وال پست یا وادار، مقطعی فولادی است که برای تقویت سازه در برابر زلزله و باد استفاده می‌شود. این محصول با اتصال میانقاب‌ها به اسکلت ساختمان، از ریزش دیوارها پس از زلزله جلوگیری می‌کند. معمولاً برای اجرای نبشی کشی استفاده می‌شود و قیمت نبشی بر هزینه اجرای آن تأثیرگذار است. وال پست با تقسیم فشار به بخش‌های مختلف دیوار، آسیب‌ها را کاهش می‌دهد، اما مانع ترک‌خوردگی کامل دیوار نمی‌شود. در واقع، این روش به عنوان یک نگهدارنده به شمار می‌آید و با درگیر کردن دیوار با اسکلت ساختمان، سبب افزایش استحکام دیوار می‌شود. بدین صورت مانع تخریب دیوار می‌شود.
ضرورت وال پست
وال پست به صورت کلاف در طول‌های مشخص به عنوان نگهدارنده دیوار عمل می‌کند و استفاده از آن سبب یکپارچه عمل کردن دیوار می‌شود، به همین دلیل در صورت به کار بردن آن، مقاومت دیوارها افزایش می‌یابد.
اجرای وال پست در کشور ما پیشینه دیرینه نداشته و نزدیک به یک دهه است که استفاده از آن رایج شده است، اما با این حال در بسیاری از سازه‌ها هنوز اجرای این روش صورت نمی‌گیرد و یا در صورت اجرا شدن شاهد مشکلاتی در پیاده‌سازی آن هستیم. در اجرای این روش استفاده از نبشی بسیار رایج بوده بنابراین قیمت نبشی تاثیر بسزایی دارد.
از دید مهندسین سازه، المان‌های اساسی که سبب سالم ماندن سازه می‌شود؛ ستون، سقف و تیرها هستند. زلزله‌های اخیر در کشور سبب گردیده تا در ساخت سازه‌ها بیشتر به فکر پایداری ساختمان‌ها باشند و آسیب‌های اقتصادی و جانی وارد شده را تا حد امکان جبران کنند، اینجاست که به ضرورت استفاده از این روش در سازه پی خواهید برد. زیرا در صورت وقوع حوادث غیرطبیعی، در صورت سالم ماندن المان‌های اصلی و آسیب رسیدن به المان‌های غیراصلی عملکرد سازه زیر سوال می‌رود و پایداری ساختمان با خطر مواجه خواهد شد.
بررسی انواع وال پست
از نظر شکل ظاهری به دو صورت قائم و افقی در دیوارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. پیاده سازی این روش به صورت افقی باعث درگیری دیوار با اسکلت سازه خواهد گردید در نتیجه باعث استحکام دیوار می‌شود. وال پست‌های قائم در صورتی که دهانه بزرگ است مورد استفاده قرار می‌گیرند، که اینکار با جوش تیر طبقه پایین به جوش طبقه بالا در قسمت دهانه صورت می‌پذیرد. وال پست با نبشی کشی و اجرای آن کمی تفاوت دارد.
این روش به دو صورت عمودی و افقی قابلیت پیاده سازی را دارند با مصالح فولادی مختلف قابلیت اجرا دارند که به برخی از آنها در این قسمت اشاره خواهیم کرد.
اجرا با انکر بولت و نبشی‌کشی
اجرا با تسمه دور ستون
مهار دیوار با کمک میلگرد در داخل کف و ستون‌های مجاور
قیمت پیاده سازی وال پست چقدر است؟
اجرای وال پست معمولاً با هزینه کم انجام می‌شود. با صرف قیمت پایین برای پیاده سازی وال پست، بهبود ایمنی سازه‌ها و کاهش زیان‌های مالی و جانی امکان‌پذیر خواهد بود. به همین دلیل در سال‌های اخیر شاهد توجه طراحان و مهندسین سازه به این روش بوده‌ایم. به طور کلی قیمت تمام شده پیاده‌سازی این روش به قیمت متریال‌های به کار رفته، مانند قیمت نبشی و پلیت‌های فولادی و قیمت اجرا بستگی دارد.
نحوه اجرای وال پست دیوارهای خارجی
اگر دیوار پیرامونی از نوع ۳D Panel باشد، به نظر می‌آید برای اجرای این روش به مهارت خاصی نیاز نداشته باشیم؛ زیرا حضور میلگردهای اطراف دیوار، خیال ما را از این بابت راحت نموده‌اند. حال اگر دیوار از نوع آجری (سفال و فشاری) باشد می‌توانیم از نبشی‌کشی استفاده کنیم. قبل از بتن‌ریزی درون ستون‌ها، پلیت‌هایی قرار دهید که برای جوش نبشی‌ها به ما کمک می‌کنند. اما اگر به هر دلیلی فراموش کنند که پلیت‌ها را در ستون‌ها قرار دهند، می‌بایست به‌گونه‌ای کارآمد اقدامات مناسبی جهت اتصال نبشی‌ها به ستون‌ها انجام شود.
یکی از این راه‌ها استفاده از تفنگ است (پلیت را روی ستون قرار می‌دهند، سپس با تفنگ‌های میخکوب آنها را به ستون متصل می‌کنند)، راه حل دیگر استفاده از تسمه در محیط ستون بتنی است.سپس نبشی‌ها را باید به‌گونه‌ای قرار داد که مقطع دیوار درون نبشی‌ها قرار بگیرد. میلگردهای طولی را به میلگردهای عرضی جوش می‌دهند و میلگردهای طولی را به نبشی جوش می‌دهند.
وال پست با مقطع ناودانی چیست؟
نوع دیگری از انواع وال پست دارای مقطعی تشکیل شده از پروفیل ناودانی (U شکل) هستند. این نوع والپست شرایطی را فراهم می‌کند تا دیوار توسط مصالحی مانند یونولیت یا پشم سنگ، از قاب جدا شود و به این ترتیب امکانی برای حرکت آزادانه دیوار هنگام وارد آمدن نیروهای جانبی آسیب زننده، فراهم گردد. این وال پست در دو نوع ممتد (پیوسته) و منقطع، بنابر شرایط، مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور معمول هنگامی که اهمیت سازه بالا باشد (برای مثال در بیمارستان‌ها)، از وال پست ناودانی ممتد استفاده می‌شود تا احتمال آسیب و حتی ترک خوردگی دیوارها به حداقل برسد. در مواردی که اهمیت بنا کمتر باشد، استفاده از نوع منقطع در اولویت قرار می‌گیرد. خوب است بدانید این نوع وال پست در مواردی به عنوان وادار قائم نیز بکار می‌رود.
یکی از مزایای استفاده از وال پست با مقطع U شکل، عدم نیاز به نصب نبشی است. این نوع وال پست از طرفی امکان حرکت دیوار را در صفحه خود فراهم می‌کند و از طرفی فضایی برای نصب مصالح متراکم ایجاد می‌نماید. به همین دلیل هنگام به کارگیری آن، نیازی به نصب اتصالات دیگر همچون نبشی‌ها نخواهد بود. همچنین استفاده از این نوع وال پست، نصب میلگردها را نیز آسان‌تر می‌سازد.