انواع پاک کن مورد استفاده در طراحی

پاک کن وسیله‌ای برای حذف اشتباهات است اما کارکرد آن در طراحی متفاوت می‌شود. هنرمندان از انواع پاک کن طراحی برای مقاصد گوناگون استفاده می‌کنند.

بهترین پاک کن را باید با توجه به نیاز و کارکرد مورد نظر انتخاب کرد. در ادامه می‌خواهیم به صورت مفصل در مورد انواع پاک کن های مخصوص طراحی صحبت کنیم و به این موضوعات بپردازیم

پیش از آن‌که با انواع پاک کن طراحی آشنا شوید، خوب است بدانید گاهی از پاک کن به جای تصحیح برای ترسیم استفاده می‌شود. طراحی با پاک کن کاملا عکس طراحی‌های معمول است.

ما در ترسیم‌های معمول روی صفحه سپید، با مداد به طراحی و رسم می‌پردازیم و در صورت ایجاد خطا آن را با پاک کن اصلاح می‌کنیم. در حالی‌که در طراحی با پاک کن، ابتدا زمینه‌ی کار مدادی می‌شود.

این سطح مدادی شده باید به صورت سایه‌زنی و بدون پدیدآمدن خطوط تیز و واضح ایجاد شود. سپس به کمک یک پاک کن مناسب، قسمت‌هایی که قصد داریم معلوم شود را پاک می‌کنیم و با آشکار شدن سپیدی کاغذ در این قسمت‌ها، نقش ایجاد می‌شود.

شاید این تکنیک قدری ابتدایی به نظر برسد اما هنرمندان مجرب نیز البته با کمک ابزارها و پاک کن های طراحی این نقش‌ها را به شکلی ظریف در اثر هنری خود ایجاد می‌کنند.

نوع دیگری از انواع پاک کن طراحی، نوع صابونی است. قدرت پاک کنندگی آن نسبتا کم است اما بسیار نرم است و به همین خاطر آسیبی به بافت کاغذ نمی‌رساند. به همین دلیل شاید بتوان از آن برای پاک کردن سایه‌های کم‌جان استفاده کرد.پسماند و ضایعات این پاک‌کن نیز بسیار ناچیز است. به دلیل بافت خاص نرم آن، هنگام استفاده، در دست حالت پودری پیدا می‌کند.بنابراین تنها مزیت آن در آسیب نرساندن به کاغذ و کم بودن پسماند است. پس می‌توانید آن را نیز در کنار دیگر انواع پاک کن طراحی استفاده کنید.

⚠️ این پاک کن اصلا برای تکنیک‌های سیاه قلم و نقاشی مداد رنگی توصیه نمی‌شود. زیرا هم کنترل پایینی دارد، هم دقت کار با آن کم است و هم قدرت چندانی در پاک کنندگی ندارد. ⚠️

این پاک کن از خاص‌ترین انواع پاک کن طراحی است. ساختار و متریال ویژه‌ای که پاک کن خمیری دارد، روش متفاوت استفاده از آن و نداشتن پسماند، آن را تبدیل به یک پاک کن متفاوت کرده است.

پاک کن خمیری کاملا در دست به شکل دلخواه درمی‌آید. همچنین هم به دلیل جنس خمیری و نرم و هم به دلیل طرز استفاده به بافت کاغذ آسیب نمی‌زند.طرز استفاده از پاک کن خمیری با کشیدن و حرکت دادن روی کاغذ نیست. بلکه با عمودی قرار دادن، قدری فشار دادن و برداشتن از روی کاغذ کار خود را انجام می‌دهد.

عدم تولید پسماند نیز از مزایای دیگر آن است. از این پاک کن در سیاه قلم زیاد استفاده می‌شود. کارکرد آن در پاک کردن خطاها نیست بلکه بخش‌های مورد نظر را کم‌رنگ می‌کند.

