برای همه ما گاهی پیش می آید که از چیدمان چوبی و قدیمی منزلمان خسته می شویم و دوست داریم تغییراتی را در آن ایجاد کنیم. اما تغییر دکوراسیون همیشه با خرید و جایگزین کردن وسایل جدید همراه است که برای این خریدها هزینه زیادی باید مصرف شود.

پس باید به دنبال یک راه بهتر بود تا علاوه بر ایجاد تغییرات، هزینه زیادی را دربر نداشته باشد.

ایجاد نمای کهنه کاری در وسایل چوبی مثل مبلمان، سرویس خواب و میز آرایش، یکی از این روش ها است که زیبایی خاصی به چیدمان خانه شما می دهد و همزمان باعث می شود روح تازه ای در خانه جاری شود. ضمن اینکه هزینه کهنه کاری چندان زیاد نیست و به راحتی میتوانید با استفاده از این روش، تغییرات اساسی در دکوراسیون منزل خود ایجاد کنید. پس اگر شما هم از وسایل قدیمی و چوبی منزلتان خسته شده و دوست دارید تغییری در شکل و شمایل آنها ایجاد کنید، یا اینکه به وسایل عتیقه علاقه مند هستید و هزینه خرید چنین وسایلی را ندارید، با ما همراه باشید تا نحوه کهنه کاری روی چوب را به شما آموزش دهیم و بتوانید به راحتی صاحب یکی از این مدل ها شوید.

کهنه کاری هنری است که به هر شئ رنگ پذیر، رنگ و بوی تاریخی می دهد. تصور این که بتوان با بازی رنگ ها، در طرح و بافت یک شئ تغییر ایجاد کرد، دشوار است. اما امروزه این کار، روی اجسام زیادی انجام می شود و طرفداران زیادی دارد. یکی از انواع کهنه کاری ها، تکنیک کهنه کاری روی چوب است که امروزه، آن را به عنوان پتینه کاری نیز می شناسند و بهتر است قبل از آموزش، اطلاعاتی کلی درباره آن داشته باشید. در واقع کهنه کاری روی چوب، به ترکیب چند رنگ و ایجاد لایه‌های رنگی متفاوت بر روی چوب گفته می‌شود.

با استفاده از این هنر، می توانید تمام لوازم چوبی را به حالت کهنه در آورید. البته چون چوب ها انواع مختلفی دارند و از نظر بافت و انسجام با یکدیگر تفاوت دارند، رنگ پذیری شان نیز وابسته به بافت و تراکم چوب متفاوت است. برخی از رنگ ها قادر به نمایان کردن گره ها و موج های چوب هستند و در مقابل برخی از انواع رنگ ها، ذات پوششی دارند؛ به این معنا که پس از رنگ آمیزی چوب نمی توان گره های چوبی را نمایان کرد. با کمک بافت های کهنه کاری شده و اکسید شدن می توان روی اجسام، شیارهایی ایجاد کرد تا کهنه به نظر برسند.

🔹 کهنه کاری به وسیله رنگ های حلّال در آب
🔹 کهنه کاری روی چوب با جوهر رنگ
🔹 کهنه کاری روی چوب با لاک الکل
🔹 کهنه کاری روی چوب با شاپان
🔹 کهنه کاری روی چوب با رنگ روغنی

در تمامی روش ها، باید ابتدا وسیله چوبی مورد نظرتان را انتخاب کنید. این چوب می تواند حتی نئوپان روکش شده نیز باشد.
برای گام اول باید سطح چوب را پاک کنید تا اثری از آلودگی روی چوب باقی نماند. ابتدا با دقت، تمامی سطوح را از هرگونه گرد و خاک و دوده پاک کنید و بعد می توانید از مقداری الکل سفید برای تمیز کردن سطح چوب استفاده کنید. یادتان باشد، قبل از رنگ آمیزی مطمئن شوید که وسیله تان کاملا خشک است.
در ادامه، به آرامی تمامی سطوح را سمباده بزنید. اگر با رنگ قبلی مشکلی ندارید لازم نیست روی نواحی اصلی چوب سمباده بزنید. فقط به آرامی سطح را هموار کنید تا به راحتی رنگ روی سطح بنشیند. روی گوشه‌ها و کنج‌ها که نیاز به کهنه کاری بیشتری دارند، حسابی سمباده بزنید. اگر قصد دارید شکل وسیله چوبی تان مانند چوب خام شود، باید از سمباده قوی‌تری استفاده کنید. اگر روی وسیله چوبی خود چند لایه رنگ از قبل زده شده است که دوست ندارید آن رنگ‌ها روی کار جدید دیده شود، باید شدت سمباده زدن را کمی بیشتر کنید.

در کهنه کاری به وسیله رنگ های حلّال در آب، از آنجا که پوشش کلی ایجاد نمی شود، فقط قسمت های روشن چوب را رنگ آمیزی می کنند تا گره های چوب بهتر دیده شوند. رنگ های محلول در آب را با روغن برزک مخلوط و توسط قلمو بر روی کار بکشید. در همان حالت با دست دیگر و یک پارچه بدون پرز، سطح کار را پاک کنید. این کار باید قبل از خشک شدن رنگ انجام شده و کمی سرعت عمل نیاز دارد.

