بازیابی اطلاعات را می‌توان فرایند به دست آوردن اطلاعاتی که به دلیل حذف اشتباهی یا آسیب رسانه دیجیتالی از دست رفته‌اند تعریف کرد. رویکردهای متفاوتی برای بازیابی اطلاعات از دست رفته استفاده می‌شوند که بسته به سناریوی ایجاد شده انتخاب می‌شوند.
به طور کلی تکنیک‌های ریکاوری اطلاعات به دو نوع تقسیم می‌شوند: نرم افزاری و سخت افزاری (تعمیر و جایگزینی قطعات سخت افزاری آسیب دیده در محیط‌های آزمایشگاهی). در اکثر موارد کاربران بعد از نابودی داده‌های خود به ریکاوری اطلاعات نرم افزاری روی می‌آورند که به دلیل نداشتن اطلاعات تنها منجر به رونویسی (اوورایت) داده‌ها و از دست رفتن دائمی اطلاعات می‌شوند. مراکز ریکاوری اطلاعات از ابزارهای تخصصی استفاده کرده و قادر به تفسیر ساختار منطقی ذخیره سازی هستند و ارائه اطلاعات به کاربر در فرمتی که قابل استفاده باشند. تعمیرات فیزیکی مانند جراحی هارد توسط متخصصان و در کلین روم‌ها انجام می‌شود.
منظور از ریکاوری سخت افزاری هارد چیست؟
هارد شما ممکن است چرخش نامنظمی داشته باشد یا هدها باعث ایجاد صدای کلیک کردن شده باشند یا هارد شما توسط سیستم شناسایی نمی‌شود در این حالت چه اتفاقی می‌افتد؟ شما به هارد دسترسی پیدا نمی‌کنید تا اطلاعات خود را بازیابی کنید. این مشکلات ناشی از آسیب‌های مکانیکی یا فیزیکی و خرابی برد است و شما هر چقدر تلاش کنید تا اطلاعات را بازیابی کنید نمی‌توانید. حتی در مواقعی که پارتیشن فرمت شود یا هنگام نصب ویندوز درایوهای هارد پاک شوند.
در این حالت برای ریکاوری سخت افزاری هارد از دستگاه PC-3000 که یک ابزار بازیابی اطلاعات منحصر به فرد است استفاده می‌شود که می‌تواند با استفاده از دستورات خاص ،هارد را به مد کرنل ببرد و با هارد ارتباط برقرار کند. وقتی که هارد یا درایو توسط کامپیوتر شناسایی نمی‌شود به طور کلی این بدان معناست که هارد دیسک به علت خرابی الکتریکی، آسیب‌های مکانیکی یا خرابی ماژول‌های فریم‌ویر موجود در کنترلر نمی‌تواند بوت شود.
چه چیزی بازیابی اطلاعات را ممکن می‌سازد؟
در طول فرایند حذف یا فرمت هارد، همه سیستم عامل‌ها برای حداکثر سرعت محاسباتی طراحی شده‌اند. این بدان معناست که سیستم عامل به جای پاک کردن دائمی فایل‌ها با بازنویسی کردنشان؛ منابع فایل‌های حذف شده را در سیستم فایل موجود حذف می‌کند (یا یک سیستم فایل جدید را دوباره ایجاد می‌کند)، رونویسی نیاز به منابع محاسباتی و زمان بیشتری دارد، به همین دلیل سیستم عامل آنها را به طور کامل پاک نمی‌کنند.
بنابراین وقتی داده‌های درایو حذف یا فرمت می‌شوند، از درایو ذخیره سازی حذف نمی‌شوند. در عوض، داده‌ها در محیط ذخیره سازی دست نخورده باقی می‌مانند و در وضعیتی غیر قابل دسترس قرار می‌گیرند تا بعدها توسط داده‌ها جدید رونویسی شوند. با استفاده از تکنیک‌های بازیابی اطلاعات مناسب می‌توان این داده‌های مخفی را ریکاوری کرد.
آیا باید اطلاعات را خودتان بازیابی کنید؟
اگر شما به عواقب ناگهانی خرابی هارد دیسک یا فرمت و از بین رفتن اطلاعات آن مبتلا شده‌اید، ممکن است به این فکر بیفتید تا تلاش کنید که اطلاعات و داده‌های خود را ریکاوری کنید. باور کنید که ما درک می‌کنیم که این اتفاق برای شما چقدر ناگوار است اما توصیه می‌کنیم کار را خراب‌تر از این نکنید.