بتن در ساختوساز بسیار مورد استفاده قرار میگیرد که از سیمان، سنگدانهها (شن و ماسه)، آب و مواد افزودنی ساخته میشود. برای به دست آوردن بهترین کیفیت بتن، طرح اختلاط نیاز است. اگر مصالح تشکیلدهنده بتن مطابق با طرح اختلاط نباشند یا اگر به طور صحیح با یکدیگر مخلوط نشوند، احتمال بهدست آوردن بتن بسیار ضعیفی وجود دارد. بتونیر دستگاهی است که به مخلوط کردن مصالح تشکیلدهنده کمک کرده و خمیر بتونی را در شرایط کارآمد قرار میدهند. به عبارت دیگر، دستگاه مورد استفاده برای مخلوط کردن بتن به عنوان میکسر بتن مکانیکی یا به عبارتی ساده میکسر بتنی شناخته میشود. میکسر بتن برای مخلوط کردن سیمان با سنگدانهها از جمله شن و ماسه به همراه آب استفاده میکند. بتونیرها نه تنها باید به یکنواختی مخلوط دست یابند بلکه باید مخلوط را نیز بدون ایجاد مزاحمت در یکنواختی تخلیه کنند.
انواع بتونیر یا میکسر بتن
میکسر دستهای (Batch Mixer)
همانطور که از نام این دستگاه پیدا است، این نوع میکسر بتن یک دسته را به طور همزمان تولید میکند. به این معنا که بر حسب زمان و نیاز کار، مخلوط را آماده میکند و از دوباره نیاز به آمادهسازی مخلوط جدید است. یکسرهای دستهای دارای یک باکتِ (جام یا دیگ) متشکل از تیغهها است که هنگام چرخش مخلوط بتن را آماده میکنند. سرعت چرخش، زاویه پرهها و در بعضی موارد زاویه شیب باکت قابل کنترل است. اینها متداولترین میکسرهای بتونی هستند و ترجیحاً در پروژههای کوچک و متوسط کاربرد دارند. میکسر پیوسته (Continuous Mixer) این بتونیرهای بدون هیچگونه وقفهای و تا زمانی که کار ادامه داشته باشد مخلوط بتنی را آماده میکنند. آنها به طور مداوم از مواد اولیه تغذیه میشوند و بتن به محض آمادهسازی مخلوط توسط کارگران ساختمانی تخلیه و جمعآوری میشود. بتونیر پیوسته معمولاً در خود محل پروژه تنظیم میشود. آنها یک واحد تغذیه جداگانه برای جذب مواد تشکیل دهنده بتن و یک واحد میکسر برای مخلوط کردن بتن و یک مکانیسم تخلیه برای پخش بتن در سطح دارند.فرق بتونیر دنده زیر و دنده کمری
فرق و اختلاف دیگ در بتونیر ها که وظیفه چرخش دورانی و مخلوط کردن متریال را دارد که برای چرخش خود نیاز به نیرو و انرژی ای دارد که به وسیله موتور های برقی یا بنزینی و گازوئیلی تأمین می شود. نیروی چرخشی به وسیله شفت به بدنه دیگ به دو روش منتقل می شود. روش اول آن است که به وسیله چرخدنده هایی که دور دیگ متصل می باشند و به اصطلاح دنده کمری و یا دنده دور می نامند، وارده شده و دیگ را می چرخاند.
در روش دوم که چرخ دنده در زیر دیگ تعبیه شده است، به وسیله زنجیر و به حالت دیفرانسیل دیگ را به حرکت در می آورد که در این نوع تجهیز صدای کمتری داشته ولی در عوض استهلاک بالایی دارد و در نمونه اول که دنده از دور و کمری بود این مشخصات بلعکس عمل می کند.چطور از دستگاه میکسر بتن خود حفاظت کنیم؟
بتونیر ها نباید به سرعت حرکت کنند زیرا بدون کمک فنر می باشند. در صورت یدک کش کردن نیز سرعت حرکت داده نشود، زیرا باعث شل شدن اتصالات بر اثر ضربات وارد شده می شود در نتیجه باعث خرابی دستگاه می شود.
همچنین این محصولات مجهز به دو چرخ درجه دو و روکش شده می باشند که لازم است در محافظت از آنها نهایت دقت به عمل آید. بهترین روش ساخت بتن آن است که: اول آب را در دیگ ریخته، دیگ را به حرکت در آورید و سپس ماسه سیمان را اضافه کنید. زیرا در غیر این صورت متریال چسبیده و با تکان خودرن های دیگ، محور دچار خرابی می شود. لازم است جهت عمر بیشتر دستگاه، پس از هر بار بتن سازی، داخل دیگ را شسته و تمیز کنید. گیربکس نیاز به واسکازین دارد که مادام باید تهیه و سرویس شود. موتور ها نیازمند سرویس هستند که باید هر ۵۰۰ ساعت یک بار سرویس شوند. برای یدک کش کردن حتماً از اتصال کامل اطمینان داشته باشید. در مکان های نامناسب و شیب دار حتماً چرخ ها را به وسیله شیئ ای قفل نمایید. از ضربه زدن به دیگ و موتور بپرهیزید. دقت داشته باشید برق ورودی بدون نوسان و افت ولتاژ باشد. دیگ دستگاه تنها در زمان بارگیری و تخلیه به گردش درآید. برای حمل دستگاه بایستی توجه داشت به برق متصل نباشد.