آیا می‌دانستید کاشت درخت و مراقبت از آن یکی از راه‌های بهبود روحیه و سلامت روان است؟ ذات انسان برای حیات‌بخشیدن خلق شده و به همین خاطر است که مراقبت از گیاهان، حیوانات خانگی یا کارهای مرتبط با خلق یک اثر حالمان را خوب می‌کند. پاییز و اواخر زمستان زمان درخت‌کاری است. در این مقاله، نکاتی را توضیح می‌دهیم که باید درباره کاشت درخت بدانید. بعد از مطالعه این مقاله یاد می‌گیرید چه فضاهایی برای درختکاری مناسب‌اند، چطور باید نهال را در خاک قرار بدهید و چگونه از آن مراقبت کنید تا به درختی تنومند و پربار تبدیل شود.

برای کاشت درخت ابتدا باید جای مناسبی پیدا کنید و مطمئن شوید نهال کوچکتان با ساختمان یا درختان دیگر فاصله کافی دارد. سپس باید چاله‌ای با ابعاد مناسب حفر کنید و نهال را داخل آن قرار بدهید. در ادامه، گام‌به‌گام توضیح می‌دهیم که چگونه درخت بکاریم و حین کاشت به چه نکاتی توجه کنیم.

درختی که انتخاب می‌کنید، باید با آب‌وهوای محل زندگی شما سازگار باشد. مثلا درخت خرما در مناطق مرطوب بار نمی‌دهد و از بین می‌رود. این درخت باید در مناطق خشک و کویری کاشته شود. وقتی نهال با آب‌وهوا و خاک منطقه سازگار باشد، به کود کمتری نیاز دارد و حتی در خاک اصلاح‌نشده هم رشد می‌کند.

اواخر زمستان یا پاییز بهترین زمان کاشت درخت است، زیرا ریشه‌های درختان خواب هستند و به‌خاطر جابه‌جایی دچار شوک نمی‌شوند. البته نهال‌های کوچک هنوز توان تحمل سرمای زیاد را ندارند و از بین می‌روند، به همین دلیل کاشت درخت در روزهای خیلی سرد اشتباه است. ریشه‌های درخت در اواخر بهار و تابستان کاملا فعال‌اند؛ جابه‌جایی در این زمان‌ها درخت را دچار شوک می‌کند و حیاتش را به خطر می‌اندازد.

فضایی که برای کاشت درخت انتخاب می‌کنید باید به‌اندازه کافی از ساختمان فاصله داشته باشد. همچنین باید مطمئن شوید که از زیر محل کاشت درخت خطوط برق، لوله آب یا سایر امکانات شهری عبور نکرده و تأسیسات برق هم در نزدیکی آن نباشد. اگر قصد دارید در معابر عمومی شهری درخت بکارید، بهتر است ابتدا با شهرداری منطقه هماهنگ شوید و سپس این کار را انجام دهید. کاشت درخت در محیط‌های روستایی و خارج از شهر محدودیت‌های کمتری دارد و آفتاب هم بیشتر به نهال می‌تابد. گیاهان گوناگون به میزان متفاوتی از نور خورشید نیاز دارند، اما آفتاب کامل برای اکثر آنها خوب است. منظور از آفتاب کامل تابش نور خورشید به‌مدت ۶ ساعت بی‌وقفه در طول روز است.

از این مرحله به‌بعد، فرایند اصلی شروع می‌شود و باید روش صحیح کاشت درخت را یاد بگیرید. ابتدا فضایی را که قرار است در آن چاله حفر کنید، خوب آب بدهید. آبیاری پیش از کاشت خاک را مرطوب می‌کند و کندن آن ساده‌تر خواهد شد. همچنین خاک مرطوب ریشه نهال تازه‌پیوندخورده را کامل در آغوش می‌گیرد و شوک حاصل از جابه‌جایی را به حداقل می‌رساند.

ابعاد چاله‌ای که حفر می‌‌کنید، باید ۲ تا ۳ برابر قسمت ریشه نهال باشد تا ریشه‌ها به‌راحتی در گودال جا بگیرند و اذیت نشوند. وقتی برای حفر گودال خاک‌برداری می‌کنید، خاک‌ها را کنار گودال بریزید، زیرا بعدا برای پرکردن چاله و خاک‌ریختن روی ریشه به آنها نیاز خواهید داشت. اگر از قبل خاک را مرطوب کرده باشید، بیل‌زدن و حفاری آسان‌تر می‌شود.

مطمئن شوید گودال به‌اندازه کافی عمیق باشد و همه قسمت‌های ریشه نهال داخل خاک قرار بگیرند. شروع تنه درخت باید با زمین هم‌سطح باشد و ریشه‌ها کاملا داخل گودال قرار بگیرند. اگر گودال بیش از حد عمیق باشد،‌ اکسیژن به ریشه‌ها نمی‌رسد و درخت از بین می‌رود. همچنین ممکن است آب در گودال جمع شود و باعث گندیدن ریشه و قسمت پایینی تنه درخت شود.

خاک‌های سست دیواره گودال را کنار برانید و درخت را داخل آن قرار دهید. ریشه‌های درخت باید روی زمین سفت قرار بگیرند. وقتی درخت در جای خود محکم شد، مطمئن شوید نقطه‌ای که تنه درخت به ریشه‌ها متصل است، روی خاک قرار گرفته باشد. به این نقطه شراره درخت (root flare) هم می‌گویند. اگر ریشه‌های نهال در کیسه پیچیده شده‌اند تا هنگام جابه‌جایی آسیب نبینند، باید پیش از قراردادن نهال در گودال، این کیسه را جدا کنید تا ریشه‌ها آزاد باشند.

اگر خاکی که از گودال بیرون ریخته‌اید کلوخ دارد، با بیل روی آن بزنید تا کلوخ‌ها پودر شوند. سپس گودال را پر کنید و به‌آرامی با بیل روی قسمت‌های برآمده ضربه بزنید تا خاک صاف و یکدست شوید. می‌توانید این کار را با دست هم انجام بدهید. مراقب باشید خاک بیش از حد فشرده نشود، زیرا این‌طوری دیگر متخلخل نخواهد بود و به ریشه‌های گیاه اکسیژن نمی‌رسد. به یاد داشته باشید که خاک نباید با کود یا مواد دیگری ترکیب شده باشد. استفاده مستقیم از کود در کنار ریشه‌های گیاه آنها را می‌پوساند. بعد از پرکردن گودال، نوبت به آبیاری می‌رسد. به‌آرامی مقداری آب روی سطح گودال بریزید؛ آب‌ریختن با فشار زیاد خاک را می‌شوید یا آن را فشرده می‌کند. تا وقتی خاک پای درخت از آب اشباع شود، به آبیاری ادامه دهید. رطوبت زیاد باعث نشستن خاک اطراف ریشه‌ها می‌شود و درخت راحت‌تر در خانه جدیدش جای می‌گیرد.

چند روز بعد از کاشت درخت، روی سطح اطراف تنه آن مالچ یا خاک‌پوش بریزید. اگر به جنگل بروید، متوجه می‌شوید که سطح رویی خاک با موادی مثل برگ‌های خشک، تکه‌های چوب یا پوست درخت پوشانده شده است؛ به این پوشش «مالچ» می‌گویند. شما نیز باید برای حفظ رطوبت خاک، پیشگیری از رشد علف‌های هرز و تنظیم دما، پای درخت مالچ بریزید. دقت داشته باشید که دایره کوچکی به‌قطر ۱۰ سانتی‌متر در اطراف تنه درخت خالی و بدون مالچ بماند تا پوسیده نشود.