آشنایی با انواع صادرات

این روش صادرات همان‌طور که از نامش پیداست، به منظور اهداف صادراتی موقتی و خاص استفاده می‌­شود و می‌­توان ادعا کرد که روش عمده و غالب در صادرات کالا محسوب نمی­‌شود. به طور کلی صادرات موقتی می‌­تواند با دو هدف کلی زیر انجام بپذیرد:

۱– عرضه و نمایش دادن در نمایشگاه­‌های بین­‌المللی (به عنوان نمونه تجاری)

در این روش کالای موردنظر که مثلاً فرش دستباف ایرانی است، به منظور به نمایش درآمدن در یک نمایشگاه بین­‌المللی فرش، از مرزهای گمرکی کشور عبور می­‌کند و پس از اتمام نمایشگاه، آن تعداد از کالا که باقی مانده است به کشور بازمی­‌گردد.باید اضافه کرد که این روش صادرات معمولاً موردنظر صادرکنندگان مواد غذایی و مصرفی نیز قرار دارد.

۲– تعمیر یا ارتقای فناوری

گاه ممکن است یک کالا برای تعمیر و یا بهبود ساختار آن به کشوری پیشرفته‌­تر در آن صنعت خاص ارسال شود و پس از پایان فرایند مقرر شده، به کشور بازگردد. این نوع از صادرات غالباً درخصوص کالاهای صنعتی مانند ماشین‌­آلات سنگین استفاده می­‌شود و به­‌نوعی سبب می­‌شود تا کشورها از فناوری­‌های روز دنیا برای بهبود کیفیت کالاهای صنعتی خود بهره‌­مند شوند؛ چرا که گاهی تعمیر و یا بهبود یک کالا، دارای پیچیدگی و نیازمند تخصص و فناوری بالایی است که از عهده صنعت داخلی یک کشور خارج است.

همان‌طور که به نظر می­‌رسد شیوه صادرات موقت، شیوه رایج و اصلی تجارت در کشورها نیست و تنها در مواقع خاصی به کار برده می­‌شود و همین‌طور در موارد حجم محدود تجاری، از بسیاری از تشریفات صادرات قطعی مانند داشتن کارت بازرگانی یا اخذ برخی مجوزها معاف است و به همین دلیل صادرات موقت، روش مورد نظر بسیاری از تاجران و صادرکنندگان است.

نوع دیگری از صادرات، صادرات قطعی نام دارد که می­‌توان گفت شناخته شده­‌ترین و رایج­‌ترین شیوه صادرات هم محسوب می­‌شود. در صادرات قطعی، کالا از قلمروی گمرکی کشور به طور دائمی خارج می‌­شود و به فروش رسانده می‌شود. اکثر تجار از روش صادرات قطعی استفاده می‌کنند و کالاهای خود را صادر می‌­کنند. تفاوت روش صادرات قطعی با موقت در تشریفات بیشتر و خاص صادرات قطعی است که بایستی صادرکنندگان آن را طی کنند. در صادرات قطعی، مدارک و گواهی­نامه­‌های خاصی باید از مراجع مختلفی اخذ شوند که این موضوع، حساسیت بیشتر صادرات قطعی را نسبت به شیوه صادرات موقت نشان می­‌دهد.

۱– صادرات قطعی تجاری (با حجم بالا)

منظور از صادرات قطعی تجاری، صادراتی است که هدف تاجر فروش کالاهایش در حجم بالا و با اهداف تجاری گسترده باشد. این نوع از صادرات همان روش غالب صادرات قطعی است که در آن تجار دارای کارت بازرگانی، با طی تشریفات گمرکی صادرات قطعی و اخذ مجوزها و تکمیل فرم‌های مخصوص، کالاهای خود را برای فروش گسترده به خارج از مرزهای کشور صادر می‌­کنند.

