مهم‌ترین تفاوت‌های مؤلف،‌ مترجم و ویراستار

مؤلف شخصی است که سال‌های سال وقت خود را روی یک موضوع علمی یا یک اثر هنری صرف می‌کند و آن را در قالب یک کتاب یا نوشته در اختیار همگان قرار می‌دهد.تصوری که بسیاری از افراد دارند در این است که بین مؤلف و نویسنده تفاوتی وجود ندارد. در حالی که این دو شغل دارای تفاوت‌های عمده‌ای هستند.

مترجم واژه‌ای عربی و به معنی برگرداننده است. هر شخص یا ابزاری که یک محتوای شنیداری یا متنی را از زبان مبدأ به زبان مقصد منتقل می‌کند کار ترجمه را انجام می‌دهد. فن ترجمه در تاریخ به پیشرفت و ارتباط بین اقوام و کشورهای مختلف کمک شایانی کرده است.

ویراستار به شخصی گفته می‌شود که با استفاده از دانش زبانی و نگارشی و دقت نظر کافی یک متن، نوشته، کتاب و مقاله را ویرایش می‌کند.هر محتوای متنی در هر جای جهان با هر زبان و موضوعی باید ویرایش شود. ویرایش صیقل‌کاری نهایی متن و نوشته است و با برطرف کردن ایرادات نگارشی، فنی و زبانی باعث می‌شود تا متن به‌درستی خوانده شود و تمام زحمات مترجم یا مؤلف به هدر نرود.

در متون ترجمه نشده پس از پایان کار مؤلف، متن به زیردست ویراستار تک‌زبانی رفته و او مشکلات متن را برطرف می‌کند. اگر متن نیاز به ترجمه شدن نداشته باشد در اینجا کار به اتمام رسیده و به دست خواننده می‌رسد؛ اما اگر متن به ترجمه و انتقال به زبان دیگری نیاز داشته باشد به دست مترجم می‌رسد و پس‌ازآن ویراستار دوزبانه ایرادات مترجم را رفع می‌کند.

درواقع دو نوع ویراستار در کار نشر وجود دارد:

هرکدام از این مشاغل مانند چرخ‌دنده‌های موتور با یکدیگر درگیر بوده و کار نظام‌مندی را تکمیل می‌کنند. اگر متن یا کتابی به بهترین نحو ممکن تألیف، ترجمه و ویرایش نشود، به نتیجه خوبی نمی‌رسد و درنهایت از فهرست متن‌ها و کتاب‌های باکیفیت حذف خواهد شد.

مترجم معمولاً یک ‌زبان‌شناس است که کاری بسیار فنی را انجام می‌دهد. او باید بتواند متن منبع را کاملاً درک کند و سپس آن را به صورت روان و قابل فهم به زبان دیگری ترجمه کند.مترجم کاری بسیار زمان‌بر، دقیق تا حدی خسته‌کننده و حساس را بر عهده دارد و در بیشتر موارد باید در زمان نسبتاً کوتاهی کار ترجمه‌شده را به نفر بعد تحویل دهد.

ویراستار، پس از مترجم، دومین شخصی است که با زبان منبع سروکار دارد. او باید متن مبدأ و متن مقصد مترجم را بررسی و مرور کند. مهم‌ترین وظیفه او رفع مشکلات و ایرادات نگارشی، واژگانی، اصطلاحی و مفهومی متن است.

از طرفی دیگر وظیفه مترجم این است که در موارد ابهام‌برانگیز برای ویراستار یادداشت بگذارد تا متن سهواً به مشکل نخورد.دراین‌بین مترجم و ویراستار رابطه نزدیکی باهم دارند، هرچند گاهی اوقات اختلافاتی بین این دو پیش می‌آید که وظیفه هماهنگی و ایجاد ارتباط بین این دو شخص را دارالترجمه‌ها یا شرکت‌های ترجمه بر عهده‌دارند. ویراستار در این مرحله هم نباید سبک مؤلف را بر تغییر دهد و قلم او را دست‌کاری کند.

درواقع دو روش برای ویرایش و دو شخص مختلف برای ویرایش وجود دارد. اول که مؤلف متن را می‌نویسد، کار خود را شروع می‌کند و متن مؤلف را ویرایش می‌کند و دوم اینکه «اگر» آن متن ترجمه شود، فرد متخصصی در هر دو زبان به ویرایش کار ترجمه‌شده می‌پردازد.به هر صورت مترجم و ویراستار هر دو باید تمام نیرو و دانش خود را به کار بگیرند تا خواننده متن کوچک‌ترین مشکلی را در خواندن آن احساس نکند.