با فرم دادن به آن می‌توانیم ضخامت مورد نظر را روی کاغذ پاک کرد. همچنین سیاهی پودر زغال و گرافیت به خود جذب می‌کند. در نهایت همه این ویژگی‌ها آنرا به یکی از ملزومات تکنیک سیاه قلم تبدیل کرده است.

از دیگر پاکن های طراحی، پاک کن مدادی هم مشهور است. این پاک کن در تکنیک‌های سیاه قلم و مدادرنگی کاربرد بیشتری دارد. مغز آن از ماده وینیل است؛ ماده‌ای محکم که قابلیت تراشیده شدن دارد.

به دلیل همین سختی نیز می‌تواند به کاغذ آسیب برساند. قدرت پاک کنندگی پاک کن مدادی بسیار پایین است و برای تصحیح خطا استفاده نمی‌شود. معمولاً در انتهای پاک کن مدادی یک فرچه برای محو کردن و جمع آوری ضایعات پاک کن از سطح کاغذ قرار دارد.

این پاک کن شبیه به اتود طراحی شده است و با یک دکمه فشاری قابل کنترل است. مغز این نوع از پاکن های طراحی، در اندازه‌های مختلفی طراحی و تولید می‌شود.

دقیقا همانند اتودهای گرافیتی، مغز پاک‌کن اتودی را می‌توان بعد از اتمام تعویض و تجدید کرد. پاک کن اتودی قدرت پاک کنندگی خوبی دارد و دقت آن نیز مزیت محسوب می‌شود.در تکنیک‌های مدادرنگی و سیاه قلم استفاده می‌شود. نقاشی با پاک کن اتودی برای ظریف کاری‌ها، با توجه به دقت و ظرافت آن بسیار راحت است.

پاک کن های طراحی اتودی می‌توانند سر چهارگوش یا گرد (استوانه‌ای) داشته باشند. از این پاک کن گاهی برای ترسیم کردن نیز استفاده می‌شود.

طراحی با پاک کن برقی، سرعت بیشتری دارد و به همین دلیل از یک وسیله فانتزی به وسیله‌ای که مورد علاقه نقاشان حرفه‌ای است، تغییر کاربری یافته است.

هنرجویان در آموزش طراحی با پاک کن نحوه استفاده از این ابزار را نیز فرا می‌گیرند. فرم پاک کن برقی با ارگونومی دست تناسب دارد بنابراین هنرمند حین کار با آن راحت است.

بهتر است افراد مبتدی از این انواع پاک کن طراحی استفاده نکنند زیرا نیازمند تسلطی نسبی است اما بازهم تصمیم نهایی به صلاح‌دید استاد راهنما بستگی دارد.اگر در نقاشی و طراحی صاحب تجربه هستید، احتمالا با قدری تمرین می‌توانید بر روش کار آن تسلط پیدا کنید. سرعت و ظرافت این پاک کن در صورت استفاده مسلط و درست، می‌تواند آن را به وسیله‌ای محبوب برای هنرمندان تبدیل کند.

سر پاک کن های برقی قابل تعویض است. دستگاه پاک کن برقی معمولاً از باطری‌های AAA تغذیه می‌شود.

مهم‌ترین علت استفاده از این پاک کن این است که سر مدور دارد. بنابراین نیاز نیست حین طراحی و نقاشی پاک کن روی کاغذ حرکت کند تا کار خود را انجام دهد. به همین دلیل نواحی اطراف قسمتی که می‌خواهید پاک کنید، از پاک شدن در امان است.

آشنایی با انواع پاک کن طراحی به شما کمک می‌کند برای تکمیل اثر هنری خود از ابزار متنوع‌تری استفاده کنید. برای انتخاب و استفاده از پاک کن ها بهتر است به توصیه‌های استاد راهنمای خود نیز توجه کنید. البته برخی آگاهی‌ها نیز با تجربه و به تدریج به دست می‌آیند.