MDF مخفف کلمه ی Medium Density Fiberboard به معنای تخته چوب با تراکم یا چگالی متوسط است که بسیار شبیه به تخته خرده چوب (نئوپان) میباشد اما بسیار قویتر از آن است و امروزه کاربرد های فراوانی در صنایع مختلف از جمله کابینت سازی دارد. خیلی از افراد به دلیل کاربرد های مشابه در بعضی موارد، از ام دی اف به جای پلای وود یا تخته چندلایی استفاده میکنند، که کار درستی نیست زیرا از لحاظ ساختار و ویژگی بسیار با یکدیگر متفاوت هستند و تنها در برخی موارد، کاربرد یکسان دارند.
ام دی اف چگونه ساخته میشود؟
روش ساخت ام دی اف به شرح زیر است:
آماده سازی چوب تولید ام دی اف با کیفیت با انتخاب و تصفیه مواد اولیه آغاز می شود که اکثر آنها از تراشه های باقی مانده از کارخانه های چوب بری و تولید پلای وود بازیافت میشوند. مواد اولیه ابتدا با استفاده از آهن ربا از هر گونه ناخالصی های فلزی پاک میگردد. سپس مواد به قطعات بزرگ و پوسته های کوچک تقسیم می شوند. پوسته ها به تکه های خاک اره و تراشه های چوب جدا میشوند. مواد خام خوب و بدون عیب جمع آوری شده، در سطل شستشو ریخته میشوند. در سطل شستشو بخار تزریق میگردد تا مواد گرم و نرم شوند. این مواد از یک چرخنده عبور میکنند که این عمل باعث فشرده شدن الیاف و حذف آب میشود. سپس مواد فشرده شده به یک تصفیه کننده منتقل می شود که مواد را به الیاف قابل استفاده تبدیل میکند. گاهی اوقات مواد فشره شده برای بهبود خلوص فیبر ممکن است مرحله دوم تصفیه را نیز طی کنند.
حرارت و فشار قبل از مرحله تصفیه، به الیاف فشرده شده رزین اضافه میشود تا تحمل فرمالدئید مخلوط افزایش پیدا کند و پس از تصفیه نیز به مخلوط کاتالیزور اضافه میشود. سپس الیاف را داخل خشک کن برده تا با روغن یا گاز گرم شود. در این مرحله توازن نسبت رزین اضافه شده به الیاف موجود به دقت کنترل میشود. در مرحله بعدی، الیاف از طریق رول های اسکالپینگ تحت فشار قرار می گیرد تا ورقه ای با ضخامت یکنواخت تولید شود. این ورقه چندین مرحله فشار را طی می کند تا به اندازه مورد نظر برسد. یک دستگاه پرس مداوم با نظارت بر ارتفاع ورقه، آن را با سرعت یکنواخت فشرده می کند. پرس ها به کنترل الکترونیکی مجهز هستند تا ورقه با چگالی و مقاومت مطلوب ساخته شود. ورقه حاصله با استفاده از اره قبل از خنک شدن به طول مناسب بریده میشود.
سنباده زدن برای رسیدن به سطح صاف، به کمک کمربندهای پوشیده شده از ساینده های مختلفی، سطح مورد نظر صیقل داده میشود. بدین منظور معمولا از کاربید سیلیکون استفاده میگردد اما با توجه به نیاز به سطوح ریزتر، ساینده های سرامیکی دیگری از جمله آلومینای زیرکونیا و اکسید آلومینیوم نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
فرآیند پایانی اولین مرحله از فرآیند پایانی، برش است. برای برش در اندازه های مختلف، از تیغ های مختلف استفاده میشود. بسته به کارایی مورد نظر، تخته ها در ابعاد و ضخامت های متفاوتی برش میخورد. مرحله دوم فرآیند پایانی، لمینیت است. در این مرحله تخته بین دو رول ارسال می شود و بین دو رول، چسب زده میشود. بدین ترتیب روکش ها به وسیله چسب به تخته فیبر متصل میشوند. برای پوشش نهایی از وینیل، فویل و… استفاده میگردد. این روکش ها توسط دستگاه لمینیت چسبانده میشوند.
انواع ام دی اف
ام دی اف بر اساس چگالی یا تراکم به سه دسته تقسیم میشود: 🟠 LDF LDF مخفف Low Density Fiberboard است که به معنی تخته فیبر با چگالی کم است. با آن L-MDF یه معنی ام دی اف با چگالی پایین نیز میگویند. 🟠 MDF این نوع همان چیزی است که در موردش پیشتر سخن گفتیم و با آن تا حدودی آشنا شدید. 🟠 HDF HDF نیز مخفف High Density Fiberboard است که به معنی تخته فیبر با چگالی بالا میباشد. MDF را به دسته های دیگری نیز میتوان تقسیم بندی کرد که به شرح زیر است: 🟠 Particle Board تخته خرده چوب یکی از انواع متداول ام دی اف است. در تخته خرده چوب از مواد اولیه متنوعی استفاده میشود که با تجزیه و پردازش، ذرات سازنده تخته چوب را در اندازه ها و اشکال مختلفی ایجاد کند. سپس تمام ذرات ایجاد شده را توسط رزین به یکدیگر میچسبانیم. تخته خرده چوب معمولا برای ساخت مبلمان کوچک برای قسمت نشیمن خانه، اتاق خواب و آشپزخانه به کار گرفته میشود. 🟠 Fiber Board تخته فیبر در دمای پایینتر از تولید ام دی اف و همچنین در یک فرآیند خشک ساخته میشود. همه تخته های فیبر با استفاده از رزین های فرمالدئید که معمولا اوره یا فنل فرمالدئید هستند، به یکدیگر متصل میشوند. این رزین ها حتی گاهی در سطوح بسیار پایین می توانند باعث تحریک چشم، بینی، گلو و غشاهای مخاطی شوند. به همین دلیل کنترل های زیادی بر روی تخته فیبر وجود دارد که میزان قرار گرفتن در معرض این عوامل مضر را به پایین ترین سطح ممکن کاهش میدهد. 🟠 Laminated Board تخته لمینیت نوع دیگری از MDF است که می تواند برای طیف وسیعی از پروژه های ساختمانی مورد استفاده قرار گیرد. تخته لمینیت با استفاده از دانه های چوب مختلف تولید می شود. سپس هر لایه از محصولات چوبی بهم چسبانده میشوند و به صفحه، لمینیت یا روکش متصل میشود که تخته مقاومت بیشتری داشته باشد.