روغن موتور ماشین به عنوان یکی از مهم ترین محصولات مصرفی خودرو شناخته میشود. وظیفه روغن موتور برای حفظ سلامت موتور ماشین بسیار حیاتی است، در این مقاله قصد داریم تا هر آنچه در مورد روغن موتور نیاز دارید بدانید در اختیارتان قرار دهیم، از نحوه تولید روغن موتور تا کار و تاثیر آن برروی موتور تا درجه کیفی و استاندارد های این محصول
“روغن موتور” (Motor Oil) ترکیبی از روغن پایه نفتی به همراه افزودنی هایی همچون ضد زنگ، ضد جوش، مواد پاک کننده و ضد اکسید است که مهم ترین وظیفه روغن در موتور روانکاری و کاهش سایش قطعات موتور در حین کار کردن می‌باشد، اما وظایف روغن موتور تنها به این موضوع محدود نمی‌شود، بلکه این ترکیب نقش های زیادی برعهده دارد که در نهایت منجر به عملکرد بهتر خودرو خواهد شد.
روغن موتور چیست؟
روغن موتور از موارد مصرفی خودرو محسوب میشود که نقش مهمی را در کارکرد درست آن بر عهده دارد، اما در پاسخ اینکه “روغن موتور چیست؟” باید گفت این محصول از ترکیب روغن های پایه و مواد افزودنی ساخته میشود، به طور کلی، روغن موتور ها از نفت خام لوبکات تولید شده و به عنوان ماده اولیه واحد های روغن سازی صنعتی ارسال میشود.
روغن موتور نقش بسیار حساسی را در روان کنندگی و تمیز کاری قطعات موتوری خودرو بر عهده دارد و بسته به نوع موتور از لحاظ قدرت و سرعت در قطعاتی همانند سیلندر، پیستون، سوپاپ، کاسه نمد، یاتاقان، واشرها، و … بکار می‌رود، روغن موتور مناسب هر خودرویی با توجه به اطلاعاتی که در دفترچه راهنما وجود دارد توسط کارخانه سازنده مشخص شده است.
انواع ترکیبات روغن موتور از زنگ زدن یا یخ زدن مجراهای داخلی قطعات نیز جلوگیری می‌کند، اصطکاک و ساییدگی قطعات را به حداقل می‌رساند و دارای کاربرد های بسیار دیگری نیز هست که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
بررسی کار و وظیفه روغن موتور
همانطور که گفته شد، روغن موتور نه تنها نقش بسیار مهمی در سیستم موتور ماشین دارد، بلکه نبود آن به کیفیت قطعات آسیب وارد کرده و در نهایت قطعات را دچار استهلاک و خرابی می‌کند. علاوه بر توضیحات کاملی که در مقاله چک کردن روغن موتور ماشین داده شده است، در ادامه به بررسی سوال “کار روغن موتور چیست؟” می‌پردازیم:
روانکاری و کاهش اصطکاک در موتور خودرو
اولین و “مهم ترین وظیفه روغن موتور“، روانکاری بین قطعات و جلوگیری از به وجود آمدن ساییدگی و اصطکاک قطعات می‌باشد، وجود این سیال در طول کار کردن خودرو در تمامی مجراهای مربوطه به حرکت درآمده و موجب روانسازی و کاهش استهلاک آنها میشود.
تمیز کردن رسوبات موتور
بر اثر عملکرد طولانی مدت موتور، رسوبات و کثیفی هایی که ناشی از احتراق سوخت هستند به مرور زمان در موتور به وجود می‌آید که باید به نحوی کاملا تمیز شود، چرا که موجب صدمه دیدن دیگر قطعات موتور خواهند شد، روغن موتور با دارا بودن قابلیت تمیز کردن رسوبات و کثیفی ها، موتور را خالی از این رسوبات و زائده ها نگه داشته و موجب عملکرد بهتر سیستم موتور خودرو میشود.
کاهش دمای موتور خودرو
کاهش دمای موتور که ناشی از کارکرد و احتراق داخلی موتور می‌باشد از دیگر کار های روغن موتور است که میزان قابل توجهی از گرمای حاصل از احتراق موتور را به خود جذب کرده و باعث کاهش دمای موتور ماشین میشود.
جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی قطعات موتوری
روغن موتور با توجه به ترکیبات شیمیایی که دارد از زنگ زدن و خوردگی مجراهای مختلف سیستم موتور خودرو جلوگیری می‌کند.
کاهش مصرف سوخت ماشین
اگر از روغن با گرید مناسب استفاده شود، روغن موتور راحت تر در موتور خواهد گشت و با کاهش فشار از روی پیستون ها، حرکت آنها سریع تر و راحت تر کرده و در نتیجه شاهد تاثیر چشمگیری در پایین آمدن میزان مصرف سوخت خواهیم بود.
ضربه گیری برای قطعات موتور
روغن موتور مناسب سبب کاهش اثرات منفی ضربه های وارده به قطعات متحرک در حین کار کردن موتور می شود.
نحوه تولید روغن موتور
به طور کلی، روغن موتور ها از ترکیبات روغن پایه و مواد افزودنی تولید می‌شوند که در ابتدا روغن پایه نفتی با استفاده از نفت خام لوبکات در پالایشگاه ها ساخته شده و به واحد های روغن سازی انتقال می‌یابد، در این مرحله، موادی که حاوی ترکیبات بنزینی هستند از آن به طور کامل زدوده شده و سپس موادی تحت عنوان رافینت که مواد حاصل از پالایش هستند به آن اضافه میشود، رافینت که حاوی روغن می‌باشد به بخش موم گیری که به جداسازی پارافین و موم می‌پردازند انتقال می‌یابد، در انتها تمامی مواد به بخش دیگری به نام فورفوراید ارسال شده تا روغن پایه نفتی در آنجا تولید شود.
بررسی انواع روغن موتور خودرو
روغن موتور ها از انواع مختلفی برخوردارند و بسته به متریال بکار رفته در آنها برای استفاده در خودرو های مختلف مناسب هستند، مهم ترین “انواع روغن موتور ماشین” عبارتند از:
- روغن مصنوعی یا سنتتیک
- روغن های معدنی یا مینرال
- روغن تصفیه ای یا مونوگرید
- روغن های ترکیب شده از مواد معدنی و مصنوعی (نیمه سنتتیک)
- روغن های بهینه سازی پایه معدنی
- روغن موتور گیاهی یا روغن موتور سبز