پروتئین معمولا گرانترین ماده خوراکی است، که رشد و ترمیم بافتهای بدن را تسهیل میکند. با استفاده صحیح از این ماده پرخاصیت میتوان هزینهها را کاهش داد. پروتئین حاصل از منابع حیوانی (شیر، جگر، ضایعات ماهی، گوشت یا پودر گوشت) در تقویت رشد و تولید تخممرغ مؤثرتر از پروتئین بیشتر منابع گیاهی است. اما مواد تشکیلدهنده خوراک دام و طیور تنها به گوشت محدود نمیشود، بلکه از گیاهانی همچون گندم، جو، تریتیکاله، کنجاله سویا استفاده میشود. این ماده مغذی به ویژه برای طیور و دامهای جوان ضروری است. مقدار مصرف بر بهره وری تخم مرغ و گوشت آنها تأثیر میگذارد. همچنین باید به این مورد توجه کرد که پروتئین اضافی دارای یک اثر اجباری است که ممکن است برای طیور در هر سنی مضر باشد. . منابع پروتئین در غذای دام و طیور به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
o پودر گوشت و استخوان: از ضایعات کشتارگاهها تهیه میشود.
o پودر خون: از خون خشک شده حیوانات تهیه میشود.
o پودر ماهی: از ضایعات ماهیها تهیه میشود.
o شیر خشک: از شیر خشک شده گاو تهیه میشود.
o تخم مرغ: به صورت پودر یا مایع استفاده میشود.
چربی به دلیل هضم راحت، بخش مهمی از رژیم غذایی حیوانات هستند. چربیها ارزش غذایی بالایی دارند و نه تنها به عنوان ذخیره انرژی عمل میکنند و بلکه بدن را عایق میکنند. منابع چربی در تغذیه دام و طیور میتوانند از منابع گیاهی و حیوانی باشند. چربیها یکی از مؤلفههای اساسی تغذیه هستند که به عنوان منبع اصلی انرژی، حمل و انتقال ویتامینهای محلول در چربی، ساخت سلولها و هورمونها و همچنین ایجاد انعطاف پذیری در غذاها برای دام و طیور اهمیت دارد. دانههای روغنی منبع اصلی چربی در خوراکهای کشاورزی هستند. از منابع چربی در خوراک دام میتوان به روغن پنبه دانه، روغن کلزا، روغن آفتابگردان، روغن دانه کتان و روغن سویا میتوان اشاره کرد. بطور کلی از مزایای استفاده از چربی در خوراک دام و طیور میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• منبع غنی انرژی و روش اصلی افزایش انرژی جیره غذایی
• افزایش نرخ رشد (Increased growth rates)
• افزایش راندمان خوراک (Increased feed efficiency)
• کاهش مصرف خوراک (Decreased feed intake)
• منبع اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع (Source of Saturated & Unsaturated Fatty acids)
• کاهش گرد و غبار خوراک
• افزایش طعم خوش خوراک
• افزایش حرارت بدن حیوان و حفظ کالری دریافتی که باعث کاهش استرس در حیوان میشود.
• امکان کُندشدن انتقال خوراک در روده را دارد و در نتیجه قابلیت هضم را افزایش میدهد.
• ممکن است اثر «کالری اضافی» را نشان دهد.
• ممکن است مقرون به صرفهتر از سایر منابع انرژی باشد.