۲– صادرات قطعی غیرتجاری (با حجم پایین)

در این روش صادرات به شکل قطعی اما با ابعاد کوچک­تر صورت می‌­گیرد. در واقع این نوع صادرات شباهتی به روش قطعی تجاری ندارد چرا که ممکن است طبق آیین­‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات، از طریق مسافران سفرهای خارجی کالاهایی صادر شوند.
مثلاً ممکن است مسافری مقادیری از یک کالای خوراکی مانند زعفران را برای فروش محدود و بدون ابعاد تجاری، به خارج از کشور منتقل کند. این عمل مسافر، در دسته صادرات قطعی غیرتجاری جای می­‌گیرد.
چیستی و چگونگی این روش صادرات جزئیاتی دارد که در قوانین و آیین‌نامه‌های مرتبط با موضوع واردات و صادرات وجود دارد. واضح است که صادرات قطعی غیرتجاری به معنای واقعی صادراتی با اهداف گسترده تجاری نیست و به همین دلیل نیز از بسیاری از تشریفات قانونی صادرات قطعی تجاری معاف است؛ چرا که حساسیت زیادی که درخصوص صادرات قطعی تجاری وجود دارد، در موارد صادرات قطعی غیرتجاری وجود ندارد. در واقع در صادرات قطعی غیرتجاری، هدف بهره‌­مندی محدود و شخصی مسافر از سود فروش کالا در موردی خاص است درحالی‌که در صادرات قطعی تجاری، هدف تجارت گسترده و توسعه اقتصادی تاجر است.

یکی دیگر از روش‌های صادرات که به نحوی دیگر دسته‌بندی می‌شود، صادرات مستقیم است. در روش مستقیم، فرد یا شرکت صادرکننده بدون واسطه کالای مورد نظر را به کشور مقصد صادر می‌کند. در این روش صفر تا صد صادرات ارسال و پخش کالا بر عهده‌ی فرد صادرکننده کالا است و باید مانند داخل کشور خود داخل کشور مقصد فعالیت‌های بازاریابی خود را پیش بگیرد. این‌گونه صادرکننده مستقیم محصول را به دست زنجیرهای پایانی خرید می‌رساند و این زنجیره را برای بلندمدت حفظ می‌کند.

کسب سود بیشتر: هنگامی که به صورت مستقیم به انجام صادرات بپردازید، شخص یا شرکت دیگری در سود و فروش کالا با شما شریک نمی‌‎شود و موجب بالا رفتن سودتان می‌گردد.
ایجاد لینک‌ها و ارتباطات تجاری: با گذشت زمان می‌توانید شبکه‌سازی کنید. پس از مدتی متوجه می‌شوید که در حوزه صادرات با افراد خارجی و داخلی زیادی ارتباط تجاری دارید.
یادگیری صفر تا صد صادرات: پس از این که چندین بار اقدام به صادرات کالا کردید، دیگر نیازی به کمک و همراهی افراد دیگر ندارید. زیرا شما توانسته‌اید صفر تا صد صادرات کالا را یاد بگیرید. با یادگیری صادرات می‌توانید در سایر حوزه‌های زنجیره صادراتی نیز فعالیت کنید.
حفظ فروش برای بلندمدت: زمانی که شما صادرات مستقیم انجام می‌دهید، باید در نظر بگیرید که قرار است به دلیل ارتباط مستقیم با مشتریان یا زنجیرهای پایانی تأمین، آن‌ها را به مشتری وفادار خود تبدیل کنید و هر سال باید برای فروش در کشور مقصد برنامه‌ریزی تولید یا تامین داشته باشید.

روش مستقیم صادرات کالا معایبی را هم به دنبال دارد که شامل موارد زیر است:

هزینه بیشتر: درست است که این روش سود بسیاری دارد ولی از هزینه‌های دیگر آن نباید غافل شد. در این روش شما نیاز به ایجاد یک دپارتمان صادرات و استخدام نیروی انسانی دارید و هزینه حضور در کشور خارجی و بعضی هزینه‌های دیگر را باید بپردازید.
صرف وقت بیشتر: در این روش باید زمان بیشتری را صرف مراحل صادرات کالا کنید.
گرفتن مجوزهای قانونی: یکی دیگر از معایب این روش، اخذ مجوزهای قانونی مربوط به صادرات است.