فرفورژه یک کلمه فرانسوی Fer Forgé میباشد که به لغت فارسی گلنرده یا گل نرده خوانده میشود . فرفورژه یعنی حالت دادن متریال آهن در قالب میلگرد ، پروفیل ، تسمه ، ورق ، لوله و…. که از آنها در صنایع مختلفی استفاده میشود . حالت دادن آهن در واقع یکی از ویژگیهای آهن فرفورژه میباشد و اکنون این ویژگی به ما در صنایع مختلف کمک شایانی میکند . گل نرده از فر خوردن مصنوعات آهن با حالت دادن آن در چند مرحله توسط چکش تولید میشود که امروزه به جای چکش از ابزار پیشرفته تری استفاده میشود . تاریخچه گل نرده تاریخ دقیق ندارد چرا که این حرفه نخستین روش استفاده از آهن خام پس از ساخت کوره های ذوب اولیه بوده است . اما چیزی که ثبت شده است در ایران و کشورهایی همچون ترکیه امروزی که در گذشته بخشی از ایران بوده است تاریخچه فرفورژه دیده میشود . فرفورژه ابتدا در کشورهای شرق تولید میشد و سپس به اروپا راه یافت . اما به اشتباه برخی بر این باورند که تاریخچه فرفورژه از اروپا طلوع کرده است .
تاریخچه فرفورژه از دیرباز تا کنون
آهن فرفورژه در اوایل سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد در شبه جزیره آناتولی (امروزه ترکیه) مورد استفاده قرار می گرفت و در طول قرن نوزدهم به طور گسترده در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گرفت. پیشرفت های مربوط به متالورژی در قرن بیستم ، با این وجود ، ماشین آلات و جوشکاری قطعات فلزی را آسان تر و ارزان تر کرده است. ماهیت نسبتاً گران و وقت گیر آهنگر منجر به پایان یافتن رویه تجاری گسترده در اواسط دهه ۱۹۷۰ شد. این بدان معناست که امروزه بیشتر قطعات آهن فرفورژه به عنوان گلنرده که لغت فارسی همان فرفورژه میباشد هستند که توسط تولید کنندگان گلنرده مورد استفاده قرار میگیرند .در گذشته از آهن فرفورژه نیز کاربردهای زیادی میشد اما اغلب قبیله ها و حکومت ها از آن جهت تولید تسلیخات نظامی استفاده میکردند . در سیر تکامل تاریخچه گلنرده با راه اندازی اولین کوره های ذوب فرآورده های زیر در خط تولید آهنگران قرار گرفت
استفاده از آهن فرفورژه در عصر جدید
تکامل یافتن تاریخچه فرفورژه در عصر حاضر بیشتر از اینکه در بحث امنیت برای تولید تسلیحات جنگی استفاده شود جهت امنیت و زیبایی در قالب درب و پنجره ها و حفاظ ها مورد استفاده قرار میگیرد اکنون بیش از صدها طرح درب فرفورژه ، پنجره ها حفاظها در خط تولید کننده گلنرده میباشد . امروزه انواع درب و پنجره ها و حفاظ های نرده ای و بوته ای و بسیاری حفاظ های متنوع دیگر گزینه هایی هستند که ما توانسته ایم با بکارگیری از ویژگیهای آهن فرفورژه از آنها استفاده کنیم . این ویژگیها عبارتند از
- انعاف پذیری آهن فرفروژه
- شکل پذیری بینظیر آهن فرفورژه
- استحکام عالی آهن فرفورژه
- هزینه های مقرون بصرفه به دلیل سهولت در تولید این آلیاژ
- متنوع بودن فرآورده های تولید شده از آهن فرفورژه
تاریخچه فرفورژ مدرن
با روی کار آمدن انواع دستگاه های سی ان سی و روی کار آمدن خدمات سی ان سی ورق آهنی شکل ساده دربهای فرفورژه و پنجره ها و کلیه سطوح صاف نمای ساختمان که از ورقهای آهنی تشیل میشد جای خود را نسلی جدید از طرح های نوین حاصل از ماشین کاری سی ان سی داد . اکنون دستگاه های سی ان سی ، خدمات برش پلاسما و لیزر و سایر ماشین آلات و ابزارهای صنعتی به ما این امکان را میدهد که همگام با دنیای مدرن و تکنولوژی روز حرکت کنیم . اکنون طرحهای بسیار متنوعی که قابل شمارش نیستند بر روی دربهای فرفورژه اجرایی میباشد .
تولید فرفورژه گل نرده در ایران
ایران به عنوان کشوری غنی از آهنگران و یا به اصطلاح چلنگران بسیار مجرب به عنوان یکی از بزرگ ترین صنایع تولید فرفورژه و انواع گل نرده در دنیا شناخته می شود.توجه داشته باشید که حتی می توان گل نرده را فارسی شده کلمه فرفورژه بیان کنیم. گل نرده یا در واقع همان فرفورژه به تغییر حالت دادن میله های فلزی و یا همچنین تغییر حالت دادن یک چند ضلعی فلزی گفته می شود. نحوه کار به این صورت است که, قسمت نوک فلز به تدریج و با ابزار هایی مانند چکش باریک شده.
این فرآیند در طی چند مرحله گرم کردن در کوره های ذوب فلز با دمای بالا، به یک قطعه قابل شکل دهی زیبا جهت استفاده در تولید انواع گل نرده های تزیینی استفاده میشود.قدمت و تاریخ پیدایش تکنولوژی ساخت گلنرده از زمان های قدیم از کارگاه های کوچک شروع شد. فرآیند تولید فرفورژه به شیوه‌های سنتی به این گونه است که با گداختن فلز و سپس فرم دادن آن با استفاده از دستگاه های مخصوص صورت می پذیرد.
گفتیم که کشور ایران به دلیل داشتن نیرو های ماهر و مجرب در زمینه آهن گری، امروزه به عنوان یکی از بزرگ ترین کشور های تولید کننده در زمینه فرفورژه و همچنین انواع گل نرده تبدیل شده است.