در کهنه کاری به وسیله جوهر رنگ، چنانچه جوهر رنگ کمی غلظت داشته باشد می توان با تینر فوری و یا الکل صنعتی آن را رقیق کرد. جوهر رنگ را می توان به وسیله پارچه بدون پرز، پیستوله و یا قلمو روی سطح کار کشید. لازم است تا بعد از یک لایه رنگ آمیزی، سطح کار کاملا خشک شود. سپس می توان رنگ آمیزی دوم را انجام داد. رنگ آمیزی سوم موجب ناپدید شدن آثار قلمو و پارچه شده و رنگ یکنواختی بر روی چوب به وجود خواهد آمد.

در کهنه کاری به وسیله لاک الکل، یک قوطی ۱۰۰ گرمی لاک الکل را با یک شیشه الکل اتیلن ترکیب کرده و کهنه کاری را شروع کنید. این تکنیک همانند جوهر رنگ، با پنبه و یا دستمال قابل اجراست و بیشتر به منظور حفظ رنگ طبیعی چوب مورد استفاده قرار می گیرد. لاک الکل از خوردگی و نفوذ رطوبت در چوب پیشگیری می کند.

در کهنه کاری روی چوب با شاپان، شاپان را کمی رقیق کرده و توسط پارچه روی سطح چوب بکشید. شاپان نوعی پوشاننده چوب و در اصل قیر آب شده است. حلال شاپان نیز تینر روغنی، نفت و بنزین است. در این روش، با تمرین بسیار، می توانید حرکات زیبایی بر روی سطح کار ایجاد کنید.

رنگ های روغنی که اغلب در رنگ آمیزی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند برای کهنه کاری های روغنی روی چوب مناسب هستند. کهنه کاری روی چوب با رنگ روغنی، به سه روش زیر متداول تر است:

1️⃣ با استفاده از رنگ روغنی غلیظ همه سطح چوب را بپوشانید. در انتها با استفاده از رنگ های روشن تر می توانید طرح های دلخواه را بر روی سطح ایجاد کنید.

2️⃣ ابتدا همانند روش قبلی کل سطح کار را رنگ آمیزی کرده و بگذارید کار به طور کامل خشک شود. سپس رنگ طلایی بسیار رقیق را با استفاده از مسواک و یا پارچه بر روی نقاطی از چوب به طور دلخواه استفاده کنید.

3️⃣ کل کار را با رنگ روغن بپوشانید و در حالتی که رنگ هنوز به طور کامل خشک نشده، مقداری از رنگ را از نقاط مورد نظر پاک کنید. برای این کار می توانید از پارچه بدون پرز و کمی تینر روغنی استفاده کنید.

به غیر از این روش هایی که ذکر شدند، امروزه در برخی از این نوع اجراها، در مرحله های پایانی، از ماده ای مخصوص ترک استفاده می کنند تا سطح کار، جلوه متفاوتی را به خود بگیرد.

گاهی هم برای کهنه کاری روی چوب، ابتدا در امتداد رگه‌ها شروع به کشیدن فرچه سیمی بر روی کار می‌کنند، به نحوی که وقتی در جهت خلاف موج‌ها روی چوب دست بکشیم شیارهایی را در کار احساس می کنیم. پس از اتمام فرچه کشی سطح کار، از رنگ رقیق شده استفاده می‌کنند. سپس کیلر بر سطح چوب می‌پاشند تا رنگ ها تداخل پیدا نکند.

بعد از خشک شدن کیلر، در جهت رگه های چوب، بتونه کاری یکدست انجام داده و سنباده کشی می‌کنند. پس از اتمام سنباده کاری، یک دست سیلر بر روی کار می‌پاشند و بعد از خشک شدنش، پلی استر بر روی آن اجرا می شود. با تغییر رنگ بتونه یا رنگ آستر فوری، هزاران رنگ بی نظیر خلق می‌شود که هر کدام چشم انداز خاصی خواهد داشت.

با کمی صبر و حوصله و رعایت تمام مواردی که گفته شد، بدون شک می توانید این هنر به روز را در تغییر وسایل و چیدمان منزل تان، به کار برید و یا حتی از طریق تمرین زیاد، از این راه کسب درآمد کنید. امروزه، آموزش کهنه کاری مدرن و حرفه ای از رشته های هنری و پر طرفدار به شمار می‌آید و بسیاری از افراد به چشم یک شغل و حرفه به آن نگاه می‌کنند.

علاوه بر آموزشگاه های هنری بیشماری که هنر کهنه کاری را بر روی وسایل مختلف یاد می دهند، ویدیوهای آموزشی زیادی در فضای اینترنت بارگذاری شده که میتوانید بدون هیچ هزینه ای از آنها استفاده کنید. همچنین سی دی های آموزشی نیز در بازار موجود است که میتوانند در این زمینه راه گشا باشند.