🔻 نکات مهم برای انتخاب گلدان مناسب و نگهداری از آن 🔻
🔸 اندازه گلدان، یک فاکتور مهم در انتخاب گلدان مناسب
اولین قدم برای انتخاب یک گلدان مناسب این است که اندازه مناسب برای گیاه خود را تشخیص دهید. طبق یک قاعده کلی اگر گیاه شما در گلدانی با قطر زیر 25 سانتیمتر زندگی میکند، باید موقع خرید گلدان، گلدانی را برای آن درنظر بگیرید که 3 الی 5 سانتیمتر در قطر، از گلدان قبلی گیاه بزرگتر باشد و اگر گیاه شما در گلدانی بالای 25 سانتیمتر زندگی میکند، گلدانی را برای آن درنظر بگیرید که 5 الی 8 سانتیمتر بزرگتر باشد.
بهعنوانمثال اگر زاموفیلیایی خریدهاید که در یک گلدان پلاستیکی با قطر 10 سانتیمتر زندگی میکرده است میتوانید آن را به گلدانی با اندازه قطر 12 سانتیمتر یا نزدیک به آن منتقل کنید. یا مثلا اگر فیلودندرونی تهیه کردید که در گلدانی با قطر 30 سانتی زندگی میکند میتوانید آن را به گلدانی با قطر 35 سانتیمتر منتقل کنید.
شاید برای شما سوال باشد و یا وسوسه شده باشید که چرا از اول گلدانی بسیار بزرگتر انتخاب نکنید که برای سالها خیالتان راحت باشد، دراینباره باید بگوییم که این کار به دو دلیل اشتباه است:
دلیل اول آن است که گیاهان رشد کندی دارند و برای سالها گیاهی کوچک درون گلدانی بزرگ زندگی میکند که هیچ نمای زیبا و قشنگی نخواهد داشت.
دلیل دوم نیز آن است که گلدان بزرگتر یعنی خاک بیشتر؛ که این خاک بیشتر نیز، نیاز به آب بیشتری هم دارد. در نتیجه حجم بالای خاک این خاک دیرتر خشک میشود و در نهایت گیاه شما با ریشههای کمی که نسبت به اندازه گلدان دارد، بیشازحد درون این خاک خیس مانده و در نتیجه ریشههای گیاه دچار پوسیدگی یا بیماریهای قارچی میشود. در مقابل گلدان خیلی کوچک نیز مناسب گیاه شما نبوده و باعث میشود گیاه شما نتواند رشد خود را ادامه دهد؛ چراکه ریشهها فصای کافی برای رشد را نداشته و در نتیجه گیاه شما نمیتواند منابع غذایی را از خاک دریافت کند.
🔸 عامل کلیدی زهکشی در انتخاب گلدان مناسب
دومین نکته از نکات مهم برای تهیه گلدان مناسب، زهکشی است. همیشه گلدانی را انتخاب کنید که در کف آن سوراخهای تخلیه آب وجود داشته باشد. این سوراخها باعث میشود تا آب اضافی از زیر گلدان خارج شود و درون خاک باقی نماند. تخلیه آب اضافی همچنین باعث میشود تا خاک سبکتر شده و جریان هوا درون خاک برقرار شود. وجود جریان هوا و اکسیژن در اطراف ریشه بسیار مهم است و باعث جلوگیری از ایجاد قارچ یا باکتری میشود.
بااینحال اگر گلدانی دیدید که واقعا دوستش داشتید و سوراخ تخلیه آب نداشت نگران نباشید هنوز هم راهی وجود دارد؛ اولین راه این است که خودتان کف آن را با مته و دریل سوراخ کنید، اما اگر این امکان هم وجود نداشت باید سراغ راه دوم بروید که البته کمی کار شما را سختتر میکند. برای این راه باید گلدانی کمی کوچکتر از گلدان اصلی تهیه کنید که سوراخ تخلیه آب داشته باشد و گیاه خود را در آن بکارید. سپس گلدان کوچکتر را در گلدان بزرگتر قرار دهید به طوری که دیگر دیده نشود. حالا برای آبیاری باید گلدان کوچکتر را بیرون بیاورید، آب بدهید، اجازه دهید آب اصافی خارج شود و سپس آن را مجددا به گلدان اصلی منتقل کنید. این روش مخصوصا برای گیاهانی که آب کمتری نیاز دارند بسیار مناسب است.
