خواص لوبیا و نخود

لوبیا (لوبیا قرمز، لوبیا کلیوی) با نام علمی Phaseolus vulgaris گیاهی است از خانواده نخود (Fabaceae)، علفی که ارتفاع آن به ۴ متر می رسد. این گیاه دارای ساقه ای کوتاه و یا بالارونده است. برگ های آن مرکب از ۳ برگچه پهن بزرگ و خشن بوده و گل های آن سفید مایل به زرد یا مایل به بنفش می باشد. میوه آن باریک، دراز، نوک تیز و محتوی دانه های کشیده و بیضوی است. هنگامی که لوبیا هنوز سبز است، از پوست و دانه های آن استفاده می شود که به لوبیای سبز معروف است ولی هنگامی که پوست غلاف سفت می شود، دانه های داخل آن به صورت لوبیای خشک که به رنگ قرمز یا سفید است مورد استفاده غذایی قرار می گیرد. لوبیا دارای نژادهای مختلف است که در آن ها رنگ و اندازه میوه و دانه ها با یکدیگر متفاوت است. لوبیا در اکثر جهان کشت و بهره برداری می شود.

لوبیای قرمز از نظر طب سنتی ایران گرم و تر و لوبیای سفید معتدل است. لوبیا قاعده اور و ادرار آور (مدر) است و حجم ادرار را زیاد می کند. همچنین، خاصیت ضد سرطانی دارد. علاوه بر این، برای برطرف کردن درد نقرس، دفع سنگ کلیه، کاهش کلسترول خون و فشار خون، درمان بیماری های دستگاه ادراری، تسکین درد سیاتیک و رماتیسم، درمان یبوست و پاکسازی روده، نرم کردن سینه و ریه مفید می باشد. لوبیا به عنوان ضد دیابت مصرف سنتی دارد و لوبیا سبز نیز با کاهش قند خون برای درمان بیماری دیابت مفید است. علاوه بر این، لوبیای سبز نیروی جنسی را تحریک کرده و به عنوان تقویت کننده قلب کاربرد دارد. در گذشته استفاده از سوپ لوبیا برای تمیز کردن رحم بعد از زایمان توصیه می شده است. همچنین، برای استعمال خارجی، آرد لوبیا را خمیر کرده و روی زخم هایی پوستی و اگزما بگذارید تا آن ها التیام یابند.

نخود غذای اصلی یونانی ها و رومی های باستان بوده است. در فارسی به نخود بو داده نخود چی می گویند. همچنین، دانه های نارس آن را به عنوان نخود سبز و لثه سبز می شناسند. این گیاه مانند باقلا و لوبیا از حبوبات غذایی می باشد و دارای انواع و اقسام مختلفی می باشد. بهترین نوع آن سفید درشت و سبز است. نخود با نام علمی Cicer arietinum گیاهی است از خانواده نخود یا باقالاییان (Fabaceae)، یک ساله، بوته ای و کوتاه که ارتفاع آن به حدود ۳۰ سانتی‌متر می‌رسد. این گیاه دارای برگ های ریز، شاخه های نازک و گل های سفید رنگ است. این گیاه بومی جنوی غربی آسیا بوده و هم اکنون در دیگر نقاط جهان به ویژه در آسیای شرقی (هند) کشت می شود. دانه های نخود حاوی ترکیبات شمیایی نظیر ساکاروز، لسیتین، دکستروز، گالاکتان و املاح کمیاب (مانند لیتیوم، مس و بور) می باشد. علاوه بر این، دارای ارسنیک (مقدار بسیار ناچیز)، اسید استیک، اسید اگزالیک و اسید مالیک است.

نخود سرشار از فیبر، اسید سولفوریک و منگنز، پروتئین و ماده معدنی مانند آهن، منیزیم، روی و مس است. فیبر موجود آن در کاهش میزان کلسترول موثر است. مصرف روزانه نخود در کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی نقش دارد و همچنین، پاک کننده کبد و کلیه است. دانه های نخود خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد و جهت جوش های پوستی مفید است. ضماد آن نیز جهت پاک شدن خال های سفید، سیاه و کک و مک و امثال آن مفید است. مقادیر زیادی ویتامین ث و آهن در نخود فرنگی، موجب می شود که این ماده غذایی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. علاوه بر خواص درمانی، نخود جهت پاک کردن لباسی که خون آلود شده است، استفاده می شود.