یکی از تجهیزات پرکاربرد در حوزه چشم پزشکی، دستگاهی به نام افتالموسکوپ- Ophthalmoscope می باشد که عموما به منظور بررسی و معاینه اختلالات موجود در زجاجیه و شبکیه چشم مورد استفاده قرار می گیرد. همان طور که می دانید، تغییرات سطح چشم، گویای بسیاری از بیماری های داخلی محسوب می شود که در مورد صورت تشخیص صحیح و به موقع، امکان پیشرفت بیماری به حداقل می رسد. به همین دلیل، دستگاه افتالموسکوپ، از اهمیت ویژه ای در این راستا برخوردار است.

همان طور که اشاره شد، معاینه چشم بیمار، اطلاعات بی شماری در خصوص حال عمومی آن در اختیار پزشکان قرار می دهد. از جمله اختلالاتی که از طریق افتالموسکوپ قابل مشاهده و یا حتی پیشگیری هستند: ▪️ تومور های مغزی ▪️ رتینوپاتی دیابتی ▪️ افزایش فشار خون ▪️ تغییر در عروق مغز ▪️ سکته مغزی ▪️ بیماری های قلبی و عروقی ▪️ افزایش فشار داخل جمجمه ▪️ و... می باشند.

این دستگاه به منظور تسهیل و در اختیار گذاشتن دامنه وسیعی برای معاینه ، در دو نوع عمده مستقیم و غیر مستقیم تولید می شود. ▪️ افتالموسکوپ مستقیم: یکی از رایج ترین ابزار معاینه مخصوصا در مطب پزشکان عمومی ، افتالموسکوپ مستقیم می باشد . این ابزار با ساختاری کوچک ، حاوی چندین عدسی با دقت بزرگنمایی بالا است که توانایی 15 برابر کردن تصویر را دارا می باشد.

▪️ افتالموسکوپ غیر مستقیم: این محصول امکان بررسی چشم در سطح بیشتری را برای پزشک مهیا می کند . در ساخت این دستگاه ، دو قسمت مجزا را در نظر گرفته اند که شامل یک عدسی کوچک و یک پیشانی بند مجهز به منبع نور می باشد . در چنین شرایطی ، امکان استفاده از هر دو دست پزشک برای بررسی دقیق تر سوژه به وجود می آید. لازم به ذکر است که علاوه بر دسته بندی ذکر شده ، نوع دیگری از افتالموسکوپ نیز به بازار عرضه شده است که در اصطلاح به آن Slit-lamp گفته می شود . اگر تا به حال برای بررسی میزان دید چشم هایتان به چشم پزشک مراجعه کرده باشید ، حتما با این دستگاه آشنا خواهید بود . در واقع این ابزار با فراهم آوردن فضایی سه بعدی برای پزشک ، امکان بررسی فوندوس را نیز میسر کرده است.

افتالموسکوپ با فناوری پیشرفته و کارایی منحصر به فرد ، موجب افزایش طرفداران در تمامی رشته های پزشکی شده است . تنوع ساخت این محصول بسیار زیاد بوده و در انواع مختلف جیبی ، ثابت و... در حال تولید می باشد . برای افزایش کارایی دستگاه می توانید از لامپ های هالوژن با روشنایی بیشتر استفاده نمایید و اختلالات بیمار را به وضوح مشاهده کنید.

انجام معاینه توسط این دستگاه بر اساس مدل های نام برده متفاوت می باشد . بررسی در دو نوع slit-lamp و غیر مستقیم با چکاندن قطره ای مخصوص امکان پذیر خواهد بود که در نوع مستقیم نیازی به استفاده از قطره نخواهد بود . از جمله عوارض احتمالی این قطره می توان به مواردی نظیر : تاری دید موقتی ، سرگیجه ، حالت تهوع ، خشکی دهان و... اشاره کرد . البته در مواردی نیز امکان بروز آلرژی در فرد وجود دارد که پزشک معالج میبایست قبل از اعمال قطره برای بیمار ، نسبت به این مسئله آگاهی لازم را کسب کند.

افتالموسکوپ نیز همانند بسیاری از تجهیزات پزشکی ساخته دست بشر ، دارای درصدی خطا می باشد که البته این میزان بسیار ناچیز تخمین زده شده است . به طور کلی برای این محصول دقت اندازه گیری بیش از نود درصد در نظر گرفته شده است که همین امر، گامی بزرگ در عرصه طبابت محسوب شده که سبب تشخیص آسان و قطعی از سوی پزشک می شود.