طرز کاشت زعفران

زعفران، طلای سرخ ایرانی، خواص و مزایای زیادی دارد که این خواص سبب شده تا استفاده از این محصول طرفداران زیادی داشته باشد. افراد به اهداف مختلف از این گیاه استفاده می کنند، که یکی از رایج ترین استفاده ها، استفاده به عنوان چاشنی است که عطر و طعم بی نظیر زعفران آن را به یکی از چاشنی های اصلی تبدیل کرده است. کاشت زعفران در ایران قدمت زیادی داشته و برخی قدمت آن را در حدود سه هزار سال می دانند. افراد زیادی در مناطق مختلف ایران مشغول به کشت زعفران هستند. برخی تصور می کنند تنها در برخی مناطق قابلیت کاشت زعفران وجود دارد، در این مورد بهتر است بدانید با رعایت اصول اولیه در بسیاری از مناطق ایران می توانید زعفران را کشت و برداشت کنید.

در گذشته تنها روش پرورش زعفران کشت آن در زمین های کشاورزی بوده و با توجه به اینکه این گیاه شرایط آب و هوایی خاصی برای رشد دارد سبب شده تا در گذشته زعفران تنها در برخی از مناطق با شرایط آب و هوایی مساعد رشد کند. خوشبختانه امروز پیشرفت های زیادی در زمینه کشاورزی رخ داده و به واسطه این پیشرفت ها امروزه شاهد وجود سه روش برای کشت و پرورش زعفران هستیم که کشت زعفران در مزرعه تنها یکی از روش های موجود است. در این روش یکبار فرایند کشت زعفران درون زمین کشاورزی انجام می شود و تا 7 سال بعد زمین می توانید از زمین زیر کشت زعفران برداشت کنید.یکی از پیشرفت های موجود در زمینه کشاورزی که سبب شده تا شرایط برای کشت گیاهان خارج از فصل و در مناطق مختلف فراهم شود، کشت در گلخانه و سالن است.

برای اینکه طرز کاشت زعفران را به صورت اصولی بیاموزید، باید توجه داشته باشید که کاشت زعفران زمان خاص خود را دارد و عدم توجه به این زمان می تواند سبب خرابی محصول شما شود. بهترین زمان کاشت زعفران خرداد تا مهر ماه است. نکته مهم این است که کاشت زعفران را به پاییز موکول نکنید، زیرا باران های پاییزی می تواند به محصول کاشته شده آسیب وارد کند. در خصوص نحوه کشت زعفران باید بدانید که در مجموع یک گیاه نیمه گرمسیری محسوب می شود و در مقابل سرما و گرما محیط از مقاومت خوبی برخوردار می باشد. با این وجود بهترین مناطق برای کشت زعفران مناطقی هستند که تابستان آن ها دارای هوای گرم و خشک بوده و زمستان ملایمی دارند.

زمان کاشت زعفران را می توان به یک چرخه تشبیه کرد که به طور معمول این چرخه با آبیاری در اوایل ماه مهر شروع می شود، چرخه تا اردیبهشت ماه ادامه پیدا کرده تا اینکه در اردیبهشت گیاه به اصطلاح به خواب می رود. نکته مهم در خصوص زمان خواب زعفران این است که در این زمان نباید گیاه آبیاری شود، زیرا آبیاری بد موقع به پیاز زعفران آسیب وارد کرده و چرخه رشد طبیعی گیاه مختل می شود.

برای دانستن چگونگی کاشت پیاز زعفران باید بدانید که اولین مرحله از این مراحل، آماده سازی زمین است. بهترین زمین برای کشت زعفران، زمین خاک لومی شنی است. میزان رطوبت و مواد مغذی موجود در این نوع زمین بهترین گزینه برای رشد و پرورش زعفران می باشد. خاک لومی شنی به زمینی گفته می شود که ترکیبی از خاک رس و شن است. PH مناسب 7 الی 7.5 است و در مجموع شراط زمین باید به گونه ای باشد که بتواند در مدت 7 سال مواد مغذی مورد نیاز پیازچه زعفران را تأمین کند. یکی از مهمترین قسمت های آماده سازی زمین برای کشت زعفران، شخم زدن زمین است. خاک باید با عمق 40 تا 50 سانتی متر شخم زده شده و بهترین زمان برای شخم زدن زمین به منظور کشت زعفران اواخر پاییز با اوایل زمستان است.

