سولهها، سازههای فلزی با سقف شیبدار هستند که در انواع مختلف تولید شده و با توجه به نوع کاربری و محل اجرا مورد استفاده قرار میگیرند. سولهها در انواع مختلف هر کدام مزایا و معایبی دارند که خریدار یا مشتری میتواند متناسب با نوع پروژه و سلیقه خود آن را سفارش دهد.
سوله خرپایی
یکی از سادهترین و به روز ترین نوع سوله، سوله خرپایی است. وجود پارامترهای منحصر به فرد در ساخت آن موجب شده تا از دیگر انواع سوله متمایز شود. از لحاظ مصالح استفاده شده در ساخت با سوله تیر ورقی مشابه است اما در انجام محاسبات فنی دقیق متفاوت است.
استفاده از تخصص مهندسی به روز در ساخت سوله خرپایی موجب شده تا استفاده از قطعات فولادی در کمترین مقدار خود باشد در نتیجه مقدار وزن سازه کاهش یافته و در مقابل استقامت و دوام آن افزایش مییابد. عدم استفاده از قطعات فولادی زیاد در سوله خرپایی به هیچ عنوان ایمنی و امنیت آن را خدشه دار نمیکند.
در این سازه تمامی نیروهای جانبی وارد آمده مانند باد، زلزله و … در صورت ایجاد به صورت یکنواخت در تمامی قسمتها توزیع میشود و همین کار موجب میشود تا از جمع شدن وزن در یک نقطه جلوگیری میکند.
از جمله مزایای ساخت سوله خرپایی میتوان به هزینههای حمل و نقل کم، طراحی سقف قوسی یا هشتی شکل، سهولت در نصب توسط جرثقیل در هر تعداد، قیمت نهایی ایجاد کمتر، اجرای آن بدون محدودیت در دهانههای عریض و بدون ستون، عدم محدودیت در طراحی و قابلیت باز کردن سازه به آسانی اشاره کرد.
در ساخت این نوع سوله میتوان دهانه را در ابعاد و اندازه دلخواه و متناسب با سلیقه مشتری ایجاد نمود.
سوله تیر ورقی
قدیمیترین و پر استفاده ترین سولهها با توجه به گذشت زمان، سوله تیر ورقی است. البته ذکر این نکته قابل توجه است که در گذشته به دلیل عدم داشتن دانش مهندسی این نوع سولهها مرسومتر بودهاند.
با توجه به تدریس ساخت سوله تیر ورقی در گذشته تمامی فارغ التحصیلان دانشگاهی از این روش و شیوه ساخت استفاده می کردهاند. به همین علت تعداد سولههای تیر ورقی در کشور بیشتر از نوعهای دیگر است. ساخت این نوع سولهها در کشورهای اروپایی منسوخ شده است اما هم چنان در کشورهای آسیایی مانند عراق، افغانستان، ایران و … هم چنان کاربرد داشته و ساخته میشود.
ساخت سوله تیر ورقی با استفاده از قطعات فولادی و ورق سیاه انجام میشود. شکل سقف این نوع سوله به شکل هشتی است که از طریق جوشی ایجاد میشود. ساخت این نوع سوله با معایب بسیاری مواجه است: امکان ساخت دهانه با طول بیشتر از 45 متر امکان پذیر نیست. وزن این سوله به دلیل استفاده از قطعات زیاد بیشتر از حد معمول است و در نتیجه هزینه آن هم نسبت به دیگر سازهها بیشتر است. با توجه به توضیحات داده شده، افراد ترجیح میدهند سازه سولهای دیگری را جایگزین سوله تیر ورقی کنند.
توصیه میشود با توجه به اینکه سولههای با دهانه زیر 18 متر از طریق تیر ورقی به دلیل داشتن قطعات کمتر دارای هزینه کمتری برای احداث است، برای این اندازه دهانه از سوله تیر ورقی استفاده نمایید.
سوله UBM ( یو بی ام )
در ساخت این نوع سوله از ورقهای گالوانیزه فرم داده شده و نورد کرده استفاده شده است. ورقها توسط دستگاه مخصوصی به نام سمیر به یکدیگر متصل میشوند. این کار برای چفت نمودن ورقها به یکدیگر انجام میشود. اما نکته قابل تامل در این قسمت امکان جدا شدن ورقها از یکدیگر در اثر انقباض، انبساط و لرزشهای شدید ناشی از نیروی باد است. بیشترین کاربرد این نوع سوله برای سازههای با دهانه حداکثر 30 متر است.
مقاومت پایین این نوع سوله در برابر رطوبت هوا، باران و برف به دلیل استفاده از روش عایق کاری پاششی موجب میشود تا در مدت زمان کوتاهی پس از اجزا نیاز به تعمیر و رسیدگی داشته باشد و این خود موجب افزایش هزینههای مصرفی میشود.
عایق استفاده شده در این نوع سولهها، قابل اشتعال و جذب کننده آلودگی است. علاوه بر این به هیچ عنوان قابلیت ضد عفونی را نخواهند داشت به همین علت در بیمارستانها، صنایع غذا سازی، مرغداری و یا دامداری به هیچ عنوان نباید از این نوع سوله استفاده نمود.
یکی از مزایای سوله UBM هزینه پایین احداث آن نسبت به سایر سولهها است اما با توجه به محدودیت طولی دهانه و عدم مقاومت در برابر رطوبت و تغییرات آب و هوایی پیشنهاد میشود از انواع دیگر سولهها استفاده نمایید.
انواع سوله بر اساس شکل ظاهری
سوله قوسی
سوله با ستون مشترک
سوله تک شیب
سوله چند دهانه با ستون
سوله با ستونها وسط مشترک
سوله تک شیب با ستون وسط
سوله تک شیب با ستونها وسط
سوله تک شیب متصل به ساختمان