فرش، به دلیل ظاهر زیبا و راحتی آن، انتخاب بسیاری از افراد برای استفاده به عنوان کفپوش منزل و یا محل کار است. نگهداری و مراقبت مناسب از فرش، به دلیل تاثیر آن در سلامتی اهمیت بسیاری دارد. علاوه بر جارو کشیدن منظم و پاک کردن زبالهها، تمیز کردن و شستشوی فرش هم بسیار مهم است؛ زیرا تمیز کردن حرفهای آن علاوه بر کمک به افزایش طول عمر فرش، فواید بسیار دیگری هم دارد. برای شستشوی فرشهای ماشینی و دستباف چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟ در این مطلب به بررسی اهمیت شستشوی فرشها، انتخاب بهترین روش برای انجام این کار و نکاتی که باید در این زمینه در نظر بگیریم، میپردازیم.
اهمیت تمیز کردن فرش
فرش مکان مناسبی برای جمع شدن ذرات گرد و غبار، باکتریها و مواد آلاینده است. وجود این آلایندهها در فرش میتواند طیف گستردهای از مشکلات سلامتی، به ویژه در کودکان و افراد مسن را به همراه داشته باشد. جاروبرقی به از بین بردن ذرات گرد و غبار، خاک و باکتریها کمک میکند. اما با این حال، آنها را به طور کامل از بین نمیبرد و با گذشت زمان آلایندهها روی هم انباشته شده و خطر بروز مشکلات بهداشتی را افزایش میدهند. تمیز کردن و شستشوی حرفهای فرش به از بین بردن تکههای گرد و غبار، باکتریها و سایر مواد آلاینده کمک کرده و در نهایت باعث کاهش مشکلات سلامتی میشود.
کثیف بودن فرشها همچنین میتواند جریان هوا در منزل، سوییت یا محل اقامت را مختل کند. افزایش حجم گرد و غبار در فرش، مانع از جریان یافتن هوا به خصوص در نقاط امتداد دیوار میشود. به همین دلیل به منظور بهبود کیفیت جریان هوا در محل سکونت یا اقامت، لازم است که فرشها به صورت منظم تمیز و شسته شوند.
پاک کردن لکههای فرش در منزل
پاک کردن لکه فرش در منزل به نوع لکه بستگی دارد. در صورتی که لکهها و آلودگی فرش به اندازهای نیست که فرشها را به قالیشویی بدهید، میتوانید با مواد طبیعی و شوینده مختلف بسته به نوع لکهها، آنها را تمیز کنید. در ادامه نحوه پاک کردن لکههای مختلف در منزل آورده شدهاند.
- در ابتدا پیش از استفاده از هرگونه ماده شوینده، برچسب پشت فرش را بررسی کرده و مطمئن شوید که شوینده مورد نظر شما به فرش آسیبی نمیرساند.
- همیشه سعی کنید وقتی چیزی روی فرش ریخت، پیش از جذب کامل، آن را پاک کنید. به این منظور میتوانید از چاقو برای پاک کردن مواد جامد و از پارچه نخی برای پاک کردن مایعات استفاده نمایید.
- قبل از استفاده از مواد شوینده و شامپو فرش، از یک پارچه که آن را با آب مرطوب کردهاید برای پاک کردن لکهها استفاده کنید؛ آب در اغلب موارد میتواند لکهها را پاک کند.
- در مورد لکههایی مانند لاک و جوهر به هیچ عنوان نباید دستمال یا پارچه را روی فرش بکشید؛ زیرا این کار لکه را بیشتر پخش میکند.
تفاوت فرش ماشینی و دستباف
فرشهای ماشینی و دستباف از نظری ظاهری شبیه به هم هستند، اما فرشهای دستباف الیاف محکمتر، با کیفیتتر و در نتیجه عمر طولانیتری دارند. پشت فرشهای دستباف، گرهها اندازه یکسانی ندارند و کمی ناهمواری و عدم یکنواختی در آنها مشاهده میشود؛ اما این موضوع در مورد فرشهای ماشینی متفاوت است زیرا در بافت این فرشها از دستگاه های تمام اتوماتیک بهره گرفته میشود و از همین رو پشت آنها هموار و گرهها یکنواخت هستند.
همانطور که پیشتر ذکر شد، فرشهای دستباف به دلیل نوع الیاف آنها طول عمر بیشتری دارند. فرشهای ماشینی حدودا بیست سال کمتر از فرشهای دستباف دوام دارند. در تهیه فرش دستباف، مواد طبیعی مانند ابریشم، کنف، پشم و پنبه به کار میرود. در صورت مراقبت مناسب از فرش ماشینی، طول عمر و دوام آن بسیار بیشتر هم خواهد شد. به دلیل تفاوت در بافت فرشهای ماشینی و دستباف، نوع شستشوی آنها هم متفاوت خواهد بود.

نحوه شستن فرشهای دستباف
شستن فرشها در منزل هزینه کمتری در بردارد. مرحله نخست در شستشوی فرش، غبارروبی و پاک کردن گرد و غبار است. در مورد شستشوی فرشهای دستباف در منزل، به دلیل حساسیت بالای بافت آنها لازم است که محلول شوینده مناسبی به این منظور انتخاب شود. محلول ترکیبی شامپو فرش و جوش شیرین یا سرکه ترکیب انتخابی مناسبی است. نکتهای که در این زمینه باید درنظر داشته باشید این است که مواد قلیایی را برای شستن فرش دستباف به کار نبرید. همچنین پیش از استفاده از محلولها و مواد شیمیایی، نسبت به ثابت بودن رنگ فرش اطمینان حاصل نمایید، زیرا ممکن است رنگهای فرش پس از شستشو کمرنگ شوند. پس از تهیه محلول شوینده، آن را به همراه آب سرد روی فرش بریزید و با استفاده از برس نرم و بلند و در جهت خاب آن، فرش را بشویید.
بهترین انتخاب برای شستن فرش دستباف در منزل، شامپو فرش است. زیرا بوی مطبوعی دارد و موجب نرم شدن بافت فرش میشود. برای استفاده از این روش، شامپو را با آب ترکیب کرده و روی فرش بریزید. سپس به وسیله دست آن را مالش داده و بشویید. در نهایت فرش را با آب سرد آبکشی نموده و آن را روی سطح شیب دار قرار دهید که آب آن به راحتی خارج شود.
نحوه شستن فرشهای ماشینی
در مورد شستن فرشهای ماشینی هم فرایند شستشو در منزل تقریبا مشابه فرشهای دستباف است. باید در شستن فرشهای ماشینی به جنس آنها دقت کرد؛ زیرا روش شستن هرکدام مطابق با جنس آنها متفاوت است.
در شستشوی فرش ماشینی هم مانند فرش دستباف، در ابتدا باید فرش به صورت کامل خیس شود. بهترین ترکیب برای شستن فرش ماشینی در منزل، شامپو فرش و تاید دستی به همراه آب است. پس از خیس کردن کامل فرش، ترکیب شوینده را به صورت کامل روی فرش بریزید. پس از شستشوی کامل، فرش را چند بار در جهت خواب آن آبکشی نموده و پس از لول کردن روی سطح شیبدار قرار دهید تا آب آن گرفته شود. برای خشک شدن فرش آن را در مقابل آفتاب پهن کنید، توجه داشته باشید برای کاهش آسیب دیدن فرش، بهتر است مقابل تابش مستقیم آفتاب نباشد.