ماسه به سنگ‌ریزه‌هایی گفته می‌شود که از شن خوردتر بوده و معمولا در کنار دریا و سواحل به راحتی دیده می‌شوند.

زمانی که یک تخته سنگ بزرگ در برابر باد یا باران و همچنین یخبندان قرار دارد، متلاشی شده و به دانه‌های ریزی تبدیل می‌شود.

ماسه یکی از مصالح ساختمانی است که با آهک مخلوط شده و مخلوط این دو، به عنوان مقاوم کننده پی سازه‌های آجری و کارهای آجری استفاده می‌شود.

شن و ماسه قسمت اصلی بتن را تشکیل می‌دهند.

با توجه به مقاومت ساختمان‌های بتنی در مقابل عوامل جوی و عمر طولانی‌تری نسبت به ساختمان‌های فلزی و آجری دارد.

همچنین با توجه به امکان تهیه سریع و ارزان و آسان مصالحی که برای ساختن ساختمان‌های بتنی مصرف می‌شود که قسمت عمده شن و ماسه می‌باشد.

اندازه استاندارد آن ۰٫۰۶ میلیمتر تا ۲ میلیمتر می‌باشد.

این نوع از سنگ‌دانه‌ها مانند ماسه از جدا شدن و همچنین خرد شدن سنگ‌های طبیعی جمع‌آوری می‌شوند.

از نظر سایز این نوع از سنگ‌دانه‌ها اندازه‌ای در حدود 2 تا 60 میلیمتر دارند.

بسته به سایز و نوع آنها به نام شن نخودی یا شن بادامی شناخته می‌شوند.

شن و ماسه طبیعی از روی هم غلطیدن تکه‌های سنگ در اثر، جریان آب رودخانه‌ها و خرد شدن آنها تولید می‌شود.

ممکن است راهی طولانی را با سنگ‌های دیگر در بستر رودخانه طی نماید.

در نتیجه دانه‌های شن و ماسه حاصل از جریان آب رودخانه گرد گوشه هستند.

در صورتی که دانه‌های شن و ماسه شکسته نیز دارای گوشه است.

دانه‌های گرد گوشه بعلت آنکه سطح آنها صیقلی می‌باشد دارای اصطحکاک داخلی کمتری بوده و بهتر به روی هم می‌لغزد.

همچنین در ملات‌های ماسه سیمان بهتر زیر ماله بنا شکل می‌گیرند و زیر آجر یا فرش موزاییک یا سنگ‌فرش پهن می‌شوند.

در بتن‌ریزی نیز روی همدیگر لغزیده و حجم قالب را پر می‌نمایند.

در صورتی که شن و ماسه شکسته بعلت تیز گوشه بودن اصطحکاک داخلی بالایی بین دانه‌ها وجود دارند و دارای لغزندگی مناسب به روی هم نیستند.

ولی دانه‌های شکسته بعلت همین اصطحکاک داخلی زیاد و تیز گوشه بودن در راه‌سازی مخصوصاً در قسمت روسازی راه بیشترین مصرف را دارند.

راه‌سازی

مصالح خرده سنگی دارای مشخصات و عملكرد خاص در قشرهای زير و لايه‌های فوقانی راه بكار گرفته می‌شوند.

آسفالت

مشخصات مصالح خرده سنگی بسته به نوع آسفالت و محل مصرف آن تغيير می‌كند.

بالاست

بايد بتواند علاوه بر نگهداری ريل‌ها و توزيع بار چرخ‌ها، زهكشی زيرسازی راه‌آهن را نيز انجام دهد.

مصالح نفوذ پذير

به عنوان فيلتر و زهكش در سازه‌های مختلف از جمله در سدهای خاكی به مصرف میرسد.

مصالح نفوذ ناپذير

جهت آب‌بندی ديواره مخازن و كانال‌ها، هسته‌های نفوذ ناپذير در سدهای خاكی و مانند آن بكار گرفته می‌شود.

لايه‌های مقاوم در برابر فرسايش

در بستر رودها، كانال‌ها، سطح خارجی سدهای خاكی و سنگ ريزه‌ای، حوضچه آرامش سدها و موج شكن‌ها به كار گرفته می‌شود.

همچنین سازه را در مقابل هوازدگی و عمل فرسايش آب باران، خشك و مرطوب شدن، يخ زدن و ذوب مكرر و اثر امواج محافظت می‌نمايد.

خاكريز

مصالح خرده سنگی در بدنه سدهای خاكی، به عنوان پركننده پشت كار در معادن و پشت ديواره‌های حايل در راه‌سازی و مانند آن مصارف زيادی دارد.

مصارف صنعتی

انواع شن و ماسه سيليسِی خالص در شيشه‌سازی، ريخته‌گری، تصفيه آب و غيره نيز مصرف می‌شود.