🔸 سبک دلخواهتان را پیدا کنید
وقتی دو عامل مهم سایز و سوراخ زهکشی را بررسی کردید و خیالتان راحت شد، زمان آن فرا رسیده که نوعی از گلدان را انتخاب کنید که با طراحی داخلی فضای شما همخوانی داشته و البته، شما نیز دوستش داشته باشید. بین انواع گلدانها محبوبترین نوع گلدانها، گلدانهای سرامیکی هستند. این گلدانها در طرحها، رنگها و اندازههای مختلفی پیدا میشوند. بعد از آن گلدانهای سفالی قرار دارند. این گلدانها جذاب و البته سنگین هستند. همچنین این گلدانها زودتر از گلدانهای دیگر خشک میشوند و گلدان های مناسب برای گیاهانی مثل ساکولنتها، کاکتوسها و ارکیدهها بهشمار میروند. همین مساله باعث میشود گلدانهای سفالی در دورههای کوتاهتری نیاز به آبیاری پیدا کنند و همچنین تمیز کردن آنها سختتر باشد.
گلدانهای پلاستیکی و فایبرگلس هم خوبی هستند. طرحها و رنگهای این نوع گلدانها نسبت به گلدانهای سرامیکی و سفالی بسیار بیشتر است، وزن کمی دارند، به راحتی تمیز میشوند و البته ارزانتر هم هستند. این گلدانها بهخاطر جنسی که دارند، آب کمتری نسبت به نوع سفالی میخواهند. گلدانهای پلاستیکی برای قرار دادن گیاه روی طاقچهها یا جاهایی که وزن زیادی را نمیتوانند تحمل کنند بسیار مناسباند.
علاوهبر گلدانهای یاد شده گلدانهای چوبی، شیشهای، فلزی، حصیری یا لعابی نیز در بازار موجود است که در صورت تمایل برای نگهداری از گیاه خود میتوانید از آنها استفاده کنید.
🔸 تمیز نگه داشتن گلدان
بعد از انتخاب گلدان مناسب تمیز نگه داشتن آن یک عامل مهم است که باید به آن توجه داشته باشید؛ چراکه پاکیزه نگهداشتن گلدان تاثیر مهمی در جلوگیری از آفت و بیماری دارد. همچنین اگر میخواهید از گلدانی قدیمی مجددا استفاده کنید بسیار مهم است که بیرون درون آن را بهخوبی تمیز کنید.
اگر به گلدانهای سفالی و قدیمی خود دقت کنید لایهای سفید رنگ را میبینید که در دیوارههای آن جمع شده است. این لایه سفید رنگ همان رسوباتی است که از تبخیر آب حاصل شده است. برای خلاصی از دست این رسوبات باید گلدان خود را با کمک محلول سرکه، آب و سیم ظرفشویی یا برس بسیار زبر بشویید. سپس گلدان را برای بیست دقیقه در محلولی از آب و مایع سفید کننده (یک قسمت مایع سفید کننده و 9 قسمت آب) قرار دهید. این کار باعث میشود که باکتریهای مضر، قارچها و یا تخم حشراتی که احیانا درون گلدان باقی ماندهاند از بین بروند. در نهایت گلدان را آبکشی و بعد از خشک شدن استفاده کنید.
برای گلدانهای پلاستیکی نیز میتوانید از پارچهای تمیز و آب گرم و صابون استفاده کنید. در نهایت وقتی ظاهر گلدان از خاک و آلودگی پاکیزه شد آن را مانند همان روشی که بالاتر گفتیم در محلول آب و مایع سفید کننده قرار دهید و سپس آبکشی کنید.