به دنبال افزایش جمعیت و مهاجرت به سمت شهرها در دهه های اخیر در دنیا تهیه مسکن مناسب به یکی از مهم ترین نیاز های زندگی شهری تبدیل گشته و در ایران نیز همگام با رشد سریع جمعیت تولید مسکن انبوه در مجاورت یا داخل شهر ها تبدیل به یک نیاز ضروری گشته و آپارتمان ها راه حلی کارآمد برای پاسخ دادن به نیاز تامین مسکن مناسب مردم در شهر ها بدل گشته ، پس از رشد فزاینده آپارتمان ها و مجتمع های مسکونی که به نوبه خود مانند شهری کوچک در دل شهری بزرگ چشم نوازی میکنند خلا های که در این نوع سیستم شهری پدیدار گشت باعث شد معماران شهری نگاهی عمیق تر به مبحث طراحی و ساخت این گونه بنا ها داشته باشند.
طراحی یک مجتمع مسکونی نیازمند توجه به تمام اصول و ضوابط همچنین فرهنگ و نیاز ساکنین آینده آن مجموعه خواهد بود تا درکنار آرامش و آسایش ساکنین در دراز مدت مانع از بروز مشکلات یا عدم تطابق نیاز ها شود.
حریم خصوصی در طراحی مجتمع مسکونی
حریم خصوصی از جمله مسائلی است که تاثیر مستقیمی روی بر روی زندگی آپارتمانی داشته و توجه و اهمیت به این موضوع با تفکیک فضاها باعث ایجاد حس امنیت و آرامش و اعتماد و رعایت حریم شخصی ساکنان خواهد شد.
موارد زیر جزو نیاز های اساسی در رابطه با حریم خصوصی میباشند :
- مرز بندی مشخص بین بخش خصوصی ، نیمه خصوصی و عمومی
- مرز بندی درون بخش های نیمه خصوصی : همسایه با همسایه ،مستاجر با سرایدار
- مکان انتظار: وجود لابی برای انتظار مهمانان و وارد نشدن به حریم نیمه خصوصی تا اجازه صاحب خانه
- وجود وسیله ای برای برسی یک طرفه مراجعین (مانند آیفون یا دوربین )
- وجود مرز بندی برای جلوگیری از ورود غیر مجاز افراد غریبه
- جایی برای مصاحبت و معاشرت ساکنین در مجموعه
دسترسی ها
دسترسی یک مجتمع مسکونی از موارد مهم و تاثیر گذار بر کیفیت یک مجموعه می باشد ، ساکنین باید بتوانند نیاز های خود را با صرف کمترین زمان و بهترین نتیجه رفع نموده و بدون بروز مشکل از امکانات استفاده نمایند.
نکات مهم در رابطه با دسترسی در مجتمع مسکونی:
- مجزا کردن مسیر عابران پیاده از سواره
- دسترسی پارکینگ به واحد های مسکونی
- فضای کافی برای پارکینگ اتومبیل ساکنین و مهمان ها
- دسترسی مناسب به وسایل حمل و نقل عمومی
- دسترسی مناسب به مراکز خرید و درمانی
- دسترسی به فضای سبز و محل بازی کودکان
امنیت و ایمنی
یک مسکن مطلوب باید به گونه ای طراحی شود که درجات مختلف امنیت را برای ساکنین فراهم کند . این امنیت شامل امنیت در مقابل بلایا و سوانح طبیعی و همچنین امنیت در برار سایر آحاد جامه و ، امنیت در برابراثرات ناشی از فعالیت های انسانی و سایر جنبه های امنیت به شمار می رود.
انتخاب مصالح مناسب که الزاماً مصالح گران قیمت نیستند ،اتخاذ روش های مناسب ساخت ، پیش بینی تمهیدات لازم برای تقلیل خسارت به هنگام وقوع سانحه و مکانیابی مناسب مسکن در ارتباط با عملکردهای مولد انواع آلاینده ها به ویژه آلودگی هوا و آلودگی صوتی
رعایت نکات زیر در بردارنده بخش مهمی از مباحث امنیت یک مجتمع مسکونی میباشند :
- امنیت در زمان وقوع حادثه
- جلوگیری از تجاوز به حریم خصوصی
- رعایت اصول ایمنی
- وجود تمهیدات لازم برای شرایط اظطراری
- رعایت اصول لازم در مواقع وقوع زلزله و آتش سوزی
فظای سبز
از جمله مسائلی که در میتواند باعث شکاف عمیق بین خانه های سنتی و مجتمع های مسکونی گردد عدم توجه به حیاط یا فضای سبز همجوار با ساختمان است ، فظای سبز به خودی خود علاوه بر ایجاد زیبایی بصری و چشم نواز و جان بخشیدن به روح مجموعه میتواند باعث ارتباطی نزدیک بین ساکنین و فضای مفرح برای کودکان گردد.
پارکینگ
پارکینگ مناسب و درخورد بخش لاینفک یک مجتمع مسکونی است ،زیرا باید بتواند هم امنیت وسایل نقلیه ساکنین را فراهم کند هم با نزدیکی به واحد های مسکونی امکان دسترسی آسان و مناسب ساکنین را فراهم آورد.
پارکینگ باید به گونه ای طراحی و اجرا شود که علاوه بر پذیرش وسایل نقلیه تمام ساکنین امکان پارک مهمان ها را نیز فراهم آورد تا با کمبود فضا باعث زحمت افراد نشود.