عملا غیر قابل استفاده خواهد شد و علاوه بر آن حتی امکان دارد شعله‌های آتش را تشدید نماید. به همین دلیل، شناخت کامل انواع مختلف کپسول‌های آتش‌نشانی و سپس انتخاب کپسول مناسب برای ساختمان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. کپسول آتش‌نشانی ساختمان، عموما دارای یک سیلندر است که از ۱ تا ۱۲ کیلوگرم وزن دارد. این حداکثر باری است که سیلندر کپسول ساختمان می‌تواند تحمل کند. بنابراین یک کپسول به برای مهار آتش کل ساختمان کافی نخواهد بود.

آتش نوع آ: آتش ناشی از مواد قابل اشتعال معمولی مانند چوب، کاغذ و… آتش نوع ب: آتش ناشی از مواد مایع قابل اشتعال مثل نفت، بنزین و… و همچنین گازهایی مانند بوتان آتش نوع ث: آتش‌ ناشی از قطعات الکترونیکی و برقی مانند کامپیوترها، سرورها و…. آتش نوع د: آتش ناشی از فلزات قابل اشتعال مانند: پتاسیم، منیزیم، تیتانیوم و… آتش نوع ک: آتش ناشی از روغن و چربی‌های آشپزی قابل اشتعال مانند روغن‌های حیوانی و گیاهی