سورتینگ چیست؟
واژه سورتینگ مشتق شده از کلمه Sort می باشد. این کلمه به معنای مرتب سازی و دسته بندی است. در واقع سورتینگ اصطلاحی است که برای دسته بندی و درجه بندی محصولات مختلف به کار می رود. این فرایند کمک می کند تا محصولات بر اساس پارامترهای مختلفی سامان دهی و جداسازی شوند. عموما جداسازی محصولات بر اساس عوامل مختلفی مثل شکل ظاهری، ساختار، ابعاد و رنگ انجام می شود.
مفهوم سورتینگ برای دو منظور بسته بندی و دسته بندی استفاده می گردد. دسته بندی محصولات به معنی گروه بندی یک سری از محصولات با ویژگی های مشترک می باشد. در حالی که بسته بندی به منظور سامان دهی محصولات به کار می رود.
عموما سورتینگ برای مرتب سازی محصولات مختلفی از جمله محصولات دامی، مرغ، ماهی و محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.
🔽 معرفی انواع سورتینگ 🔽
نوع سورتینگ و دسته بندی محصولات مختلف وابسته به نوع آن محصول می باشد. این طبقه بندی ها بر اساس رنگ، اندازه، وزن و صورت می پذیرند.
برای مثال سورتینگ بر اساس رنگ بیشتر در مورد مواد غذایی همچون آجیل، محصولات روغنی و قهوه به کار برده می شود. هدف دستگاه از این جداسازی این است که دانه هایی که تغییر رنگ داده اند و یا بیش از حد رسیده اند را جدا کنند. چرا که در این دانه های تغییر رنگ یافته امکان وجود سم هایی مانند سم آرگوت را زیاد می کند. این دستگاه کمک می کند تا کشاورزان و شرکت های تولید کننده، آجیل ها و یا محصولات خوب را از محصولاتی با کیفیت پایین تر تفکیک کنند و به این صورت با هزینه کمتر، راندمان بالاتری داشته باشند.
🔽 انواع روش ها و دستگاه های سورتینگ 🔽
به طور کلی سورتینگ به دو روش انجام می شود. در یک روش نیروی انسانی محصولات را جداسازی می نماید، که البته خطای انسانی در این مورد بسیار زیاد است. علاوه بر آن، این نوع از جداسازی هزینه بر و زمان بر می باشد. ضمن اینکه نیروی انسانی توانایی کار کردن در مدت زمان محدودتری دارد و طی ساعات زیاد کاری خستگی بر او غلبه می کند و امکان دارد سرعت و دقت او را کاهش دهد. کارهای طولانی این چنینی به مرور زمان برای نیروی انسانی طاقت فرسا می شوند و امکان بروز عوارض نامناسب بر روی آنها وجود دارد.
انواع روش ها و دستگاه های سورتینگ یکی از روش های سورتینگ، جداسازی به وسیله نیروی انسانی است.
اما در روش بعدی، سورتینگ توسط دستگاه های لیزری و به کمک مادون قرمز انجام می شود. امکان خطا در این نوع از جداسازی کمتر می باشد. از همین رو محصولات با کیفیت بیشتری به دست مشتریان می رسد. هزینه و زمان کار با این دستگاه ها بسیار کمتر از روش قبلی می باشد. علاوه بر اینها دستگاه ها ساعات بیشتری کار می کنند و دقت و کیفیت کار آنها متغیر نمی باشد. به این صورت استفاده از نیروی انسانی به حداقل ممکن می رسد. به طور کلی دستگاه های سورتینگ شامل چندین نوع می شوند و هر کدام از این دستگاه ها وابسته به محصولی که تفکیک می کنند با هم متفاوت است.
نوع اول، دستگاه های سورتینگ لیزری و رنگی هستند. این دستگاه ها، محصولات را طبق حجم و رنگی که دستگاه اسکن می کند، دسته بندی می کنند. برای مثال از دستگاه های لیزری برای بسته بندی سبزیجات، رب، خیارشور و محصولات این چنینی استفاده می کنند.
نوع دوم، سورتینگ های نواری و دوار می باشند. این نوع از دستگاه ها دسته بندی محصولات را بر اساس سایز و حجم محصول دسته بندی می کنند. دستگاه های سورتینگ نواری بیشتر برای جداسازی انواع خرما، میوه هایی مانند هلو، سیب و غیره به کار می روند. سورتینگ های دوار نیز برای تفکیک و بسته بندی میوه های گرد به کار برده می شوند.
یکی دیگر از انواع دستگاه های سورتینگ، دستگاه صفحه لرزشی است. این دستگاه دارای یک صفحه نمایش لرزشی می باشد که برای تفکیک محصولات در مقدار زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه ها دوام بسیار خوبی دارند و صحت فرایند جداسازی در آنها بسیار بالا است. صفحه مستطیل شکل این دستگاه با سطح لرزش متفاوت دانه هایی که ویژگی های متفاوتی دارند را جدا می کنند. شدت لرزش و شیب صفحه این دستگاه قابلیت تنظیم دارد که از مزایای آن به حساب می آید. همچنین تمیز کردن و تعویض صفحات این دستگاه به سهولت انجام می شود. یکی دیگر از دلایل محبوبیت این دستگاه استهلاک کم آن با وجود کارایی زیادش می باشد. از همین رو نگهداری و تعمیر دستگاه های صفحه لرزشی هزینه زیادی ندارند.
از دیگر دستگاه های با کارایی بالا در این فرایند، می توان به دستگاه سورتینگ صنعتی اشاره نمود. این دستگاه با حرکت لرزش غباری دانه های مختلف در ابعاد و وزن های متفاوت را تفکیک می نماید. این دستگاه طراحی منحصر به فردی دارد و بیشتر برای محصولات صنعتی ای مناسب است که در میزان انبوه تولید می شوند. اغلب از این دستگاه برای جداسازی دانه های خشک استفاده می کنند.
در اطراف این دستگاه دو در قرار دارد که کار آن را ساده تر می کند و تسریع می بخشد. این دستگاه باعث افزایش بهره وری گیاهان و کاهش زمان فساد دانه ها می گردد. دستگاه های صنعتی دارای حرکت کنترلی و یک توزیع کننده هستند. این موضوع تفکیک محصولات را دقیق تر انجام می دهد و باعث می شود تا کیفیت محصولات بالاتر رود. از دیگر ویژگی های این دستگاه نسبت به دیگر دستگاه ها ایجاد فرکانس های بالاتر و چرخش بیشتر در هر دقیقه و حرکت جانبی به یک طرف همراه با لرزش سریع صافی می باشد که توانایی دستگاه را برای تفکیک بهتر بالا می برد.
علاوه بر این دستگاه ها، دستگاه های جداسازی و تفکیک دیگری هم وجود دارند که اغلب آنها از جنس فلزات مستحکم ساخته شده اند و قابل شستشو هستند.