موتور آب (موتور پمپ)

سیستم آبیاری تحت فشار در زمین های کشاورزی و زراعتی ایران بسیار پر کاربرد بوده، که برای این امر به آبی با فشار بالا نیاز داریم که می توان از پمپ های آب کمک گرفت. برای آبیاری تحت فشار مثل آبیاری قطره ای و بارانی، باید فشار آب از میزان فشار محیط بیشتر باشد، برای این امر عده ای از استخر استفاده کرده که برای تخلیه استخر از پمپ کف کش باید استفاده نمود و عده ای از مخازن مرتفع کمک می گیرند که باید از پمپ برای پر کردن این مخازن استفاده کنند و اینکه استفاده از چاه نیاز به پمپ شناور دارد. در هر صورت وجود یک پمپ امری بدیهی و ضروری است. در آبیاری قطره ای وجود فیلتراسیون الزامی است زیرا با کمک آن آب تصفیه می گردد، فیلتراسیون برای اینکه بتواند یه کارکرد مطلوب داشته باشد به فشار آب بالا نیاز دارد به همین منظور از پمپ های سه اسب یا بالاتر استفاده می شود.

در مزارع و زمین های وسیع از پمپهای سه فاز استفاده می شود ولی در ابعاد کوچکتر پمپ های تکفاز نیز کافی می باشد. پمپ انتخابی برای زمین کشاورزی باید با توجه به دبی مصرفی باشد، اگر دبی پمپ از دبی زمین بیشتر باشد پمپ آسیب خواهد دید. برای محاسبه دبی هر زمین باید تعداد آبپاش در میزان مصرف هر آبپاش ضرب شود، بطور مثال اگر زمینی دارای 500 آبپاش 3 لیتری در ساعت باشد، آب مصرفی 1500 لیتر در ساعت خواهد بود، بنابراین باید پمپ 1500 لیتر در ساعت انتخاب کرد.

*موتور آب از نظر قطر خروجی و میزان آبدهی: موتور پمپ آب کشاورزی با قطر خروجی 1 تا 4 اینچ در بازار داخلی ارائه می شود.

*موتور آب از نظر سوخت مصرفی:
موتور پمپ بنزینی: موتور پمپ آب بنزینی به دلیل وزن کمی که دارد قابل حمل بوده و از عمر طولانی تری برخوردار می باشد و نسبت به سایر موتور پمپ ها به آسانی روشن می شود.
موتور پمپ دیزلی یا گازوئیلی: موتور پمپ آب دیزلی دارای سوخت دیزل می باشد و از ویژگی های آن می توان به متعدد بودن مدل های آن اشاره نمود. که دارای طرفداران خود بوده و در نواحی جنوبی کشور کاربرد و فروش بیشتری دارد.
موتور پمپ نفت بنزینی:این نوع موتور پمپ آب ها توسط بنزین استارت زده و در ادامه کار سوخت مورد نیاز آن از نفت تامین می شود.
*موتور آب از نظر نوع مایع و عملکرد: موتور پمپ آب تمیز، آب کثیف، فشار بالا، ناخالص، لجن کش، چاه عمیق، ارتفاع بالا، طبقاتی، صنعتی و موتور پمپ شناور شایان به ذکر است موتور پمپ آب به لحاظ عملکرد نیز تحت عناوین موتور پمپ آب کشاورزی، موتور پمپ آب خانگی و غیره در بازار عرضه می گردد.

نحوه عملکرد این پمپ از طریق نیروی گریز از مرکز است. نخست سیال به داخل دهانه ورودی و یا بخش مرکزی می رود و با دوران پروانه ها به بیرون منتقل می شود. به دلیل زیاد بودن شتاب سیال در لبه بیرونی پروانه ها، سرعت حرکت سیال بالا خواهد بود. کارکرد پمپ به این صورت است که انرژی مکانیکی را از یک منبع خارجی و یا موتور دریافت می کند و این انرژی را به سیال انتقال می دهد و باعث بالا رفتن فشار سیال خروجی از پمپ می شود، وظیفه موتور تامین انرژی پمپ می باشد.

1: موتور: وظیفه تأمین و انتقال قدرت
2: پمپ: انجام عمل پمپاژ مایعات

این دو بخش موتور پمپ آب از طریق شاسی با یکدیگر جفت (کوپله) می شوند.

موتور پمپ آب کشاورزی غالبا از جنس آلومینیوم بوده تا با کاهش وزن این محصول باعث سهولت در حمل آن شود.

