نمای آجر یک نمای سنتی در ایران است و بناهای قدیمی زیادی در ایران وجود دارند که با آجر ساخته شدهاند. آب و هوای کویری و معادن بزرگ خاک رس در ایران و کورههای متعدد آجرپزی این متریال ساختمانی را یک متریال مرغوب، بادوام، ارزان و زیبا کرده است که با هنر امروزی تلفیق شده و در نمای ساختمانهای مختلف کاربرد دارد.
🔶🔸 انواع آجر برای استفاده در نمای ساختمان🔸🔶
🔸 نمای آجر قرمز 🔸
نمای آجر قرمز از نماهای کلاسیک اروپایی به ویژه بریتانیا است. البته در ایران نیز طرفداران زیادی دارد و به تازگی با دیگر متریال مانند فلز، سنگ و چوب برای طراحی نما به کار گرفته میشود.
نمای آجر قرمز ساده با دورگیری پنجرهها و درها سبک اروپایی را به نمایش میگذارد ولی نمای آجر قرمز با آجر چینیهای زیبا و ایجاد طرحهای انتزاعی سبک سنتی ایرانی را نشان میدهد. نمای آجر قرمز در کنار فریم پنجره چوبی یا پیویسی طرح چوب و در چوبی زیبایی خیره کنندهای ایجاد میکند.
🔸 نمای آجر زرد 🔸
نمای آجر زرد به نمای آجر سهسانتی نیز شهرت دارد. البته آجرهای با پهنای سه سانتیمتر به رنگ قرمز هم تولید میشود ولی نمای به نمای آجر زرد آجر سه سانتی شهرت یافته است زیرا آجر قرمز در ابعاد دیگر نیز ساخته میشود.
لازم به یادآوری است که نمای آجر زرد با استفاده از آجرهای نسوز زرد رنگ مستطیل و ال مانند ساخته میشود نه آجر بهمنی یا آجر زرد معمولی، این نما معمولاً به صورت ترکیبی با آجر قرمز یا به صورت تک رنگ اجرای میشود.
در ایران خانههای ساخته شده در دهه هشتاد با استفاده از آجر نما در شهرهای مختلف وجود دارند و معمولاً با در و پنجرههای فلزی قهوهای رنگ کامل میشدند. نمای آجر زرد پس از دهه هشتاد با استقبال کمی روبرو شد و تنها به دلیل ارزان بودن آن در ساختمانهای اداری و مدرسهها استفاده میشود.
🔸 نمای آجر سفید 🔸
نمای آجر سفید یک نمای کلاسیک غربی است که در کشورهای آمریکای شمالی و برخی کشورهای اروپایی طرفداران بسیاری دارد. آجر سفید که با استفاده از خاک رس بنتونیتی تولید میشود. قیمت بسیار بالاتری نسبت به دیگر آجرها دارد. البته در برخی نماهای آجر سفید از سنگ تراش خورده در ابعاد آجر به جای آجر سفید استفاده میشود.
ترکیب نمای آجر سفید با سنگ لاشه و چوب یکی از ترکیبهای عامه پسند در کشورهای غربی است ولی در ایران این نوع نما محبوبیت چندانی نداشته و بیشتر برای سازههای خاص و ویلاها مورد استفاده قرار میگیرد.
🔸 نمای آجر مدرن 🔸
نمای آجر مدرن به نمایی گفته میشود که طراحی مدرنی داشته و برای ساخت آن از آجر استفاده شده است. در ایران به نمایی آجری مدرن گفته میشود که در ترکیب با سنگ تراورتن تراش خورده، فلز و چوب باشد. البته واضح است که یک نمای آجری مدرن میتواند تنها با آجر اجرا شود و همچنان مدرن باشد. در زیر یک نمونه نمای آجری مدرن مشاهده میکنید که در شهر همدان اجرا شده است.
🔸 نمای آجر سنتی یا کلاسیک 🔸
نمای آجر سنتی یا کلاسیک ایرانی به نمایی گفته میشود که در آن از آجر چینی و ستونهای بلند استفاده شده است. کفپوش محوطه و پلکانهای احتمالی هم همگی از جنس آجر هستند. البته ابعاد آجر کفپوش با آجر نمای سنتی تفاوت دارد ولی از نظر جنس و نوع خاک رس مصرفی یکسان هستند.
🔸 نمای آجر و سنگ 🔸
یکی از نماهای پرکاربرد در ایران که به تازگی پس از اشباع شدن نمای کلاسیک رومی مورد توجه بسیاری از پیمانکاران و سازندگان است، نمای آجر ترکیب با نمای سنگ تراورتن است.
نمای با دور پنجره سنگ و دیوار آجر، نمای ستونهای با سنگ تراورتن و دیوارهای آجر، نمای نیمه پایینی دیوارها با سنگ و نیمه بالایی با آجر نیز از جمله نماهای ترکیب آجر و سنگ محبوب هستند.
