آمپلیفایر (Amplifier) یک دستگاه الکترونیکی است که وظیفهٔ تقویت و افزایش قدرت سیگنال صوتی یا الکتریکی را بر عهده دارد. هدف اصلی آمپلیفایر، تقویت سیگنال و افزایش قدرت آن به حدی است که بتواند به درستی به بلندگوها، اسپیکرها یا دستگاههای خروجی دیگر منتقل شود. آمپلیفایرها در برنامههای مختلف و صنایع استفاده میشوند. در صوتی ها، آمپلیفایرها برای تقویت و افزایش قدرت سیگنال صوتی به منظور تولید صدای بلند و قدرتمند استفاده میشوند. آمپلیفایرها در سیستمهای صوتی خانگی، سیستمهای صوتی خودرو، تجهیزات کنفرانس، سیستمهای PA (Public Address) و بسیاری از دستگاههای صوتی دیگر کاربرد دارند.
عملکرد یک آمپلیفایر بر اساس تقویت سیگنال و تزریق توان بر روی سیگنال ورودی است. ورودی آمپلیفایر میتواند سیگنال صوتی، سیگنال موسیقی، سیگنال الکتریکی و یا هر نوع سیگنال الکترونیکی دیگری باشد. آمپلیفایر این سیگنال را تقویت کرده و به صورت یک سیگنال قدرتمندتر و با توان بیشتر خروجی میدهد. سیگنال خروجی آمپلیفایر سپس به بلندگوها یا سیستم صوتی دیگری انتقال داده میشود تا به صورت صوتی توسط بلندگوها تبدیل شود.
آمپلیفایرها به صورت مختلفی طراحی و ساخته میشوند، از جمله آمپلیفایرهای تقویت کنندهٔ آنالوگ (Analog) و آمپلیفایرهای دیجیتال (Digital) که از تکنولوژیهای مختلف برای تقویت و پردازش سیگنال استفاده میکنند. همچنین، آمپلیفایرها میتوانند به صورت تک کاناله (Mono) یا چند کاناله (Multi-channel) باشند، از جمله سیستمهای استریو (Stereo)، سیستمهای 5.1 یا 7.1 کاناله صوتی و غیره.
به طور خلاصه، آمپلیفایرها به عنوان اجزای اساسی در سیستمهای صوتی و الکتروآمپلیفایر (Amplifier) یک دستگاه الکترونیکی است که وظیفه تقویت و افزایش قدرت سیگنال الکتریکی را بر عهده دارد. عمدتاً برای تقویت سیگنال صوتی استفاده میشود تا بتواند به درستی به بلندگوها یا اسپیکرها منتقل شود. آمپلیفایرها در بسیاری از دستگاههای الکترونیکی و صوتی کاربرد دارند، از جمله سیستمهای صوتی خانگی، سیستمهای صوتی خودرو، تجهیزات استودیویی، سیستمهای PA (Public Address) و سایر سیستمهای صوتی و الکترونیکی.
در زیر، به برخی از انواع رایج آمپلیفایر اشاره میکنم:
آمپلیفایر خطی (Linear Amplifier)
این نوع آمپلیفایر، سیگنال ورودی را بدون تغییر در شکل و ترکیب هارمونیکی تقویت میکند. آمپلیفایر خطی در برنامههایی مانند صوتی، تلویزیون، رادیو و سیستمهای صوتی استفاده میشود.
آمپلیفایر توان (Power Amplifier)
این نوع آمپلیفایر برای تقویت سیگنالهای با توان بالا استفاده میشود. معمولاً در سیستمهای صوتی پرقدرت و ارتباطات بیسیم به کار گرفته میشوند.
آمپلیفایر عملیاتی (Operational Amplifier)
این نوع آمپلیفایر، به عنوان یک بلوک سازنده در مدارهای الکترونیکی استفاده میشود. آمپلیفایر عملیاتی قابلیت تقویت، فیلتر کردن، ایجاد مقایسه و سایر عملیات ریاضی را داراست.
آمپلیفایر تفاضلی (Differential Amplifier)
این نوع آمپلیفایر برای تقویت تفاوت بین دو ورودی استفاده میشود. آمپلیفایر تفاضلی در برنامههایی مانند مدارهای تقویت سیگنال و تشخیص سیگنالهای ضعیف کاربرد دارد.
آمپلیفایر توان رادیوفرکانس (RF Power Amplifier)
این نوع آمپلیفایر برای تقویت سیگنالهای رادیوفرکانس استفاده میشود. معمولاً در سیستمهای ارتباطات بیسیم، رادیو و تلویزیون به کار میروند.
این تنها برخی از انواع آمپلیفایر هستند و هنوز نوعهای دیگری نیز وجود دارند. هر نوع آمپلیفایر برای کاربردهای خاص خود طراحی و به کار میرود.