قطعا اقدام به ترک اعتیاد به مواد مخدر به آسانی اتفاق نمی‌افتد و فرد معتاد متحمل درد شدید و مشکلات زیادی خواهد شد. چنانچه روند طاقت فرسای ترک اعتیاد به مواد مخدر با حمایت عزیزان و نزدیکان فرد معتاد انجام گیرد، تحمل آن راحت تر خواهد شد. به دلیل وابستگی عاطفی و روحی اعضای خانواده با یکدیگر چنانچه یکی از اعضا به اعتیاد دچار شود، علاوه بر وی، دیگر اعضای خانواده نیز درگیر مشکلات و پیامدهای اعتیاد به مواد مخدر خواهند شد.

به همین دلیل زمانی که فرد معتاد تصمیم به ترک اعتیاد می‌گیرد، می‌توان از نقش حمایتی خانواده به عنوان کمک کننده و انگیزه دهنده به او استفاده کرد. اعضای خانواده به جای اینکه فرد معتاد را طرد نمایند و بر مشکلات موجود دامن بزنند، می‌تواند با یکدیگر به گفتگو نشسته و فرد معتاد را به ترک اعتیاد تشویق نمایند و او را مورد حمایت قرار دهند. به این ترتیب شخص معتاد احساس امنیت کرده و از اینکه خانواده، وی را مورد پشتیبانی قرار می‌دهند، احساس رضایت نموده و بر تصمیم به ترک اعتیاد به مواد مخدر مصمم‌تر می‌شود.

به دلیل اینکه اعضای خانواده با همدلی و محبت خود می‌توانند در تصمیم گیری فرد معتاد به ترک اعتیاد نقش افرینی داشته باشند و روند ترک را تسریع نمایند، باید گفت حضور و حمایت گرم تک تک اعضای خانواده در این دوران حائز اهمیت است. اگرچه می‌توان سهم بیشتری از این تاثیرگذاری را به همسر یا پدر و مادر اختصاص داد.

اعتیاد به مواد مخدر یک اتفاق ناخوشایند همراه با نتایج نامطلوب جسمی و روانی است. فرد معتاد دچارعارضه‌های روانی می‌شود که نجات از آن‌ها به آسانی محقق نخواهد شد. به همین دلیل خانواده باید در نظر داشته باشد که علاوه بر حمایت مالی و فیزیکی باید از لحاظ روانی نیز اقدامات لازم را انجام داده و فضای امن روانی را برای شخص معتاد فراهم بیاورند. اگر خانواده در این باب، به درستی عمل نکند و فرد معتاد را مورد حمایت روانی قرار ندهد، ممکن است سبب از دست دادن انگیزه در فرد معتاد شده و او را نسبت به ادامه روند ترک اعتیاد به مواد مخدر دلسرد نماید. موفقیت در ترک اعتیاد مهم‌ترین نقش خانواده در ترک اعتیاد است.

یکی دیگر از اقداماتی که باید توسط خانواده در زمان ترک اعتیاد انجام شود این است که اعضای خانواده از راهنمایی‌ها و مشاوره‌های روانشناسان و روانپزشکان فعال در عرصه ترک اعتیاد بهره مند شوند. همچنین الزامی است که فرد معتاد را به متخصص مربوطه ارجاع دهند و از درمان دارویی سرخود برای شخص معتاد جدا خودداری نمایند.

* افزایش انگیزه فرد معتاد به ادامه روند ترک اعتیاد

* همدلی و صمیمت بیشتر بین اعضای خانواده

* حس ارزشمندی و مهم بودن (فرد معتاد به این باور می‌رسد که هنوز هم برای اعضای خانواده خود مهم است و آن ها به وی علاقه دارند. در نتیجه بر تصمیم خود به ترک اعتیاد متمرکزتر خواهد شد)

* ترمیم روابط آسیب دیده

* افزایش اعتماد به نفس شخص معتاد

با توجه به اینکه فرد معتاد می‌خواهد از یک حالت بدنی به حالت دیگر تغییر یابد و سموم ناشی از مواد مخدر را در بدن خود از بین ببرد، ممکن است از لحاظ جسمی و روانی دچار پریشانی شود و حالت‌های عصبی و پرخاشگرانه‌ای را بروز دهد. گاهی نیز ممکن است فریادهایی از عجز و ناتوانی بزند و برای کاهش درد خود طلب مواد مخدر نماید. اعضای خانواده باید نسبت به این واکنش‌ها و رفتارها صبور بوده و سریعا تسلیم نشوند. چرا که تحمل درد لازمه روند ترک اعتیاد می‌باشد.