البته ناگفته نماند که نمای آجر و سنگ لاشه نیز برای خانه باغها و ویلاهای کوهستانی گزینههای خوبی هستند. سبک آجر و سنگ لاشه از نماهای پرطرفدار در غرب اروپا به ویژه در فرانسه، آلمان و ایتالیا است.
🔸 نمای آجر و شیشه 🔸
نمای آجر و شیشه بیشتر برای مغازهها، مراکز خرید و ساخت یک ویترین زیبا کاربرد دارد. البته استفاده از این نما برای آپارتمانهای مسکونی با پنجرههای قدی نیز بسیار زیبا خواهد بود. استفاده از پنجره با فریم قهوهای، مشکی، دودی و تیره رنگ با نمای آجر قرمز رنگ هماهنگی خوبی دارد.
🔸نمای آجر و فلز 🔸
نمای آجر و فلز به ویژه وقتی که صحبت از پروفیل قوطی سیاه رنگ میشود با آجر قرمز رنگ در بسیاری از کوچه و خیابانها دیده میشود. ولی از سازههای مناسب برای نمای آجر و فلز هستند. شرکتها و کارخانهها و آپارتمانهای با سبک دکوراسیون صنعتی هستند. استفاده از رنگهایی مانند طوسی، دودی، قرمز، زرد و مشکی برای بخشهای فلزی نما میتواند در بین ساختمانهای تکراری این روزهای شهر نمایی خوبی پیدا کند.
🔸 نمای آجر و چوب 🔸
نمای آجر و چوب یک نمای قدیمی برای بخشهای ساحلی کشورهای غربی محسوب میشود و البته این نما نیز در شهرهای جنوبی ایران نیز یک نمای سنتی بوده و با بازیابی آن میتوان از طرحهای مدرن این ترکیب برای سازههای جدید استفاده کرد.
🔻🔺 کاربرد آجر سنتی 🔻🔺
در گذشته از آجر سنتی برای ساخت و ساز استفاده می شد اما امروزه با توجه به بافت و تنوع رنگی در طراحی نما داخلی و نمای بیرونی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد:
♦️ نمای بیرونی با آجر سنتی؛ این آجر نمایی کلاسیک و سنتی را ایجاد می کند و با توجه به الگوهای مختلف چینش، می تواند نمای زیبایی را برای ساختمان ایجاد کند.
♦️ نمای داخلی با آجر سنتی؛ تلفیق این آجر با سبک مدرن می تواند در دکوراسیون داخلی تنوع ایجاد کند. در نمای داخلی ساختمان معمولاً روی بخش هایی از دیوار منزل مانند ستون ها، راه پله ها، اپن آشپزخانه، دیوار پشت تلویزیون و شومینه از این نوع آجر استفاده می شود.
♦️ کفپوش؛ آجر سنتی به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر سایش، ضربه، رطوبت و حرارت می تواند برای کفپوش گزینه مناسب باشد رنگ های طبیعی و متنوع این آجر فضای گرمی به محیط می بخشند.
از آجر سنتی اغلب در مکانهایی مانند سنتی سراها، سفره خانه ها، خانه های قدیمی تاریخی، هتلهای سنتی و محوطه حیاط و ویلا نیز استفاده می شود. در طراحی نمای سنتی بیرونی، اغلب از آجر پلاک سنتی، نیمه و کامل استفاده می شود و برای نمای داخلی نیز، آجر نما طرح قدیمی یا همان طرح رستیک و برای کف فرش، آجر های مربعی به کار برده می شود.
🔻🔺 ویژگی های آجر سنتی 🔻🔺
این نوع آجر یا قزاقی برای هر نوع آب و هوایی مناسب می باشد؛ به همین دلیل می توان از این نوع آجر حتی در نواحی مرطوب، گرم و خشک نیز استفاده نمود.
علاوه بر این آجرهای سنتی از خاک بسیار مرغوب ساخته می شود که همین عامل مانع از شوره زدن آن شده است.
این نوع آجر در برابر آب و باران مقاومت بالایی نشان می دهد. به همین منظور از آجر های سنتی حتی برای کفپوش نیز استفاده می کنند.
🔻🔺 انواع آجر سنتی 🔻🔺
آجر سنتی در ساختمان های مدرن و امروزی نیز استفاده می شود. تلفیق دو طرح مدرن و سنتی موجب می شود تا فضایی گرم خلق شود.
انواع آجر سنتی عبارتند از:
♦️ آجر پلاک سنتی
♦️ آجر قزاقی سنتی
♦️ آجر اِل سنتی
♦️ آجر کف فرش سنتی
♦️ آجر لعابی
♦️ آجر رستیک
♦️ آجر ماشینی سنتی
♦️ آجر نمای سنتی کامل
و …