اینکار را می توان قبل از کشت گیاه نیز انجام داد. بعد از شخم زدن نوبت به کود پاشی می رسد.کود مناسب برای زمین زعفران کود گاوی پوسیده است که 4 تن از این کود را باید با 25 کیلو گرم سولفات پتاسیم گرانوله، 50 کیلو گرم گوگرد بنتونیت دار و 25 کیلو گرم سوپر فسفات ترپل ترکیب کرد و مخلوط نهایی را در هزار متر پخش کنید. به منظور نتیجه دهی بهتر و بیشتر کود باید با خاک زمین مخلوط شده و بعد از ترکیب زمین را مسطح کنید تا هنگام کشت پستی و بلندی وجود نداشته باشد. بعد از آماده سازی زمین باید پیاز زعفران مرغوبی را پیدا کرده تا به خاک انتقال دهید. لازم به توضیح است که مهم ترین نکته در خصوص نحوه کاشت زعفران توجه به پیاز زعفران است که باید با حساسیت بالایی در زمان مناسب کشت خریداری شود.

توجه داشته باشید که پیازچه زعفران بعد از خریداری به سرعت باید کاشه شود زیرا نگه داشتن آن ها در هوای آزاد پیازچه زعفران را در معرض آلودگی های محیطی قرار می دهد و از طرفی دیگر وجود چندین پیازچه زعفران در کنار یکدیگر سبب افزایش دمای محیط اطراف شده و در نتیجه قوه نامیه پیازچه به صورت قابل توجهی کاهش پیدا می کند. به منظور اطمینان از آلوده نبودن پیاز زعفران قبل از کاشت باید آن ها را ضد عفونی کرده و سپس در خاک بکارید. پس از این مراحل نوبت به انتقال پیاز زعفران به خاک می رسد.

کشت کپه ای زعفران: در این روش بعد از آماده سازی زمین با استفاده از یک بیل در زمین حفره هایی به عمق و عرض 20 تا 25 سانتی متر ایجاد می شود. سپس 3 تا 15 عدد پیازچه زعفران درون حفره ایجاد شده قرار داده می شود و بعد از آن باید روی حفره را با خاک بپوشانید و سطح حفره را با زمین اطراف مسطح کنید. حفره بعدی باید در فاصله 15 تا 20 سانتی متری با حفره قبلی ایجاد شده و توجه داشته باشید تمام حفره ها در یک ردیف باشند. فاصله ردیف ها با یکدیگر هم باید در حدود 25 تا 30 سانتی متر در نظر گرفته شود. نکته مهمی که در خصوص این روش کشت وجود دارد این است که روش کشت کپه ای زعفران برای کشت زعفران در متراز بالا مناسب نیست.
کشت آرمانی زعفران: برای کشت زعفران در متراژ بالا بهتر است از این روش کشت استفاده کنید که یک روش جدید برای کشت زعفران محسوب می شود. در این روش کشت دوره کشت زعفران از 9 الی 10 سال به 7 سال کاهش پیدا کرده و این مورد خود سبب کاهش فرسایش خاک می شود. در این روش تنها مجاز به استفاده از پیازچه های سالم هستید.

بعد از پایان کشت زعفران که معمولاً تا اواخر شهریور طول می کشد، نوبت به آبیاری آن می رسد. اولین آبیاری پانزدهم مهر است. ناگفته نماند که در مناطق مختلف زمان آبیاری تغییر می کند. گلدهی زعفران تحت تأثیر زمان آبیاری آن ها است. به همین دلیل بهتر است زمین زیر کشت زعفران را به قطعات کوچک تقسیم کرده و هر کدام را جداگانه و با فاصله چند روزه آبیاری کنید تا زمان گلدهی قطعات مختلف همزمان نباشد. توجه داشته باشید که بعد از آبیاری اولیه و قبل از گلدهی به منظور سهولت خروج گل ها از زمین باید سله شکنی انجام شود. در این مرحله بهتر است علف های هرز هم از زمین درآورده شده و مقداری کود حیوانی با خاک مخلوط شود.

در تمام مدت کشت زعفران باید به صورت دوره ای پیازچه ها را بررسی کنید تا دچار آفت نشده باشند. به این منظور ماهانه 2 یا 3 بار در قسمت های مختلف زمین حفره ایجاد کرده و پیازچه ها را بررسی کنید. برای جلوگیری از ورود حیوانات موزی نظیر موش هم می توانید از تله موش استفاده کنید.

زمان برداشت زعفران رابطه مستقیمی با زمان آبیاری زمین و شرایط آب و هوایی منطقه مورد نظر دارد. با این وجود به طور معمول آبان ماه زمان شروع گلدهی زعفران است و در طول زمان گلدهی باید گل های زعفران به صورت منظم چیده شوند. گلدهی زعفران یک بار در سال است.