مناسب ترین انتخاب برای مناطقی که دسترسی به برق سخت بوده و یا برق وجود ندارد، موتور پمپ می باشد زیرا که منبع انرژی آنها سوخت های فسیلی می باشد. اما در هنگام خرید موتور پمپ ها باید به موارد زیر توجه کرد:

*در هنگام خرید موتور پمپ به شاخصه هایی همچون مکش موتور پمپ و ظرفیت تخلیه پمپ توجه نمایید.
*با توجه به فاصله عمودی پمپ میزان مکش موتور پمپ آب را تخمین بزنید.
*در صورتی که نیازمند مکش آب بیش از 6 الی 8 متر می باشید باید از سایر پمپ ها همچون کفکش و شناور استفاده نمایید.
*در برخی موارد اگر شرایط کارکرد دارای فشار بالا یا ارتفاع زیاد نسبت به حالت نرمال است، توصیه می شود از موتور پمپ های ارتفاع بالا و موتور پمپ فشار بالا استفاده نمایید.
*در صورتی که قصد جابجا کردن موتور پمپ آب را دارید، اقدام به خرید مخزن سوخت اضافی نمایید.
*مدت زمان کارکرد یک موتور پمپ آب کشاورزی یا موتور پمپ آب 2 الی 3 متر می باشد به همین دلیل توصیه می شود برنامه ریزی نموده و موتور پمپی با قطر خروجی مناسب انتخاب نمایید تا قادر به مکش میزان آب مورد نظر در 2 الی 3 ساعت باشد.
*جنس شیلنگ دهانه ورودی پمپ آب کشاورزی باید خرطومی بوده و دهانه آن باید با دهانه ورودی و خروجی موتور پمپ آب هم سایز باشد. بطور مثال اگر دهانه ورودی و خروجی موتور پمپ شما 3 اینچ است شیلنگ شما هم باید 3 اینچ باشد.
*هنگام خرید از سلامت پوسته پمپ اطمینان حاصل فرمایید.
*آچار شمع روی موتور پمپ را به هنگام خرید تحویل بگیرید.
*برای پرتاب سیال به وسیله موتور پمپ لزوما از شلنگ های آتش نشانی در دهانه خروجی به طول 20 و 30 متر استفاده شود.
*با تست هندل از درست کمپرس کردن یا نکردن آن اطمینان حاصل فرمایید.

به دلیل اینکه موتور پمپ آب ها اغلب در محیط هایی که دسترسی به برق وجود ندارد استفاده می شوند و خرابی در آنها موجب وقفه در کار می شود به همین دلیل توصیه می شود برخی اعمال که در زیر نام برده شده است، جهت جلوگیری از ایجاد مشکل در موتور پمپ انجام شود:

*در هنگام نصب اتصالات از محکم نصب کردن آنها اطمینان حاصل نمایید تا از ورود هوا به پمپ جلوگیری شود.
*محل قرار گیری یا گذر تجهیزات جانبی همچون شیلنگ و لوله در موتور پمپ آب تا حد ممکن می بایست از محل هایی که احتمال خطر پارگی و شکستگی وجود ندارد، قرار داده شوند.
*پس از اتمام کارکرد موتور پمپ یا موتور پمپ آب به خصوص در زمستان اقدام به تخلیه آب درون آن نمایید.
*در هنگام خرید به میزان مکش موتور پمپ آب توجه فرمایید.
*لطفا در فواصل زمانی مشخص اقدام به بررسی یا سرویس موتور پمپ آب کشاورزی نمایید.
*پر بودن مخزن سوخت موتور پمپ آب سبب کارکرد بهتر و جلوگیری از رسوب می شود.
*هرگز در صورت خالی بودن پمپ از آب، موتور پمپ آب کشاورزی را روشن نکنید.
*توصیه می شود، جهت جلو گیری از ورود هوا به پمپ از پمپ های خود مکش که قادر به جدا کردن هوا از آب و تخلیه آن می شود، استفاده نمایید.
*از موتور پمپ برای جابجایی سیالاتی مانند، نفت، بنزین و سایر سیالات مشتعل استفاده نکنید.
*موتور پمپ آب برای جابجایی مایعاتی مثل اسیدها، حلال های شیمیایی، مایعات قلیایی و غیره طراحی نشده است.
*موتور پمپ آب حتما باید روی یک سطح صاف و محکم قرار گیرد.
*هنگام خرید موتور پمپ آب محل قرار گرفتن موتور بر روی شاسی را چک کنید که پایه های موتور سالم باشد و در جابه جایی صدمه ندیده باشد.
*محل نصب پمپ باید به گونه ای باشد که در صورت بروز آتش سوزی امکان خاموش کردن آتش وجود داشته باشد.